magma- skała w stanie płynnym, występująca w płaszczu Ziemi. minerały- to pierwiastki lub związki chemiczne o określonych właściwościach fizycznych. kamienie szlachetne: diamenty, szmaragdy, rubiny, szafiry, opale. skały- to naturalne zespoły kilku lub więcej minerałów, rzadziej jednego, powstałe w wyniku różnych procesów geologicznych. bazalt- pospolita skała magmowa wylewna, powstaje z lawy, która krzepnie na powierzchni Ziemi. granit- pospolita skała magmowa głębinowa, składa się z kwarcu, skaleni i miki. wapień- skała osadowa, powstaje z nagromadzenia na dnie mórz muszli i szkieletów zwierząt. piaskowiec- skała osadowa, powstaje wskutek scementowania ziaren piasku. marmur- powstaje w wyniku oddziaływania wysokiej temperatury i ciśnienia na skały wapienne. gnejs- powstaje wskutek przeobrażenia granitu. Pangea- jeden wielki kontynent, w który włączyły się wędrujące fragmenty lądu pod koniec ery paleozoicznej. erupcja- wydobywanie się materiału wulkanicznego na powierzchnię Ziemi. ryft- długi, głęboki rów tektoniczny, powstaje w wyniku rozciągania skorupy ziemskiej pod wpływem prądów konwekcyjnych. góry fałdowe powstają na granicy zbliżających się do siebie płyt litosfery. Podczas ruchu tych płyt dochodzi do sfałdowania osadów zgromadzonych na dnie mórz, a następnie do ich wypiętrzenia. góry zrębowe powstają w wyniku wypiętrzenia warstw skalnych bez zaburzenia ich budowy. Podczas procesu sztywne skały nie ulegają fałdowaniu, lecz pękają i przesuwają się wzdłuż uskoków. ruchy masowe to procesy polegające na przemieszczaniu się mas skalnych, osadów lub zwietrzeliny w dół stoku pod wpływem siły ciężkości. erozja to dostrzegalne przejawy rzeźbotwórczej działalności płynącej wody, transport oraz akumulacja. to również proces polegający żłobieniu powierzchni Ziemi przez wodę, lód i wiatr. czynniki glebotwórcze: skała macierzysta, rzeźba terenu, klimat, roślinność i zwierzęta, warunki wodne i działalność gospodarcza człowieka. żyzność to zdolność gleby do zaspokajania życiowych potrzeb roślin poprzez dostarczanie im składników pokarmowych, wody i powietrza. gleby astrefowe: gleby bagienne, mady, rędziny. hipocentrum to miejsce we wnętrzu ziemi, skąd rozchodzą się fale sejsmiczne. budowa wnętrza Ziemi wyróżnia trzy główne warstwy: jądro, płaszcz Ziemi, skorupa ziemska.
