W jaki sposób i dlaczego płuca kręgowców ewoluują, inaczej zmieniają się.

Wykształcenie płuc zostało wywołane przez wzmożone zapotrzebowanie na tlen u zwierząt lądowych. Również ich rozwój, czyli coraz silniejsze fałdowanie, a co za tym idzie coraz większa ilość pęcherzyków płucnych ma ścisłe powiązanie z zapotrzebowaniami energetycznymi organizmów, czyli zwiększeniem tempa metabolizmu. U form dorosłych płazów występują workowate płuca, które wspomagane są w wymianie gazowej przez skórę i błony śluzowe jamy gębowo-gardzielowej. Niektóre płazy posiadają płuca gładkie, jednak u większości występują w nich fałdy sterczące do wewnątrz i krzyżujące się ze sobą – co zwiększa powierzchnię wymiany gazowej. Płuca gadów podzielone są na liczne komory, mają strukturę gąbczastą (tzw. płuca gąbczaste). Gadzie płuca są silniej pofałdowane od tych u płazów, a ich wentylacja odbywa się dzięki mięśniom międzyżebrowym klatki piersiowej. Płuca ptaków są najbardziej skomplikowanym i wydajnym organem oddechowym zwierząt. W swojej strukturze zawierają miliony cienkich rurek znanych jako parabronchi. Mają one porowatą strukturę umożliwiająca penetrację powietrza poprzez kapilary w głąb sąsiadujących naczyń krwionośnych. Narządami wspomagającymi płuca są worki powietrzne, dzięki którym możliwy jest stały przepływ powietrza przez płuca w sposób zapobiegający mieszanie się powietrza świeżego z powietrzem zużytym. Najlepiej rozwinięte, duże płuca o budowie pęcherzykowatej występują u ssaków. Powiększenie powierzchni oddechowej (u ssaków jest ona 40 razy większa niż u płazów) było możliwe dzięki wytworzeniu pęcherzyków płucnych. Wentylacja płuc odbywa się przez pracę mięśni międzyżebrowych oraz przepony.