Organizacja Narodów Zjednocznych (ONZ)
ONZ - to międzynarodowa uniwersalna organizacja polityczna o bardzo szerokim zakresie uprawnień. Uniwersalizm Organizacji Narodów Zjednoczonych należy pojmować w odniesieniu do członkostwa - obecnie należy do niej 191 państw, jak i do działalności.
Prototypem Organizacji Narodów Zjednoczonych była powołana w 1919 roku Liga Narodów- pierwsze organizacja międzynarodowa mająca być gwarantem bezpieczeństwa zbrojnego. Istnienie Ligi Narodów nie zapobiegło jednak wybuchowi II wojny światowej, co dowodzi, że nie spełniała ona lokowanych w niej nadziei. Już w czasie II wojny światowej podjęto szereg kroków zmierzających do stworzenia skutecznego systemu bezpieczeństwa zbrojnego, przez utworzenie nowoczesnej, powszechnej organizacji międzynarodowej odpowiedzialnej za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Na historię utworzenia ONZ składały się w szczególności następujące wydarzenia:
Podpisanie 14.08.1941 r. Z inicjatywy premiera Wielkiej Brytanii W. Churchilla i prezydenta USA F. D. Roosvelta tzw. Karty Atlantyckiej, w której wyrażano zamiar przywrócenia przedwojennego terytorialnego status quo i potwierdzono skonstruowanie skutecznego systemu bezpieczeństwa zbrojnego
Podpisanie 1.1.1942 r. Przez antyfaszystowską koalicję 26 państw Deklaracji Narodów Zjednoczonych, w której potwierdzano zasady Karty Atlantyckiej
Ustalenie na konferencji w Dumbarton Oaks (25.08 - 9.09.1944) przez ekspertów czterech mocarstw najważniejszych postanowień przyszłego statutu nowej organizacji
Powołanie na konferencji w San Francisco (25.04 – 26.04.945), w której uczestniczyło 50 państw, Organizacji Narodów Zjednoczonych
Wejście w życie Karty Narodów Zjednoczonych 24.10.1945
Pierwsze posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego ONZ 10.01.1946
ONZ została wyposażona przez państwa założycielskie w międzynarodową osobowość prawną. Fakt ten nie został zapisany wprost w postanowieniach Kart NZ, niemniej państwa członkowskie zakreśliły Organizacji takie cele i wyposażyła ją w takie uprawnienia, że osobowość prawna ONZ jest niezbędna dla ich realizacje. ONZ posiada również na terytorium każdego z jej państw członkowskich taką zdolność do działań prawnych, jaka jest potrzebna do realizacji jej celów i wykonywania funkcji. Organizacji przysługują także na terytorium każdego z jej państw członkowskich przywileje i immunitety konieczne do osiągania celów..
Statutem Organizacji Narodów Zjednoczonych jest Karta NZ, sporządzona w języku chińskim, francuskim, rosyjskim, angielskim i hiszpańskim (przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne), składająca się z 111 artykułów ujętych w XIX rozdziałach. Załącznikiem do Karty NZ jest przyjęty wraz z Kartą Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości stanowiącego jej integralną część. Poprawki do Karty, uprawomocniają się wtedy, gdy zostaną uchwalone większością 2/3 głosów członków Zgromadzenia Ogólnego, a następnie ratyfikowane przez 2/3 członków Organizacji włączając w to wszystkich stałych członków Rady Bezpieczeństwa. Każdy stały członek Rady Bezpieczeństwa ma prawo weta wobec poprawki. Rewizja Karty jest możliwa tylko wtedy, gdy zostanie zwołana w tym celu specjalna konferencja członków ONZ.
Cele Organizacji Narodów Zjednoczonych:
Utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego
Rozwijanie przyjaznych stosunków pomiędzy narodami, opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i stanowienia narodów o sobie
Nawiązanie międzynarodowej współpracy przy rozwiązywaniu zagadnień międzynarodowych o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym lub humanitarnym, jak również przy popieraniu i zachęcaniu do poszanowania praw człowieka i podstawowych swobód dla wszystkich bez różnicy płci, języka lub religii
Mając na uwadze stworzenie warunków stałości i dobrobytu, które są niezbędne do pokojowych i przyjaznych stosunków między narodami Narody Zjednoczone będą popierały: podnoszenie stopy życiowej, pełne zatrudnienie oraz warunki postępu i rozwoju gospodarczego, społecznego jak również współpracę kulturalną i oświatową
Karta NZ jest niezwykle istotnym dokumentem międzynarodowo prawnym i bywa traktowana jako tzw. Quasi- konstytucje całej społeczności międzynarodowej.
Siedzibą główną OZN jest Nowy Jork, tzw. Europejska siedzibą ONZ jest natomiast Genewa, gdzie znajduje się wiele instytucji systemu ONZ.
ONZ zrzesza aktualnie 191 państw. Polska ratyfikowała Kartę NZ w dniu 16.10.1945 r. Zaś w dniu 24.10.1945 r., kiedy to dokument ratyfikacyjny został złożony rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki, Karta weszła w życie w stosunku do Polski.
Karta Narodów Zjednoczonych wyróżnia dwa rodzaje członkostwa:
Pierwotne - obejmują one tylko państwa założycielskie a więc jedynie uczestników konferencji w San Francisco ( Polska należy do pierwszej grupy)
Zwykłe - państwa przyjmowane są na zasadach Karty
Do Organizacji Narodów Zjednoczonych może być przyjęta każde państwo „miłujące” pokój, które przyjmie zobowiązanie zawarte w Karcie. Przyjęcie nowego państwa do ONZ odbywa się w ten sposób, że dane państwo składa wniosek do Sekretarza Generalnego, w którym zobowiązuje się do przestrzegania Karty. Wniosek ten jest opiniowany przez Rade Bezpieczeństwa. Następnie Zgromadzenie Ogólne w drodze uchwały podjętej większością ¾ głosów, wyraża zgodę na przyjęcie nowego państwa w poczet swoich członków. Z Organizacji Narodów Zjednoczonych może dane państwo zostać wykluczone w przypadku, kiedy uporczywie łamie zasady Karty. Przewidziane jest tu procedura, wedle której najpierw Rada Bezpieczeństwa wydaje zalecenie, a następnie Zgromadzenie Ogólne większością ¾ głosów podejmuje stosowną uchwałę. Dane państwo może być również zawieszone w korzystaniu z praw i przywilejów członkowskich. Zawieszone może być państwo przeciw któremu Rada Bezpieczeństwa zastosowała akcje prewencji lub przymusu. Zawieszenie prawa głosowania w Zgromadzeniu Ogólnym automatycznie dotyka również takie państwo członkowskie, które zalega z opłaceniem składek członkowskich.
Organami głównymi ONZ są:
1. Zgromadzenie Ogólne, będące swego rodzaju parlamentem, w którym każde państwo członkowskie ma jeden głos. Decyzje zapadają zwykłą większością głosów, w sprawach ważnych większością 2/3 głosów (wybór nowych członków, deklaracje pokojowe, budżet, w sprawach Rady Bezpieczeństwa czy polecenia użycia sił zbrojnych).Obraduje podczas corocznych sesji zwyczajnych, a sesje nadzwyczajne mogą być zwoływane przez Radę Bezpieczeństwa lub na wniosek większości członków ONZ. Sesja wyjątkowa zwoływana jest z 24-godzinnym wyprzedzeniem w momencie zagrożenia pokoju światowego.
2. Rada Bezpieczeństwa, którą tworzy pięciu członków stałych: Chiny, Francja, Wielka Brytania, USA i Federacja Rosyjska oraz dziesięciu członków niestałych wybieranych na kadencję dwuletnią (5 z Afryki i Azji, 2 z Ameryki Łacińskiej, 3 z Europy). Obecnie do członków niestałych nalezą: Angola, Bułgaria, Chile, Gwinea, Hiszpania, Kamerun, Meksyk, Niemcy, Pakistan, Syria. W 1995 członkiem została wybrana Polska. Członkowie stali dysponują prawem weta, które zawiesza każde postępowanie. W sprawach proceduralnych decyzje zapadają zwykłą większością, a w sprawach merytorycznych większością 9 głosów. Do najważniejszych kompetencji Rady Bezpieczeństwa należą: wyłączne prawo nakładania sankcji politycznych i ekonomicznych oraz decyzje co do użycia sił zbrojnych w celu przeciwdziałania agresji lub usuwania jej skutków. Kompetencje te są przejawem dominacji mocarstw, bowiem Rada Bezpieczeństwa jest centralnym ogniwem systemu bezpieczeństwa zbiorowego i utrzymania światowego status quo.
