Owady- szkodniki to przede wszystkim mszyce, stonka ziemniaczana, gzy, osnuja gwiaździsta. Owady społeczne to termity, mrówki, pszczoły, osy Owady pasożytnicze to pchły, wszy, wszoły, komary, mszyce Znaczenie stawonogów w przyrodzie i w gospodarce człowieka. * składnik planktonu - podstawa pokarmowa dla wielu zwierząt (ryb, ptaków, ssaków); * ważne ogniwo obiegu materii w przyrodzie (stanowią potężną masę konsumentów); * regulacja liczebności zwierząt - wiele gatunków skorupiaków jest pasożytami wewnętrznymi i zewnętrznymi; * wykorzystanie kulinarne przez człowieka; Wije: * rozdrabnianie cząstek organicznych (wije roślinożerne) - zamykają obieg materii w przyrodzie; * regulacja liczebności zwierząt - wije drapieżne; Owady: * udział w zapylaniu kwiatów: Około 30% europejskich roślin kwiatowych jest zapylane przez owady. Niektóre rośliny mogą być zapylone tylko przez specyficzne gatunki owadów, np. w naszym klimacie koniczyna perska jest zapylana tylko przez trzmiela, dlatego też wszystkie gatunki trzmieli objęte są w Polsce ochroną gatunkową. Główną rolę wśród owadów zapylających odgrywają pszczoły i trzmiele, na drugim miejscu znajdują się muchówki, a na trzecim motyle. * saprofagi przyspieszają rozkład materii organicznej; * przyczyniają się do rozsiewania nasion (np. muchówki); * biorą udział w procesach glebotwórczych: Zwłaszcza termity, mrówki oraz larwy owadów żyjących w glebie spulchniają glebę przez budowę korytarzy, przyczyniają się do lepszej jej wentylacji i nawilgocenia, wzbogacają ją w próchnicę. * regulują równowagę biocenotyczną (wpływ na liczebność gatunków); * wchodzą w symbiozę z innymi organizmami (np. termity mikroorganizmami rozkładającymi w ich jelitach celulozę, mrówki z mszycami lub grzybami); * stanowią ogniwa wielu łańcuchów pokarmowych w przyrodzie (są pokarmem dla innych zwierząt); * wywołują choroby (owady pasożytnicze - pasożyty zwierząt i człowieka), np. giez owczy, giez bydlęcy; * przenoszą drobnoustroje chorobotwórcze, przyczyniając się do rozprzestrzeniania chorób: Wesz ludzka - tyfus Pluskwa domowa - gorączka Q Komar widliszek - malaria Mucha tse-tse -śpiączka afrykańska itp. * powodują straty w uprawach (owocówka jabłkóweczka, pędraki chrabąszczy, stonka ziemniaczana, szarańcza i inne) i w gospodarce - owady odżywiające się nasionami zbóż (wołek zbożowy, mącznik młynarek) i innymi zapasami konsumpcyjnymi człowieka, oraz niszczące przedmioty jego codziennego użytku, jak również drzewostany; * produkują takie substancje, jak np. - miód - cenny lek i artykuł spożywczy (produkt przeróbki nektaru, spadzi i soków roślinnych, częściowo przetworzony w ulu, a następnie dojrzewający w plastrach, zawiera: glukozę, fruktozę, sacharozę, wodę, dekstryny, sole mineralne, witaminy, olejki eteryczne); - mleczko pszczele - wykorzystywane farmaceutycznie i kosmetycznie (zawiera witaminy i niepoznanie jeszcze składniki); - kit pszczeli (propolis) - lepka masa wytwarzana z żywic roślinnych, wosku, pyłku i cząstek gleby; zastosowanie w medycynie do leczenia trudno gojących się ran i blizn, oraz w stomatologii, ze względu na właściwości odkażające; - wosk pszczeli - wydzielina gruczołów odwłokowych robotnic (mieszanina kwasów tłuszczowych, wyższych alkoholi, estrów i węglowodorów); w przemyśle używany do wyrobu past, wiec, itp. - jedwab - wydzielany z gruczołów przędnych gąsiennicy jedwabnika morwowego; Przy przepoczwarzaniu się gąsiennica wytwarza jedną nieprzerwaną nić długości do 1000 m, grubości ok. 0,02 mm, którą owija się w postaci jedwabnego kokonu. * pomagają człowiekowi w walce z owadami szkodliwymi (biegacze, biedronki, gąsieniczniki); * dostarczają: Substancji leczniczych (np.kantarydyna z majki kantarydy); Barwników (czerwce, zwłaszcza czerwiec meksykański wykorzystywany do produkcji karminu); Taniny (z galasów galasówek); Żywic i wosku (niektóre gatunki czerwca) itp. Pajęczaki: * pająki są głównymi wrogami wielu szkodliwych gatunków owadów, np. zaleszczotek pospolity żywi się larwami moli, roztoczami, itp. * ze względu na występowanie w dużych ilościach (np. na 1 m2 pola koniczyny może występować od 160 do 250 pająków) mają ogromne znaczenie zwłaszcza w ekosystemach zmienionych przez gospodarkę ludzką; * są regulatorami liczebności zwieząt (skorpiony, jadowite pająki); * powodują niszczenie drzew, krzewów i innych upraw (wiele gatunków roztoczy ssie soki roślinne); * atakują zgromadzone zapasy żywności i inne materiały (np.:roztocz serowy, rozkruszek mączny); * wywołują choroby: świerzbowiec ludzki -świerzb; Roztocz szczurzy - gorączka Q, dżuma; Kleszcz - kleszczowe zapalenie mózgu, tularemia, bruceloza itd. * stanowią alergeny kurzu domowego (antygeny roztocza Dermatophagoides pteronyssimus);
