Renesans - architektu i malarstwo

Renesans – architektura

Budowle tej epoki były wzorowane na budowlach antycznych, odznaczających się doskonałą równowagą i harmonią wszystkich elementów. Przede wszystkim architekci starali się zachować równowagę pomiędzy tzw. elementami dźwiganymi: stropy i belkowania, a dźwigającymi: filary, kolumny, masywne ściany.
Stosowano kolumny z ozdobnym kapitelem, arkadę oraz kopułę.
Przeznaczenie budowli renesansu było bardzo rozmaite. Nadal wznoszono kościoły (bazylikowe i centralne), ale obok nich mnożyły się teraz pałace, ratusze, domy prywatne i podmiejskie wille.
Kościoły centralne wznoszono na planie koła kwadratu lub krzyża równoramiennego i przykrywanych kopułami. Przykładem takiej świątyni jest Bazylika Świętego Piotra w Rzymie.
Kolejnym ważnym typem budowli w epoce oświecenia był pałac – siedziba bogatych rodów. Choć przeważnie wilki rozmiarami z zewnątrz prezentował się on dość skromnie, np.: pałac Stroccich (Strozzich) we Florencji – Benedetto da Maiano. Jednakowe w wykroju okna, zmoknięte u góry półkolistymi łukami, biegną przez pierwszą i drugą kondygnację. W najniższej kondygnacji mieszczą się drzwi z bardzo prostym portalem, również zamkniętym półkoliście, a także mniejsze okienka. Poszczególne kondygnacje oddzielone są wzdłuż budowli pasmami gzymsów. Największy z nich, przy samym dachu, wysunięty silnie przed fasadę, zarazem najbardziej ozdobny, stanowi główną dekorację budowli.
Pałac posiada ponadto jeszcze trzy skrzydła, tworzące wraz z korpusem głównym czworokątny wewnętrzny dziedziniec. Obiegają go arkadowe krużganki, czyli zewnętrzne otwarte korytarze, skąd był dodatkowy dostęp do wszystkich pomieszczeń pałacu. Przykładem jest krużganek na Wawelu. Arkadowe krużganki obiegają dziedziniec z trzech stron, zajmując dwie kondygnacje: parter i pierwsze piętro, na drugim zaś piętrze na wysokich delikatnych kolumnach opiera się wysunięty dach.
Sale w takich pałacach były przestronne z drewnianymi sufitami. Rzędy krzyżujących się ozdobnych belek tworzą wklęsłe kwadratowe pola, tzw. kasetony. Pod sufitami reprezentacyjnych sal biegną około pasy malowideł ściennych, zwanych fryzami.
W architekturze włoskiego renesansu upowszechniła się budowa centralna przykryta kopułą. Na czworokątnym korpusie spoczywa ośmioboczny bęben z wielkimi okrągłymi oknami, na nim wsparta jest kopuła, z zewnątrz pokryta płytkami w kształcie rybiej łuski z miedzi powleczonej zlotem.


Renesans – malarstwo

Nowy, świecki pogląd tej epoki zdecydował o nowych treściach malarstwa. Obok obrazów religijnych, przeznaczonych dla kościołów, artyści zaczęli malować na zamówienie książąt, władz miejskich, a nawet bogatych mieszczan. Chcieli oni wyglądać na obrazach wspaniale, dlatego kazali się malować w sutych, pięknie zdobionych strojach, w bogatych wnętrzach na wspaniałych rumakach.
Ten świecki przepych udzielił się obrazom religijnym. Chrystus, Madonna, święci ukazywani są teraz w rozległych, strojnych komnatach, ozdabianych zgodnie z panującą właśnie modą.
Ponadto pojawiła się w malarstwie renesansu nowa tematyka związana z dziejami starożytnych bogów i bohaterów – tematyka mitologiczna. (Sandro Botticelli – „Narodziny Wenus”).
Ponadto odbieramy wrażenie, że postacie znajdują się ona nie na tle krajobrazu lub wnętrza, lecz w przestrzeni.
Malarstwo renesansu charakteryzowała również tak zwana trójwymiarowa perspektywa zbieżna (perspektywa linearna), wedle której wszystkie linie ogólnego widoku schodzą się w jednym punkcie na linii horyzontu, położonej zawsze na wysokości naszych oczu.
Malarze odrodzenia przestrzegali prawidła, że światło dzięki, któremu możemy oglądać namalowaną postać lub scenę, pada zawsze z określonego źródła. Ustalając przed rozpoczęciem malowania obrazu kierunek padania światła, potrafili oni subtelnie zróżnicowanym walorem oddawać każde jego natężenie, każde zgęstnienie cienia na przedstawionych postaciach i przedmiotach, a także subtelne przejście między światłem a cieniem.