Ogromne różnice w rozwoju gospodarczym między Zachodnią Europą a jej Środkowo-Wschodnią częścią wynikają z większego i szybszego rozwoju zachodniej Europy. Tam wiele szybciej zostały wprowadzone nowoczesne technologie i metody działania w różnych dziedzinach życia, gospodarki. Innym czynnikiem może być przynależność państw Europy Zachodniej do UE co daje również szybszy rozwój gospodarczy tym krajom. Co prawda państwa bloku Środkowo-Wschodniego również dołączają do różnych wspólnot itd. ale o wiele później i z mniejszym rozmachem.
Wynika to z okresu II wojny światowej, kiedy Europa została podzielona na wschodnią i zachodnią. W Europie zachodniej rozwój był szybszy i bardziej odczuwalny, natomiast w Europie wschodniej proces ten przebiegał o wiele wolniej.