historia saskiej kepy

Saska Kępa – część dzielnicy Praga Południe, położonej w prawobrzeżnej części Warszawy. Nazwa pochodzi od osadników saskich, sprowadzających się tutaj za czasów dynastii saskiej w XVIII w.. Wcześniej nazywano to miejsce kępą olenderską, bądź holenderską. Było to związane z osadnikami pochodzącymi z terenów Niderlandów, bądź Dolnych Niemiec, będącymi członkami kościoła mennonickiego. Uciekali oni do Polski przed prześladowaniami religijnymi i zasiedlali trudno dostępne tereny zalewowe, a takim był teren obecnej Saskiej Kępy. W Warszawie osiedlali się też na terenie Kępy Zawadowskiej, gdzie do tej pory istnieje stary Cmentarz Ewangelicki w Kępie Zawadowskiej. Kępa to tradycyjna nazwa wysp na Wiśle. W znacznej części obszaru zabudowa jest willowa z zachowaną architekturą międzywojenną, szczególnie na północnym zachodzie. Dalej kilka osiedli mieszkaniowych zbudowanych na przełomie lat 50. i 70. XX wieku. Także kilka pojedynczych apartamentowców. Wiele zabytków modernizmu, liczne ambasady (Algieria, Argentyna, Azerbejdżan, Brazylia, Egipt, Gruzja, Indonezja, Irak, Iran, Jemen, Kambodża, Kolumbia, Libia, Łotwa, Malezja, Portugalia, plus rezydencje ambasadorów z Turcji, Australii, Algierii, Portugalii, Tunezji, Malezji, Kambodży, Wenezueli, Iraku, Kanady, Indonezji), szpital dziecięcy, stacja krwiodawstwa, Wodociąg Praski.

Nazwa pochodzi od osadników saskich, sprowadzających się tutaj za czasów dynastii saskiej w XVIII w.. Wcześniej nazywano to miejsce kępą olenderską, bądź holenderską. Było to związane z osadnikami pochodzącymi z terenów Niderlandów, bądź Dolnych Niemiec, będącymi członkami kościoła mennonickiego. Uciekali oni do Polski przed prześladowaniami religijnymi i zasiedlali trudno dostępne tereny zalewowe, a takim był teren obecnej Saskiej Kępy. W Warszawie osiedlali się też na terenie Kępy Zawadowskiej, gdzie do tej pory istnieje stary Cmentarz Ewangelicki w Kępie Zawadowskiej. Kępa to tradycyjna nazwa wysp na Wiśle. W znacznej części obszaru zabudowa jest willowa z zachowaną architekturą międzywojenną, szczególnie na północnym zachodzie. Dalej kilka osiedli mieszkaniowych zbudowanych na przełomie lat 50. i 70. XX wieku. Także kilka pojedynczych apartamentowców. Wiele zabytków modernizmu, liczne ambasady (Algieria, Argentyna, Azerbejdżan, Brazylia, Egipt, Gruzja, Indonezja, Irak, Iran, Jemen, Kambodża, Kolumbia, Libia, Łotwa, Malezja, Portugalia, plus rezydencje ambasadorów z Turcji, Australii, Algierii, Portugalii, Tunezji, Malezji, Kambodży, Wenezueli, Iraku, Kanady, Indonezji), szpital dziecięcy, stacja krwiodawstwa, Wodociąg Praski. Osiedle liczy około 40 tys. mieszkańców. Doczekało się dwóch monografii naukowych. Wśród mieszkańców było wiele znanych postaci, szczególnie w kilku dekadach powojennych. Między innymi Agnieszka Osiecka, która poświęciła Saskiej Kępie kilka piosenek. Wymieniona jest w znanej piosence Agnieszki Osieckiej, śpiewanej przez Marylę Rodowicz, pt. Małgośka. Saska Kępa jest tłem dla wielu powieści. M.in. tu rozgrywa się akcja książki "Stawiam na Tolka Banana" autorstwa Adama Bahdaja oraz kilku powieści Małgorzaty Karoliny Piekarskiej, m.in. "Klasa pani Czajki", "Tropiciele" i "Dzika". Tu kręcono jeden z pierwszych kryminałów PRL "Dwaj panowie N." w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego ze Stanisławem Mikulskim. Kilkaset lat temu główne koryto Wisły przebiegało przez teren obecnych działek na wschód od obecnego osiedla. Później były tu mokradła, a teren osiedla dalej jest nisko położony. Obecna zabudowa (willowa) zaczęła powstawać w latach trzydziestych XX w. Planowane było zrealizowanie koncepcji Miasta Ogrodu, popularnego w Europie w okresie przedwojennym. Podobna koncepcja była realizowana także na Żoliborzu, nieco starszej dzielnicy lewobrzeżnej Warszawy. Saska Kępa nie ucierpiała zbytnio z powodu działań wojennych, chociaż na fasadach kilku domów w willowej części do tej pory widoczne są ślady kul z okresu wojny. W okresie komunistycznym wybudowano wiele budynków wielorodzinnych na wówczas jeszcze niezabudowanych terenach. Najpierw kamienice, później osiedla z wielkiej płyty. Po upadku komunizmu wybudowano punktowo sporo nowych budynków, w tym kilka apartamentowców. Saska Kępa jest prawie zupełnie odizolowana od sąsiednich osiedli przez rozmaite tereny zielone. Na północ przy Wiśle leży Stadion Dziesięciolecia dawniej pełniący funkcję wielkiego bazaru pod nazwą Jarmark Europa lecz akutalnie trwa w jego niecce budowa Stadionu Narodowego, na którym odbędzie się m.in. otwarcie Euro 2012. Bardziej na wschód Park Skaryszewski. Od wschodu, w dawnej pradolinie Wisły leżą rozległe ogródki działkowe. Zachodnią i południową granicę dzielnicy tworzy zakrzywiony, nie meliorowany, brzeg Wisły porośnięty drzewami i wikliną. Naprzeciwko Wodociągu Praskiego, pośrodku nurtu rzeki stoi tzw. Gruba Kaśka, stacja poboru wody pitnej dla Warszawy. Niegdyś (za czasów holenderskich osadników, w XVII w.) Saska Kępa określana była mianem Holenderskiej, Olenderskiej, Kawczej, Wiślanej lub Soleckiej. Pochodzenie obecnej nazwy wiąże się ze stacjonowaniem tu saskiej straży królów z dynastii saskiej w XVIII wieku. Obecnie występują także skróty Saska, Kępa, a także Saskerland. Mam nadzieję , że pomogłam a jak nie to przepraszam :)

