Jurand ze Spychowa jest jednym z bohaterów powieści Henryka Sienkiewicza pt. "Krzyżacy". Był mazowieckim rycerzem. Jurand walczył na pograniczu polsko-krzyżackim. Był zaciekłym wrogiem Krzyżaków, gdyż to oni zabili jego żonę, a córkę porwali i więzili w sowim zamku.
Jurand ze Spychowa był nietypowym bohaterem powieści H. Sienkiewicza pt. "Krzyżacy". Postać tą można przedstawić w dwóch wariantach: jako bezwzględnego rycerza mazowieckiego, mszczącego się na Krzyżakach oraz jako opiekuńczego i troskliwego ojca swej jedynej córki Danusi. Choć jest to postać wymyślona przez autora, ukazana została przez niego tak realistycznie, że można pomyśleć, że człowiek ten żył naprawdę. Jurand był mężczyzną ogromnej postury. Miał bujne, płowe włosy i takie same wąsy. Na twarzy nosił czarną przepaskę, gdyż w walce stracił jedno oko. Rycerz cechował się niezwykłą siłą i sprawnością fizyczną. Był postrachem swych wrogów.