Przyczyny wybuchu powstania styczniowego: - notoryczne łamanie konstytucji - Aleksander Wielopolski faworyzował członków rodziny na urzędach wyższych oraz jego lojalnośc wobec władz Carskich - nadzwyczajny pobór do armii Rosyjskiej (branka) - idee romantyczne (wolność, równość niepodległość) - chęć posiadania państwa autonomicznego Przebieg walk: Powstanie miało charakter partyzancki, co wpływało na ilość toczonych bitew oraz ich wielkość. Większych bitew jako takich nie było, publiczne demonstracje zbrojne, napady na konwoje np. Bitwa pod Żyrzynem pod dowództwem Michała Heydenreicha. Poza tym sukcesem, wygrano również inne bitwy, lecz nie były one sukcesem militarnym a moralnym. Pozostale bitwy to Opatów, Chruślina, Stok, Kobylanka, Iłża, Nowa Wieś, Koło itp. Przyczyny upadku: -Słaba organizacja powstania -wybuch powstania byl spontaniczny, bez dobrego zaplecza militarnego i gospodarczego - Podział Polaków na przeciwnych oraz opowiadających sie za powstaniem - nieudolność władz polskich (lojaliści-konserwatyści) Skutki: -masowe zesłania na syberię -prześladowania -przymusowa rusyfikacja -przymusowe wcielenia do armii rosyjskiej -koniec epoki romantycznej- początek pozytywizmu -ostatnie powstanie w XIX wieku.