3. Sekretariat, którym kieruje Sekretarz Generalny. Wybierany jest na kadencję pięcioletnią przez Zgromadzenie Ogólne na wniosek Rady Bezpieczeństwa. Funkcję tę pełnili kolejno: T.H. Lie (1946-1952), D. Hammarskjld (1953-1961), U Thant (1961-1971), K. Waldheim (1972-1981), J. Prez de Cullar (1982-1991), B. Butrus Ghali (1992-1996), K. Annan (od 1997). Sekretarz Generalny jest najważniejszym funkcjonariuszem administracyjnym Organizacji. Składa Zgromadzeniu Ogólnemu roczne sprawozdanie z działalności Organizacji, zwraca również uwagę Rady Bezpieczeństwa na każdą sprawę, która jego zdaniem może zagrażać utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
4. Rada Gospodarcza i Społeczna, w której skład wchodzi 54 członków wybieranych na 3 lata przy zachowaniu zasady corocznej rotacji 1/3 członków. Do kompetencji Rady należą w szczególności sprawy gospodarcze, kulturalne, wychowawcze i zdrowie. W zakresie tych spraw Rada podejmuje badania, opracowuje sprawozdania, udziela zleceń, przygotowuje projekty konwencji i przedstawia je Zgromadzeniu Ogólnemu oraz zwołuje konferencje międzynarodowe. Rada może również udzielać zleceń w celu poszanowania i przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich. Organ ten współpracuje również z organizacjami wyspecjalizowanymi. W 2003 roku w skład Rady wchodzą następujące państwa: Andora, Argentyna, Australia, Azerbejdżan, Benin, Bhutan, Brazylia, Bułgaria, Burundi, Chile, Chiny, Ekwador, Egipt, Etiopia, Finlandia, Francja, Ghana, Grecja, Gruzja, Gwatemala, Holandia, Indie, Iran, Irlandia , Jamajka, Japonia, Katar, Kenia, Kongo, Republika Korei, Kuba, Libia, Malezja, Mozambik, Nepal, Niemcy, Nigeria, Nikaragua, Pakistan, Peru, Afryka Południowa, Portugalia, Federacja Rosyjska, Rumunia, Salwador, Arabia Saudyjska, Senegal, Szwecja, Uganda, Ukraina, Wielka Brytania, Włochy, Stany Zjednoczone i Zimbabwe.
5. Rada Powiernicza to organ, który został utworzony po to, by sprawować nadzór nad realizacją postanowień Karty NZ dotyczących administrowana tzw. terytoriów powierniczych. Rola Rady wygasła wraz z ogłaszaniem niepodległości terytoriów powierniczych.
6. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości z siedzibą w Hadze, powołany do rozstrzygania sporów międzynarodowych w składzie 15 sędziów. Jest to główny organ sądowniczy ONZ. Funkcje Trybunału to rozstrzyganie sporów międzynarodowych i wydawanie opinii doradczych. Stronami w postępowaniu przed Trybunałem mogą być wyłącznie państwa. W grę wchodzą państwa członkowskie ONZ oraz państwa nie będące członkami Organizacji. Opinie doradcze w kwestiach prawnych wydawane są na żądanie Zgromadzenia Ogólnego lub Rady Bezpieczeństwa. Państwa nie mogą żądać opinii doradczych od trybunału.
7. Organizacje wyspecjalizowane ONZ. Organizacje te są powiązane z ONZ na podstawie umów zawartych z nimi przez Radę Gospodarczą i Społeczną. Rada ta koordynuje działalność organizacji.
