- ciągłe wojny np. trzydziestoletnia, czy potop -w efekcie wojen szerzenie się chorób, głodu oraz ubóstwa - społeczeństwa niezadowolone było absolutnymi, bezwzględbymi rządami poszczególnych władców -coraz szerszy kontrast pomiędzy najbiedniejszymi i najbogatszymi warstwami społeczeństwa - ograniczona władza mieszczaństwa, czy warstw biedniejszych w sejmie - szlachta powiększała pańszczyzne np. w Polsce -przymus propinacyjny w Polsce. Chłop musiał zakupić alkohol od szlachcica. W efekcie alkoholizm - szerzyła się także prywata i bezwzględność magnaterii
