PRZYCZYNY WEWNĘTRZNE: a)polityczne: -upadek znaczenia Rzymu -przeniesienie stolicy do Konstantynopola w 330r. -podział imperium na część zachodnią i wschodnią w 395r. przez Teodozjusza Wielkiego -wojny domowe (detronizacja cesarzy) -osłabienie władzy centralnej -wpływ dowódców germańskich w armii rzymskiej -usamodzielnianie się poszczególnych prowincji -detronizacja cesarza Romulusa Augusta przez Odoakra w 476r. -przesłanie insygniów cesarskich do Konstantynopola b) gospodarczo-społeczne -wzrost inflacji -brak pieniędzy na utrzymanie armii -zmniejszenie zawartości srebra w monetach (mniejsza wartość pieniędzy) -wzrost cen na towary i usługi -powstawanie samowystarczalnych latyfundiów -upadek rolnictwa i rzemiosła -wprowadzenie kolonatu (dzierżawienie ziemi) -zniesienie stałych podatków c)kulturowe -niechętny stosunek chrześcijan do służby w armii -zbytni liberalizm wobec innych religii PRZYCZYNY ZEWNĘTRZNE: -wielka wędrówka ludów (panika wśród plemion z sojuszu cesarskiego) -najazdy germańskie (I Wizygoci w 410r., II Hunowie w 452r., III Wandalowie w 455r.) SKUTKI UPADKU RZYMU: -koniec epoki starożytnej (=> średniowiecze) -upadek gospodarki pieniężnej (powrót do gosp. naturalnej) -zanik kultury łacińskiej -zniszczenia miast i rzemiosła -upadek rolnictwa (początki feudalizmu) -powstanie nowych państw plemiennych