W skład organizacji wyspecjalizowanych wchodzą m. in.:
v Międzynarodowa Organizacja Pracy (ILO) – jej główną koncepcją jest zajmowanie się warunkami pracy i życia w państwach członkowskich,
v Organizacja do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) wspiera rozwój rolnictwa na świcie oraz poprawia poziom życia ludności utrzymującej się z rolnictwa,
v Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) wspiera rozwój oświaty i szkolnictwa, rozwija współpracę międzynarodową w tych dziedzinach oraz pomoc w rozwoju nauki i techniki.
v Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) - zajmuje się działalnością na rzecz podniesienia poziomu opieki zdrowotnej zwłaszcza w państwach trzeciego świata (w szczególności zwalczanie chorób zakaźnych jak AIDS),
v Międzynarodowy Fundusz Walutowy (IMF),
v Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD),
v Międzynarodowe Towarzystwo Finansowe (IFC),
v Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA),
v Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) - zajmuje się rozwojem techniki i organizacji międzynarodowego transportu lotniczego w aspekcie bezpieczeństwa, nawigacji, meteorologii, łączności, procedur, kontroli ruchu i zagadnień prawnych.,
v Powszechny Związek Pocztowy (UPU),
v Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU),
v Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO),
v Międzynarodowa Doradcza Organizacja Morska (IMCO),
v Światowa Organizacja Własności Intelektualnej (WIPO),
v Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (IAEA) - swoje cele realizuje m.in. udzielając pomocy ekspertów atomowych krajom rozwijającym się, przyznając stypendia umożliwiające kształcenie przez te kraje własnych kadr, wspomagając materialnie programy badawcze realizowane przez kraje członkowskie, organizując wymianę naukową (wydawnictwa, sympozja, konferencje) oraz prowadząc badania w dziedzinie wzrostu szeroko rozumianego bezpieczeństwa obiektów jądrowych.,
v Światowa Organizacja Turystyki (WTO),
v status zbliżony do wyżej wymienionych posiada także Układ Ogólny w sprawie Ceł i Handlu (GATT).
Można do nich zaliczyć także organizacje utworzone przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, np.:
v Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom (UNICEF) jego działalność polega na: dostarczaniu żywności, odzieży i środków medycznych, upowszechnianiu wiedzy o racjonalnym żywieniu dzieci, wspieraniu produkcji niektórych pokarmów (np. mleka w proszku), zwalczaniu chorób dziecięcych, rozwijaniu współpracy z innymi wyspecjalizowanymi organizacjami ONZ. W 1965 UNICEF otrzymał pokojową Nagrodę Nobla. ,
v Program Rozwoju Narodów Zjednoczonych (UNDAP),
v Organizacja Narodów zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłowego (UNIDO) - wspiera procesy industrializacji i pomaga krajom rozwijającym się oraz krajom znajdującym się w okresie transformacji gospodarczej w uzyskaniu należnego miejsca w coraz bardziej zglobalizowanej gospodarce światowej.
v Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (UNHCR) – urząd chroni dziś 22,3 miliona osób w ponad 120 krajach. Jego zadania to ochrona uchodźców i poszukiwanie trwałych rozwiązań ich problemów,
v Program Narodów Zjednoczonych Ochrony Środowiska (UNEP) i inne
Przystąpienie do organizacji wyspecjalizowanej państwa będącego członkiem ONZ następuje w drodze jednostronnego aktu w formie oświadczenia o akceptacji postanowień jej statutu. Organizacja wyspecjalizowana ma obowiązek składania corocznych sprawozdań ze swej działalności Radzie Gospodarczo-Społecznej. W wypadku Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej sprawozdanie to składane jest również Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ. Każda organizacja wykonuje też wszystkie polecenia Rady Bezpieczeństwa. Organizacje międzynarodowe pozarządowe posiadają status konsultacyjny przy Radzie Gospodarczo-Społecznej ONZ w kategoriach od I do III. Kategorie te oznaczają zakres częstotliwości kontaktów. Do I kategorii należą m.in.: Światowa Federacja Związków Zawodowych, Międzynarodowa Izba Handlowa, Liga Czerwonego Krzyża, do kategorii II m.in.: INTERPOL, Międzynarodowa Organizacja Prawnicza, Międzynarodowa Organizacja Dziennikarzy, a do kategorii III np. Międzynarodowa Organizacja Samochodowa czy Międzynarodowe Stowarzyszenie Hoteli.
