zcharakteryzuj krutka renesans karoliński. prosze jak najczybciej dziękuje

Na przełomie wieku VIII i IX w Europie zaczęły zachodzić pewne zmiany - zarówno w strukturach politycznych jak i w sztuce, architekturze czy nauce. W owym czasie do władzy w państwie Franków doszedł Karol, syn Pepina Małego. Zdołał rozszerzyć swą władzę na wszystkie ludy chrześcijańskie Europy Zachodniej, aż po granicę z cesarstwem bizantyjskim w południowej Italii. Podbił wszystkie plemiona germańskie na kontynencie i umocnił granice, zakładając marchie na terenach graniczących z Duńczykami i ludami słowiańskimi. Rozgromił Awarów i zmusił do wycofania się na ich ziemie nad środkowym Dunajem. W dzień Bożego Narodzenia 800 roku papież Leon III ukoronował Karola na cesarza. Jednak Karol nie chciał poprzestać na rozwoju państwa na drodze militarnej, więc zadbał o jego rozwój poziomu umysłowego i kulturalnego. Karol zapoczątkował ruch odrodzenia w swym państwie wprowadzeniem reformy szkolnictwa (a raczej jego odbudowy). Wystąpił o pomoc w jej przeprowadzeniu do najbardziej oświeconych ośrodków ówczesnej Europy łacińskiej - klasztorów Irlandii. Reformę przeprowadzono ją w obrębie państwa w szkołach klasztornych, zmieniając w nich zasady rekrutacji uczniów (przyjmowano już nie tylko kandydatów na duchownych, lecz i ludzi świeckich) oraz program nauczania. Przewidywał on nauczanie siedmiu sztuk wyzwolonych: gramatyki, retoryki, dialektyki, arytmetyki, geometrii, astronomii i muzyki (program oraz przepisy dotyczące przyjmowania uczniów do szkół wzorowane były na obowiązujących w tych dziedzinach zasadach w czasach starożytnych). Reforma przewidywała także utworzenie nowych szkół - Katedralnych, zakładanych przez biskupów w stolicach diecezji. Głównym ośrodkiem nauczania była, założona przez Karola, Szkoła Pałacowa w Akwizgranie. Za czasów tego ożywienia kulturalnego nastąpił też rozwój dziejopisarstwa: spisywano roczniki i biografie (powstała wtedy słynna biografia cesarza autorstwa Einharda, będąca wzorem dla wielu późniejszych tego typu dzieł). Założono zespoły kopistów, którzy sporządzali kopie starożytnych manuskryptów.

Po upadku imperium rzymskiego na zachodzie Europy w wieku 5-8 zaznaczył się ogólny upadek kultury i sztuki. Wyjątkiem był okres panowania Karola Wielkiego, którego rządy oraz naczelna idea „renovatio imperii romanii” przeszły do historii jako Renesans karoliński. Był to pierwszy okres ożywienia w kulturze i sztuce europejskiej. Cesarz pragnął ponownego zjednoczenia Europy i powrotu imperium rzymskiego. Zdołał rozszerzyć swą władzę na wszystkie ludy chrześcijańskie Europy Zachodniej. Podbił wszystkie plemiona germańskie na kontynencie i umocnił granice, zakładając marchie na terenach graniczących z Duńczykami i ludami słowiańskimi. W 800- nym roku w dzień Bożego Narodzenia papież Leon III koronował Karola na cesarza. Karol nie chciał jednak poprzestać na militarnym rozwoju państwa, więc zadbał także o jego rozwój umysłowy i kulturalny. Usiłował on nawiązać do kultury antycznej. W sprawie oświaty podobnie jak i w polityce wykazywał zmysł praktyczny i konsekwencję. Ruch odrodzenia w swym państwie zapoczątkował wprowadzeniem reformy szkolnictwa. W jej przeprowadzeniu zwrócił się o pomoc do najbardziej oświeconych ośrodków ówczesnej Europy łacińskiej- klasztorów Irlandii. W organizowaniu szkół ujawniła się wyraźnie zasada Karola, by tworzyć nowe, z wykorzystaniem wszystkiego, co w przeszłości było dobre. W dziedzinie kultury i nauki sięgano aż do antyku rzymskiego i greckiego, oczywiście na miarę swych możliwości i potrzeb. Jest to więc niewątpliwy renesans, choć o wiele skromniejszy niż sławne Odrodzenie XV wieku. Szkoły nauczały siedmiu nauk wyzwolonych (artes librales), podzielonych na dwa stopnie: niższy trivium- gramatykę, retorykę i dialektykę oraz wyższy quadrivium- arytmetykę, geometrię, astronomię i muzykę. Mnisi z Irlandii nauczali Łaciny. Prawo do nauki w zreformowanych szkołach mieli nie tylko kandydaci na duchownych, ale także i ludzie świeccy. Podczas renesansu karolińskiego zreformowano też pismo. Zamiast używanej do tej pory kursywy karolińskiej, wprowadzono bardziej wyraźną minuskułę, która stopniowo przekształciła się w dzisiejszy alfabet. W trosce o czystość mowy usuwano z niej wszelkie wulgaryzmy. Zasługą Karola było sprowadzenie na dwór uczonych z wszystkich stron królestwa, a nawet z poza jego granic. Jednym z nich był Alkuin. Był on mnichem angielskim, nauczycielem, najwybitniejszym działaczem renesansu karolińskiego. Ten najwybitniejszy uczony tego okresu przybył z Anglii, gdzie przez wiele lat był kierownikiem szkoły katedralnej w Yorku. W latach 782-796 pełnił obowiązki kierownika szkoły pałacowej Karola Wielkiego, a potem został opatem w Tours, gdzie doprowadził do rozkwitu szkołę klasztorną i zorganizował wzorcowe skryptorium. W twórczości pisarskiej najczęściej posługiwał się formą dialogów. Pisał podręczniki do „siedmiu sztuk wyzwolonych”, komentarze biblijne, rozprawy teologiczne, dzieła liturgiczne, utwory poetyckie i żywoty świętych. Zajął się krytycznym opracowaniem Pisma Świętego. Pod jego wpływem Karol Wielki przyjął teokratyczną interpretację władz królewskiej i pogląd, że z woli Boskiej jest przywódcą ludów chrześcijańskich. W okresie tym produkowano najwyższej jakości książki. Teksty były szczegółowo analizowane przez uczonych tej miary co Alkuin i ilustrowane w wielu ośrodkach m.in. w szkole pałacowej na dworze Karola Wielkiego w Akwizgranie, przy pomocy artystów greckich. Większość książek stanowiły Biblie bogato ozdabiane miniaturami o tematyce religijnej oraz licznymi ornamentami. Oprócz Pisma Świętego przepisywano dzieła antycznych poetów, filozofów, prawników i polityków. Korzystali z nich karolińscy uczeni, ale panowała zasada, że antyczne pisma świeckie muszą być podporządkowane mądrości Bożej. Za panowania Karola Wielkiego nastąpił także rozwój dziejopisarstwa- zaczęto spisywać roczniki, które początkowo zawierały noty na marginesach tablic paschalnych i stopniowo przekształciły się w krótkie i suche relacje o wydarzeniach uważanych za najważniejsze w danym roku. Wybitny historyk Einhard napisał biografię cesarza, na której wzorcowali się późniejsi kronikarze europejscy m.in. Gal Anonim. Poza szkolnictwem i piśmiennictwem rozwijała się także sztuka nawiązująca do tradycji antycznych. Odbudowywano stare kościoły i klasztory, stawiano nowe. Architektura tego okresu stylem przypominała budownictwo bizantyjskie w Rawennie. Duża część budowli stawiana była z drewna i dlatego nie przetrwała. Głównym zabytkiem architektury karolińskiej jest kaplica pałacowa w Akwizgranie- najwspanialszy kompleks pałacowy tamtej epoki. Sztuka karolińska wspierała się na lokalnych tradycjach, własnych mistrzach, artystach i rzemieślnikach. Największym osiągnięciem sztuki malarskiej była charakterystyczna dla epoki średniowiecza miniatura. Obok motywów czysto dekoracyjnych, charakterystycznych dla sztuki wykształconej w klasztorach irlandzkich, rozwijały się tendencje do odtwarzania postaci ludzkich. W okresie karolińskim rozwinęło się również rzemiosło artystyczne. Artyści wyspecjalizowali się głównie w wyrobach metalowych i w rzeźbie z kości słoniowej. Wykonywano piękne przedmioty codziennego użytku, ozdoby, a także elegancką broń. Pojawiły się posążki drewniane kryte metalem, służące za relikwie, a także postacie z brązu. Sztuka renesansu karolińskiego przygotowała powstanie sztuki romańskiej. Odegrała rolę ogniwa pomiędzy sztuką „barbarzyńską” a romańską. Renesans karoliński zapoczątkował nowy okres w kulturze i sztuce, powodując tym samym tworzenie się nowej kultury średniowiecznej. Nie jest krótko, ale wybierz które są dla ciebie najważniejsze. Pozdr. : ]]]