Jest częścią dzielnicy Pragi Południe, położoną między Wisłą, alejami Poniatowskiego i Waszyngtona, Kanałem Wystawowym i Gocławiem. Zaliczany jest do niej także przyległy Park Skaryszewski im. Paderewskiego. Od XIV wieku należała do Solca i nosiła nazwę Kępy Soleckiej. Nazywana też była Kępą Kawcza. Do XVII wieku była niezamieszkana. Wykorzystywano ją jako żywy magazyn chrustu i wikliny na płoty, do produkcji koszy oraz budowy wałów i grobli zabezpieczających brzegi Wisły. Pierwsze osadnictwo na Saskiej Kępie było w 1625r.Jako pierwsi byli kolonisci holenderscy.W 1656 roku Kępa znalazła się w zasięgu Warszawskiej bitwy ze Szwedami i w czasie trzydniowych walk uległa zniszczeniu. Pamiątkę tych wydarzeń stanowi dzisiaj obelisk stojący na pozostałości nieistniejącego już Wału GoKolejne zniszczenia Kępy nastąpiły w latach 1701-1711, w okresie tzw. wojny północnej, gdy na jej terenach obozowały wojska szwedzkie, saskie i rosyjskie. Ponownie armie saskie i rosyjskie stacjonowały tu w 1733 roku w czasie walk o koronę polską, prowadzonych miedzy stronnikami Stanisława Leszczyńskiego i Augusta III Sasa (w tymże roku na polach sąsiedniego Kamiona - Kamionka dokonano elekcji Augusta)cławskiego.Od 1735 do 1795 roku tereny Kępy dzierżawili król Polski August III i jego spadkobiercy.Prof. M. M. Drozdowski podaje, iż "głośno było wówczas w Warszawie o schadzkach królewskich z pięknościami stolicy w pałacu myśliwskim na Kępie", który należał do Marianny Denhoffowej. Podczas szturmu Pragi, 4 XI 1794 roku bronił Saskiej Kępy, jako przedpola Pragi, 2,5-tysieczny korpus pplk.Władysława Jabłonowskiego (później generała w Legionach Dąbrowskiego, dowódcy Legii Nadwiślańskiej, wysłanego przez Napoleona do walk z powstańcami murzyńskimi na San Domingo, gdzie zmarł na żółtą febrę).Od lat dwudziestych XIX wieku, a w szczególności w drugiej jego połowie, Saska Kępa staje się miejscem niedzielnego wypoczynku mieszkańców Warszawy. Powstają tu lokale rozrywkowe, strzelnice, kręgielnie, huśtawki i inne tereny zabaw. W 1864 roku mieszkańcy Saskiej Kępy uzyskali status włościan i nie musieli już płacić miastu czynszu dzierżawnego Administracyjnie Kępa jako wieś została włączona do gminy Wawer. Początek XX wieku przynosi ożywienie rozwoju Saskiej Kępy, głownie za sprawą zbudowania mostu Poniatowskiego, wówczas zwanego oficjalnie mostem Mikołajewskim a przez Warszawę - przekornie - Trzecim mostem (1904-1913), usypanie Wału Miedzeszyńskiego (1906-1912) oraz założenia parku Skaryszewskiego (1905-1922). Opracowano tez pierwszy projekt rozparcelowania jej terenów pod stała zabudowę miejska (1910-1911). Po II wojnie światowej w sąsiedztwie międzywojennej zabudowy wzniesiono kilka osiedli mieszkaniowych. W 1955 roku w sąsiedztwie Saskiej Kępy zbudowano największy sportowy stadion stolicy - Stadion X-lecia, który od 1989 roku wykorzystywany jest jako miejsce największego targu Europy tzw. Jarmarku Saskiego. W okresie tym zbudowano na Saskiej Kępie Szpital Dziecięcy przy ul.Niekłańskiej oraz wzniesiono nowoczesny kościół parafialny p.w.Św.Andrzeja Boboli. W 1974 roku przecięła ją wielka arteria komunikacyjna - Trasa Łazienkowska