Miejsce ONZ we współczesnym świecie
Współpraca ONZ - UE
Działalność agend ONZ jest ważna dla Unii Europejskiej, gdyż spełniają one rolę forum, na którym rządy oraz przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego negocjują i uzgadniają wspólne stanowisko w celu rozwiązania kluczowych problemów współczesnego świata. Wszystkie państwa tworzące Unię Europejską są członkami ONZ. Unia Europejska bierze udział w pracach Europejskiej Komisji Gospodarczej (ECE), Konferencji NZ ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD), Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (IAEA), Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO), Organizacji NZ d/s Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Programu NZ d/s Środowiska (UNEP), Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) i Światowej Organizacja Zdrowia (WHO). Kooperacja ONZ-UE dotyczy głównie takich dziedzin jak rozwój społeczno-gospodarczy, prawa człowieka, pomoc humanitarna, operacje pokojowe, ochrona środowiska, rozwój globalny oraz kulturalny. W agendach ONZ Unia Europejska posiada status obserwatora, bierze również udział w spotkaniach ministerialnych, na których ma prawo zabierania głosu. Unia Europejska często odgrywa kluczową rolę w międzynarodowych konferencjach organizowanych przez ONZ.
ONZ wobec konfliktów zbrojnych
ONZ odgrywa ważną rolę we współczesnych stosunkach międzynarodowych, nie zawsze jednak zdołała zapobiec czy rozwiązać konfliktom grożącym pokojowi. W okresie „zimnej wojny”, wbrew deklaracjom Karty Narodów Zjednoczonych, niejednokrotnie stosowała dyskryminację państw socjalistycznych oraz wciągnięta została w konflikt koreański (1950-1953). Ma jednak wielkie zasługi dla pokoju na świcie, jak np.: pokojowa dekolonizacja, przyznanie Indonezji od maja 1963 r. administracji nad Irianem Zachodnim (zachodnia część Nowej Gwinei), które to terytorium od 1949 było przedmiotem sporu z Holandią, pomoc w zażegnani konfliktu sueskiego z 1956 roku, położenie kresu konfliktowi zbrojnemu między Turkami Cypryjskimi a Grekami na Cyprze w 1964 roku, aktywna mediacja porozumienia palestyńsko – izraelskiego, podpisanego w 1995, konflikt w byłej Jugosławii (tu działania dość nieskuteczne). ONZ tworzy również własne siły pokojowe, które mają za zadanie rozpoczynać negocjacje pokojowe, pilnować zawieszenia broni podczas ich trwania, itp. W 1974 powstały Siły Obserwacyjne Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Rozdzielenia Wojsk (UNDOF), miały one sprowadzić do trwałego przerwania ognia w wojnie arabsko - izraelskiej. W listopadzie 1991 roku powstały siły pokojowe Siły Ochronne Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNPROFOR), które miały rozpocząć negocjacje pokojowe między Chorwacją i Serbią.
OZN nakłada również sankcje ekonomiczne na kraje, które wywołały konflikt zbrojny. W maju 1992 Rada Bezpieczeństwa ONZ obarczyła Jugosławię odpowiedzialnością za konflikt Bośni i Hercegowinie i nałożyła na Serbię sankcje ekonomiczne. ONZ miał również auspicje nad siłami bezpieczeństwa stacjonującymi w Kosowie był to warunek planu pokojowego G-8, który Jugosławia musiała zaakceptować. W 1999 OZN nałożyło sankcje na Afganistan, po tym jak Talibowie przejęli władzę na krajem.
