Treść,problematyka i źródła ballad

Ballady Lilije,Rybka i Świtezianka są to utwory, które poruszają moralne problemy,chociaż werdykty ustalone w nich nie zawsze zgadzają się z naszymi współczesnymi poglądami. Lilije- ballada o zbrodni mężobójstwa.Rzecz dzieje się za czasów Bolesława Śmiałego,który to wydał rozkaz kary śmierci dla niewiernych żon. Bohaterka - Pani,"nie dochowała wiary", gdy mąż jej był na wojnie z królem.Nie zamierza się przyznać do winy i zabija męża, chowa go głęboko w ziemi i zasiewa lilie na grobie.Nadjeżdżają bracia,twierdząc,że brat przeżył wojnę,że wyprzedził ich w drodze do domu,że pewnie zabłądził i wkrótce wróci.Czekają, a Panią dręczy strach,biegnie do chaty pustelnika po poradę.Bracia powoli zapominają o bracie.Obaj Panią kochają i proszą ją o rękę.Pani biegnie do pustelnika po poradę.Pustelnik radzi aby bracia upletli wieńce z kwiatów,ten którego wieniec wybierze,ten będzie jej mężem.Obaj bracia zerwali kwiaty z grobu zabitego męża.Gdy Pani dokonała wyboru,zatrząsł się kościół,zjawił się duch małżonka i dokonał zemsty.Wszyscy zapadli się pod ziemię. Widzimy tu problem winy i kary.Jeden zły czyn pociąga za sobą kolejne.Nie ma zbrodni doskonałej,jeśli nie ten świat to zaświaty wymierzą zbrodniarzowi sprawiedliwość.Ballada przedstawia rozwiązanie ludowe- zemsta ducha Rybka- ballada o zbrodni uwodzenia.Młody panicz uwiódł Krysię,wiejską dziewczynę.Efektem romansu było nieślubne dziecko.Natomiast panicz ożenił się z kobietą równego sobie stanu.Nieszczęśliwa Krysia pozostawia swoje dziecko słudze, a sama rzuca się do wody.Nocą przemienia się w kobietę, aby nakarmić dziecko.Pewnego dnia panicz wybrał się na spacer ze swoją małżonką nad jezioro.Nigdy nie powrócili.Tylko stary sługa widział co się stało.Zostały tylko dwa kamienie,przypominające ludzkie postacie.Rybka dokonała zemsty,zmieniając nowożeńców w głazy.Zbrodnią w imieniu ludu było uwiedzenie dziewczyny.Karą czyn Rybki.W balladzie tej widzimy problem społeczny, oszustwo i kłamliwe obietnice,jakie stosował panicz wobec Karusi.Kara wydaje się zbyt okrutna,zwłaszcza gdy dotyczy niewinnej małżonki panicza,być może nie świadomej jego dawnych grzechów. Kodeks etyczny jest nadal wciąż aktualny. Świtezianka-ballada o męskiej niestałości i konsekwencjach.Świtezianka wystawia na próbę ukochanego.Najpierw na randkach z tajemniczą dziewczyną, w blasku księżyca młodzieniec przysięgał jej miłość i wierność na wieki.By go sprawdzić Świtezianka zmieniła się kuszącą piękność.Młodzieniec dał się skusić.Jednak później rozpoznał swoją miłość.Jego zbrodnia to złamanie przysięgi.Kara tysiąc lat cierpień pod modrzewiem.Dziś taka kara wydaje się niewspółmierną wobec przewinienia.Moralność ludowa najwyżej ceniła szczerość uczuć i wierność danemu raz słowu. Ballady zawierają i prezentują kodeks ludowej moralności.