malarz polski, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof. Brak rodzinnego ciepła po części rekompensowała Matejce przyjaźń z rodziną Giebułtowskich. O Paulinie Giebułtowskiej pisał później, że była dla niego jakby drugą matką; często bywał u jej córki Joanny Serafińskiej w Wiśniczu, a Stanisława traktowała jak starszego brata.Ojciec malarza, Franciszek Matieyka (Matejko), był Czechem, urodzonym w Roudnicach koło Hradca Králové jako syn chłopski. Przybył do Galicji w charakterze guwernera i nauczyciela muzyki. Początkowo pracował u rodziny Wodzickich w Kościelnikach (dziś część Nowej Huty), a następnie przeniósł się do Krakowa Z wiedeńskiej Akademii Sztuk Pięknych wrócił po niecałych dwóch miesiącach z powodu nieporozumień z tamtejszą kadrą profesorską. (Na zalecenie, aby na obrazie "Jan Kazimierz na Bielanach" król klęczał, Matejko z dumą odparł, że "królowie polscy przed nikim nie klęczeli"). Matejkę zawsze cechował głęboki związek z ojczystą kulturą, tradycją i historią. Od najmłodszych lat, odznaczając się wielką wrażliwością i wyobraznią, rysował, malował zabytkowe przedmioty, z pasją kalkował wizerunki starych rycin, pieczęci. Zafascynowany był historią Polski, którą poznawał studiując książk i udostępniane mu przez brata Franciszka, historyka, doktora prawa, pracownika Biblioteki Jagiellońskiej.
Jan Alojzy Matejko (urodzony w pirwszego czerwca 1838 w Krakowie, zmarł 1 listopada 1893 w Krakowie) – malarz polski, twórca obrazów historycznych i batalistycznych, historiozof. W latach 1852-1858 studiował u Władysława Łuszczkiewicza i Wojciecha Stattlera w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, której później był dyrektorem (od 1873). Jego uczniami byli m.in. Maurycy Gottlieb, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański.