Bezpośredni dostęp człowieka w głąb Ziemi jest niemożliwy ze względu na ciśnienie i temperaturę wzrastającą wraz z głębokością. Temperatura wnętrza planety wynosi prawdopodobnie około 4500 C, a ciśnienie około kilku milionów atmosfer. Z tego względu nie metody wiertnicze, lecz badania geofizyczne dostarczają informacji o budowie wnętrza Ziemi. Wnętrze kuli ziemskiej budują 3 geosfery różniące się składem i cechami fizycznymi. Są to – licząc od powierzchni – skorupa, płaszcz i jądro. Są one porozdzielane wyraźnymi powierzchniami nieciągłości, które można wykryć metodami sejsmicznymi. Skorupa to cienka (stanowiąca przeciętnie zaledwie 0,5% promienia Ziemi), najbardziej zewnętrzna warstwa, zbudowana ze stosunkowo lekkich skał. Wyróżniamy 2 podstawowe typy skorupy – kontynentalną i oceaniczną – różniące się grubością i składem. Skorupa kontynentalna jest gruba, ma zwykle 35–40 km, a pod wysokimi młodymi górami (jak Himalaje, Kaukaz, Alpy) grubość ta wzrasta do 70, a nawet do 90 km, zaś w wyniku rozciągania lub podgrzewania może spadać do 15–25 km. Średnia gęstość skorupy kontynentalnej wynosi 2,8 g/cm3. Zbudowana jest zwykle (od góry) z warstwy skał osadowych o grubości kilku, czasem kilkunastu km, podścielonej warstwą granitową (od kilka do 30 km), pod która leży warstwa bazaltowa (od kilku do 40 km). Skorupa kontynentalna jest stara, często ma bardzo złożona budowę geologiczną, zaburzoną w trakcie licznych dawnych faz górotwórczych. Skorupa oceaniczna jest wielokrotnie cieńsza, może mieć zaledwie 6–12 km. Ma zwykle 3-warstwową budowę, a jej gęstość wzrasta ku dołowi i wynosi od 2,5 do 2,9–3,3 g/cm3. Zbudowana jest zwykle ze skał zbliżonych do bazaltów (bazalty, diabazy, gabra), często przykrytych pokrywą skał osadowych różnej grubości (do kilku km). Jest zwykle stosunkowo młoda – nie znamy starszej skorupy oceanicznej niż jurajska (135–200 mln. lat). Współcześnie obserwujemy jej powstawanie na grzbietach śródoceanicznyc
Dlaczego skorupa ziemska jest różnej grubości ?
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź