Życie codzienne w Grecji za czasów Peryklesa Robert Flaceliere

Środowisko Geograficzne miasto i wieś
Atenyleżą nad zatoką Koryncką cała Grecja pokryta jest masywem górskim w 80% w Grecji trzęsienie ziemi zdaża się często i silne katastrofy, w V wieku Akropol stał się wzgórzem na którym wznosiły się wyłącznie świątynie Bogów. Ateny równiez można by słusznie nazwać miastem na 7 wzgórzach wokół tej kolebki Aten tworzy Akropol i jej południowego przedłuzenia na moczarach koncentrowało się życie miejskie przynajmniej od końca 7 w. Pierwsze mury obronne zbudowano w VI wieku, za czasów tyrana Pizystrata i jego synów, którym ówczesne Ateny zawdzięczają wielką pomyślność i wzrost potęgi. Długie mury łączyły Ateny z ich portem w Pireusie. Centrum religijne V w. nadal znajdowało się na Akropolu którego świątynie zbudowano. Większośc domów w dzielnicach ludowych była parterowa. Ściany domów budowano z drewna niewypalanej cegły lub z kamieni.w Vi w w Atenach wielkie domy przeznaczone dla kilku rodzin przypominały nasze kamienice czynszowe. Wielu bogatych mieszkańców Aten posiadało dom Wiejski położony poza murami. W regionach górskich wieśniaków życie było ciężkie zajmowali się hodowlą świń kuz jagniądt oraz miód z uli i węgiel drzewny. Na równinie uprawa zbóż nie dawała zbyt wielkich plonów ale za to obrodziły winorośla, drzewa owocowe, oliwki i figi.
Ludność obywatele, metojkowie i niewolnicy.
W języku oficjalnym nie żuywano nazwy ateny ale mówiono Ateńczycy. Lud lud, lub miasto Ateńczyków. Ateny było miastem Bogini Ateny. Ateny posiadały ustrój demokratyczny w którym wszyscy obywatele uczestniczyli w obradach ludowych i zarządzaniem państwa. Posiadać prawo uczestniczenia w Zgromadzeniu Ludowym należało koniecznie spełnić 2 warunki, trzeba było urodzić się z Ojca Ateńczyka i być pełnoletnim (ukończone lat 18). W póżniejszym terminie ustanowiono dniówki pieniężne dla obywateli uczestnczących w zgromadzeniu. Posiedzenia trwały cały dzień conajmniej 4 razy w miesiącu. Istniały również zgromadzenia członków fratrii, fyl i demów zapewniające funkcjonowanie administracji lokalnej, każdy obywatel Ateński nosił oficjalnie 3 imiona: własne, swego Ojca i nazwę domu z którego pochodził. Kobiety w starożytnosci nie posiadali praw politycznych. Bulietów wyznaczano drogą losową z pośród demotów. Prytani byli najwyższymi urzędnikami państwowymi. Archontów podobnie jak większość urzędników zyznaczano drogą losową w sposób identyczny jak w wypadku bulieutów, metejkowie podlegali prawie wszystkim ciężarom finansowym które dotyczyły obywateli płącili specjalne podatki, służyli jako hoplici w piechocie jako marynaże. metojkowie zajmowali również pierwsze miejsce w handlu: textyliami jażynami zbożem oraz importem. Wielcy filozofowie w IV w. uznawali istnienie niewonictwa za oczywiste i nie protestowali. Polowanie na niewolników było w istocie praktykowane w lakonii. Pierwszym źródłem niewolnictwo było podobnie jak w Epoce homerowskiej okres wojny: pokonany żołnież stawał się niewolnikiem. Porwania dzieci i ludzi dorosłych. Największa liczba niewolników była zatrudniona w rzemiośle w wydobywaniu ołowiu. w ładowaniu i wyładowaniu statków ciężkich pracach fizycznych. Bogaty mąż stanu posiadał często około 1000 niewolników. Niewolnicy publiczni i prywatni teoretycznie ni eposiadali żadnych praw. Peniądze uciułane przez niewolnika należały do jego pana. 2 kategorie niewolników wiodło życie godne pożałowania, pracujacy w młynie przy oobracaniu żarem i mieleniu zboża oraz górnicy Laurionu. W V wieku Ateny liczyły około 40 tys obywateli 20 tys. Meteojków. Jeśłi dodamy do tego kobiety i dzieci to liczba ludności wolnej liczyła około 200tys. niewoników było około 300 tys. i więcej.
Kobiety, małżeńśtwo, rodzina
Wszystko czego uczyła się młoda Atenka a było to w zasadzie nauka przygotowania ją do roli pani domu, gotowanie, przędzenie, tkanie troche czytania rachowania i muzyki, Hezjod zaleczał aby mężczyzna dzielił się około 30 biorąc za żonę 16 letnią. Ojciec miał prawo dysponowania swoimi dziećmi jak niewolnikami, zasadniczą ceremonią był rytuał oczyszczani akąpiel nażeczonej w wodzie przyniesionej przez orszak ze specjalnego źródła Kalliore. Mąż miał zawsze prawo wypędzić żonę. Wydaje się ze w 4 stuleciu liczni Ateńczycy mieli konkubiny, jeśli konkubijna była Atenką nie różniła się od ślubnej żony. Konkubiny były zazwyczaj niewolniczami. Szacunek dla starców był szczególnie wielki w sparcie jeśłi ktokolwiek w Atenach nie wypełnił obowiązku pomocy starym rodzicom przekraczał jedno z praw Solon ai podlegał grzywnie oraz częściowej Atyni. Dzieci system wychowanie. W przeciwieństwie do młodych Atenek które żyły w domowym odosobnieniu dziewczęta spartańskie publicznie uprawiały wiele sportów na równi z chłopcami, ćwiczyły się w zapasach żucie dyskiem i oszczepem należacym do broni wojennej. Począwszy od 12r. życia nie nosiły już tunik i otrzymywali tylko jeden płaszcz który musiał im starczyć na cały rok. Począwszay od 6w. specjalne zawody były dla dzieci składały się z 5 konkurencji: zapasy, żytu dyskiem, oszczepem. Grecka maxyma powiada że piękność fizyczna jest kwiatem cnoty jakby dusza zawsze modelowała ciało i piękna postać była związana tylko z piękną duszą.
Praca fizyczna, handel, medycyna-w epoce peryklesa wyobrażenia dotyczące organizacji społecznej wywodziły się jeszcze z okresu archaicznego.
Każda niezależna polis miałą prawo bicia monety
Ateny w okresie wojny Peloponeskiej nażuciły wszystkim sprzymieżeńcom własne miary wagi, i system monetarny, jednak monetę brązową wprowadzili powtórnie w atenach w wieku VI przyjęła się ostatecznie. E epoce Peryklesa zaczęto udzielać pożyczli na %. Życie chłopa właściciela ziemi było dla Greka ideałem, liczne kolonie na wybrzeżach moża śródziemnego w Italii, GAlii, Hiszpanii i Afryce do południowej Rosji było opłacalne uprawiano przenicę owies ale było niewystarczające musiano sprowadzać zboże z Syrii Egiptu i Tracji, niewolnicy wykonywali najbardziej przykre prace, nieoc lepsze pozycje mieli Metojkowie. Z wyątkiem prostych prac fizycnzych większośc żemiosł wymagała wyj ątkowych umiejętności i zdolności było w Atenach bardzo dużo Garncarzy, Grecja posiadała niegdyś piękne lasy, wyprawiali skóry. Rzemieślnicy i rolnicy sprzedawali sami owoce jarzyny, sery oliwy i wino. Medycyna w Grecji miała Tradycje sięgające conajmniej epoki Homeryckiej. Sławny Hipokrates z Kos urodził się około 460r.pne. Dawną wiedzę posiadano do wszelich zabiegów naprzykład puszczanie krwi, robienie lewatywy staiwanie baniek, w Grecji lekarze żadko dzielili się na specjalistów. Choć kobiety mogły być lekarzami pracowały jednak jako opiekunki chorych, pielęgniarki a zwłaszcza akuszerki.
Toalety i stroje Lekarze grecyy pprzestrzegali dużą wagę do przestrzegania Higieny oraz ćwiczeń fizycznych. Grecy epoki fizycznej zażywali kąpieli w wannach które znali już bohaterowie Homera. Łażnie publiczne istniały w Atenach od V wpne. i stały się o wiele liczniejsze w 4 stuleciu. Hellionowie dysponowali, lnem, futrami, przedewszystkim sierścią kuz oraz wełną owczą, nosili stroje drapowane. Z prostkątnego kawałka materiału przytrzymywano paskiem. Trzewiczki bobiece miały zróżnicowane bardziej i elegancko kształty.
Posiłki gry i rozrywki
Już Homer nazywał ludzi (zjadaczami mąki a zboże przenice jęczmień Ateńczycy musieli importować. Placek mąki jęczmiennej zwanej madza stanowił podstawowe codzienne pożywienie, konsumowano także duże ilości czosnku sera i cebuli. JAk również mięso z wyjątkiem wiepżowiny, o wiele częściej ryby niż mięso. Deser składał się z fig ożechów, winogron świeżych i suszonych owoców oraz ciast i miodu.
Gry w piłke nie było zastrzeżone tylko dla dzieci młodzież i sarzy bawili się chętnie ze zwierzętami było wiele gier hazardowych, gry w kości, gra w 5 linii. Grecy zajmowali się polowaniem i łowieniem ryb. Uwielbiali sport i wysiłek fozyczny.
Życie religijne i teatr
W grecji ludzie wierzyli w istnienie niezloczonych bóstw, a po śmierci wierzyli w królestwo HAdesu. Wszelkie rozrużnienia między sprawami doczesnymi było nie tylko do pomyślenia: Kapłani który nie potrzebowali żadnego powołania byli również urzędnikami miejskimi. Wiele procesów o bezbożność wytoczono filozofom w V i IVw. DO najważńiejszych należy proces wszczęty przeciwko sokratesowi. Został od oskarżony w 399r. o niewiarę w bogów, których uznaje miasto o próby wprowadzenia nowych bóstw i psucie młodych ludzie a następnie skazany na śmierć.
Kult religijny zasadniczo składał się z modlitwy, obrzędów oczyszczających. Kiedy zwracano się do Dzeusa albo innych bóstw niebiańskich. Wśród ofiar towarzyszących zwykle modlitwie należy wymienić libację spełnianą winem lub mlekiem bądż tez obejmującą kilka ciastek i placków ofiarnych, jeżyn i pierwotnych zbiorów które zkładano n a ołtażu. Załzynano również barana, owce, jagnięta, krowy, woły, wieprze i kozy. Ciałopalenie miało znaczenie ofiary oczyszczajacej indywidualnej bądż zbiorowej. Nieczyste było zwłąszcza wszystko to co wiązało się z narodzinami śmiercią a także zabójca. A Atenach święta Religijne pełniły również role świąt obywatelskich, był liczne i wspaniałe. Rok kalendarzowy religijny zaczynał się w lipcu po ukończeniu żniw. Miał 3 fazy ofiary synokia, święto Ateny. Na Akropolu przed starą światynią Ateny Polias, składano najpierw w ofierze 4 woły i 4 barany. Miesiącem obfitujacym w największą ilość świąt był pynapsjon (pażdziernik-listopad). Siódmego tegoż miesiąca miały miejsce Pynaepsje. Grudzień
styczeń święto Haloa. Styczeń, luty święto gamelion, luty marzec święto Dionizosa, goba wina, Marzec kwiecień-koniec zimy, kwiecień maj święto munychie, maj czerwiec święto Targelie, czeriwec lipiec zwany skiroforem. Ateny obchodża święta od początku do końca roku.
Teatr i stadion to budowle harakterystyczne dla każdego miasta w Grecji. W attyce oprócz teatru położonego na południowym zboczu Akropolu. Istniały także teatry w licznych demach. Poeci brali udział w konkursie 3 autorów, tragicznych i poetów komicznych wedle swej woli. Aktor był własnym reżyserem jednocześnie instruował hur, który śpiewał i tańczył. Teatr Grecki położony był na świezym powietrzu zwykle na stoku wzgóża. Kobiety zwykle występowały na scenie. Podobnie jak wszystkie zgroamdzenia przedstawienia rozpoczynały się rano, nalezy podkreśłić religijny harakter spektakli. Zaczynały się one od obrzędu oczyszczenia dokonywanego broń prosiaka. Niektórzy poeci zatrudniali nawet klakierów. W kategorii komicznej i trag. przeznaczono 3 nagrody dla poetów. Nagrodą nalezy odróznić honoraria jakie pobierali poeci. Okazji do spektakularnej Chojności dostarczały przedewszystkim święta i zawody sportowe. Jako nagrodę otrzymywali prosty wieniec z oliwki, ale ich sława była ogromna. W religi urzędowej czczono bogów zkładano im w ofiarę dla zapewnienia pomyślności miastu, w kultach misternych zaś starano się zyskać obietnice szczęśliwego życia na tamtym świecie. W Grecji wierzono we Wróżby wszystkich rodzajów. Wrózby słuchowe ze snów, zwierząt, Wróżbictwo pokątne przez jasnowidzów lub wróżbitki uznano oficjalną instytucją państwa. MAgia dawała skuteczne przepisy umożliwiajace zniewolenie świata nieożywionego przez istoty żywych, a nawet zmuszała bogów do służenia ludziom swą potęgą. Do magii należały kapłanów Orfickich. Od pierwszej połowy IV w. w Attyce rozpoczęło się również używanie tabliczek z zakleńciami.
Wymiar i sprawiedliwość
władza sądownicza była przywilejem królewskim u Homera i Hezjoda dzierżący berło królowie układali wyroki. Istniało tylko jedno głosowanie skorpupkowe w roku. Głosowanie na sądzie skorupkowym inaczej żucano skorupką a kilka tygodni póżniej zgromadzenie skorupkowe ogłazano wyrok, Organizacja sądownictwa w starożytnosci nie posiadała prokuratury. Sytuacja często zachęcałą do noszenia(denucjacji). Aby jednak uniknąć wszczynania wielu procesów zlekkomyślności lub zwykłej chęci zaszkodzenia w sprawach zwanych dikai. Obie strony musiały przed rozprawą złożyć w depozycie pewną sume pieniędzy. W Atenach istniałą policja. Mieli oni obowiazek zatrzymywania kazdego złodzieja bądz zbrodniaża. Byli także zobowiażani do wykonywania egzekucji to właśnie sługa 11. Podał sokratesowi czarę cykuty. W Atenach działało wiele trybunałów sądowych najstarszych i najbardziej szanowanych było Areopag. Sędzią mógł zostać każdy obywatel po przekroczeniu wieku 30 lat nie pozbawiony praw obywatelskich pozbawionych przez atymię. Różne Trybunały Heliai obejmowały 501 sędziów do 2001. W komplecie sędziowskim. Sędziowie zasiadali na drewnianych ławach urzędnik przedowdniczący trybunowi zasiadał miejsce na wysokiej trybunie, sprawy toczyły się przy drzwiach zamkniętych. Na początku odczytywano akt oskarżenia, następni eprzewodniczący odczytał głos powodowi i pozwanemu. Niepełnoletni Ateńczycy i Kobiety Metojkowie niewolnicy i wyzwoleńcy nie mieli prawa bezpośrednio występować przed trybunałem.
Reprezentowali ich Ojcowie lub prawnicy opiekunowie, Rozprawa musiała zakończyć się w tym samym dniu. Do mierzenia czasu używano klepsydry lub zegara wodnego. Każdy sędzia głosował według własnego sumienia. W 5 w skąłdano kamyczki do jednych z 2 urn. Podczas procesu Sokratesa Oddano głos oskarżonemu aby sam wskazał jaka kara wydaje mu się sprawiedliwa. Uznano go winnym bezpożności zakrawało na beżczelność i Sokrates został skazany na śmierć. Wykonywano Egzekucje na schwytanych piratach. Żywcem pogrzebali na pręieżu. System prawny jaki doprowadził do skazania Sokratesa z pewnością nie był idealny. Bez wątpienai nie miał on talentu prawnego Rzymian których trzeba uznać za twórców tej europejskiej cywilizacji, leżącej u źródeł naszej kultury
Wojny
Państwo Greckie załamało się w 404r pne w latach 404 po bitwie pod Salaminą 480r. Mimo niewielkiej liczby Hoplici Spartańscy dzięi swemu doskonałemu wyszkoeniu i poczicu Humoru. OD 20 do 30 roku życia młodiz żołnieże nawet jeśłi byli żonaci, nadal mieszkali ze swoimi towarzyszami w namiocie i jadali z nimi posiłki. Armia Spartańska dowodziła przez jednego z 2 królów często przez jendego z Eforów składała się zasadniczo z Hoplitów- niepełnoprawni obywatele lub sperjiojków. Każdy Ateńczyk musiał służyć swemu Krajowi od 18do60r życia. W wieku od 18 do 20 odbywał przeszkoenie wojskowe jako efeb. Od 20 do 50 roku życia należał do armi czynnej jako hoplita z listy poboru lub kawalerzysta. W czasie przystąpienaia do wojny Peloponeskiej, w 431rpne. Ateny dysponowały armią czynną liczącą 13 000 hoplitów i 1000 kawalerzystów oraz wojskiem obrony terytorialnej złożónym z 1400 efebów, 2500 weteranów i 9500 metojków, razem zatem około 27 400 mężczyznami zdolnymi do noszenia broni. Na Uzbrojenie jeżdzca Ateńskiego składały się 2 włócznie i miecz. Przed podjęciem dezycji o rpzooczęciu wojny zwracano się do wyroczni apollona i bóstw lokalnych. Zawsze zaczynano wojny zasięgając rady bogów. W dawnych czasach jak Iliadzie brano jeńców jedynie po to aby ich później zabić. Zmarłym wrogom oraz jeńcom zabierano broń ułożono na stosie lub oparte o drzewa, stanowiło trofeum ofiarowane bogom. Każdy zmobilizowany obywatel Ateński musiał włożyć do swego worka lub koszyka zapas żywności na 3 dni, troche chleba sera oliwek cebuli, oraz czosnek. Flota Ateńska w Pireusie była wielkim widowiskiem zwłąszcza jeśłi dotyczyło ekspedycji tak ważnej jak wyprawa rozpocżeta w roku 415 pne, któa miałą pożeglować na sycylie. Strategia morska była sztuką bardzo trudną a Spartanie nie mieli sobe równych. W sparcie poległcyh żołniezy chowano w purporowych płaszczach służących im za całun i przykrywano oliwnymi gałązkami. Po wojnie Perskiej sama Grecja żżuciła przeciwko sobie całą energie i doświadczenie wojenne. Cywilizacja która uratowała wojna, została teraz przez wojnę osłabiona i skompromitowana. Bratobójcze walki międyz Grekami powoli pozbawiły Helladę najlepszej krwi, oferując w ten sposób całkowicie gotową zdobycz Macedończykom, a póżniej Rzymianom.