Obecnie ONZ jest związana z konfliktem w Iraku. Konflikt iracki rozpoczął się w 1990 kiedy to irackie wojska zajęły Kuwejt, uznając go za swą historyczną i geograficzną część, choć Kuwejt uzyskał niepodległość w 1961, przez Irak został uznany dopiero 1973. Rada Bezpieczeństwa potępiła iracką agresję, wprowadziła zakaz importu irackiej ropy oraz nałożyła embargo gospodarcze na Irak. 29 listopada 1990 Rada Bezpieczeństwa ONZ upoważniła kraje koalicji antyirackiej do udzielenia pomocy wojskowej Kuwejtowi w celu jego wyzwolenia, jeśli Irak nie wycofa się dobrowolnie do 15 stycznia 1991 roku. Była to pierwsza od powstania ONZ tak zgodna akcja pięciu wielkich mocarstw, stałych członków ONZ – było to możliwe dzięki zakończeniu zimnej wojny: ZSRR po raz pierwszy do zakończenia II wojny światowej znalazł się w konflikcie po tej samej stronie co USA. W skład antyirackiej koalicji, liczącej ponad 700 tys. żołnierzy, poza wojskami USA, wchodziły oddziały m. in. z: Arabii Saudyjskiej, Bangladeszu, Egiptu, Francji, Kanady, Wielkiej Brytanii, Włoch, a także symboliczne kontyngenty z wielu innych krajów, w tym także z Polski. Ultimatum nie zostało przyjęte i 16 stycznia 1991 rozpoczęły się zmasowane ataki lotnicze na Irak, akcję tą określono kryptonimem „Pustynna Burza”. Konflikt zakończył się 27 lutego 1991 gdy Saddam Husajn zgodził się na wycofanie wojsk irackich z Kuwejtu. Na mocy rozejmu zobowiązano Irak m. in. do: ujawnieniu stanu prac na bronią nuklearną, wprowadzenia ograniczeń w eksporcie irackiej ropy. ONZ w 1992 zaaprobowała przesunięcie granicy iracki – kuwejckiej na korzyść Kuwejtu, który otrzymał 120 km2 roponośnego terenu. W następnych latach Saddam Husajn wyrzucił z Iraku inspektorów, którzy mieli sprawdzić, czy Irak faktycznie zaprzestał produkcji broni masowego rażenia. W następnych latach ONZ złagodziła embargo na sprzedaż irackiej ropy naftowej, aby Irak nabywał żywność za zdobyte w ten sposób pieniądze. Rosja i Chiny stali członkowie Rady Bezpieczeństwa przestali popierać twardy kurs antyiracki. W samej tylko sprawie irackiej od 1991 r. Rada Bezpieczeństwa podjęła 17 rezolucji, z których żadna nie została wykonana w sposób zadawalający
W październiku 2002 roku Rada Bezpieczeństwa uchwaliła rezolucję o rozbrojeniu Iraku (tzw. Rezolucja 1441). Decyzję to można było interpretować jako zgodne międzynarodowe poparcie amerykańskiej tezy, że należy obalić rządy Saddama Husajna. W razie odmówienia współpracy władz Iraku przy rozbrojeniu Rada miała spotkać się jeszcze raz i ustalić dalszy tryb postępowania. Irak wpuścił inspektorów rozbrojeniowych, którzy mogli pracować bez przeszkód. Dzień przed upływem wyznaczonego terminu (8.12.2002) na złożenie raportu o stanie broni, władze irackie przekazały ONZ dokumenty dotyczące posiadanej broni. Zapowiadało się na załagodzenie sporu. Amerykanie liczyli na to, że przedstawione Radzie Bezpieczeństwa ONZ dowody irackiego zagrożenia. Amerykanie chcieli zaatakować Irak ale ONZ podtrzymywała swoją pokojową politykę. Sednem rezolucji 1441 nie była praca inspektorów rozbrojeniowych, lecz nakaz, by Irak się rozliczył z broni masowego zrażenia i udowodnił, że zniszczył jej zapasy (w skład dowodów miały wchodzić bomby chemiczne, zasoby wąglika i gazu bojowego VX). Amerykanie uważali, że zwiększenie liczby inspektorów niewiele by dało, zlekceważyli więc postanowienie ONZ i zaatakowali Irak 20 marca 2003. Zlekceważenie ONZ przez Amerykanów znacznie osłabiło jej pozycje w świecie, podzieliło kraje członkowskie. Konflikt ten uszkodził jednocześnie trzy organizacje: NATO, ONZ i UE. ONZ została ośmieszona, gdyż dominują w niej Amerykanie, którzy jednocześnie nie stosują się do jej postanowień. NATO przeżył bardzo poważny kryzys. A Unia Europejska podzieliła się zanim jeszcze skończył się proces jej rozszerzenia.
W obecnej sytuacji ONZ może tylko udzielać pomocy humanitarnej cywilnej ludności Iraku. Rehabilitacją Organizacji Narodów Zjednoczonych ma być sprawowanie przez nią kontrola nad powojennym Irakiem.
Organizacja Narodów Zjednoczonych swoją działalnością zrobiła bardzo wiele dla światowego pokoju, polepszenia warunków życia, walce z chorobami cywilizacyjnymi jednak w obecnych czasach przeżywa kryzys w swoich strukturach. Jeśli poradzi sobie z obecnymi problemami nadal będzie dobrze funkcjonować i pomagać ludziom ma całym świecie.