Jak nas ktoś wychowa, takimi będziemy całe życie.
Przysłowie to obrazuje zachowanie psychiki ludzkiej. To w jakim środowisku młody człowiek się wychowuje ma ogromny wpływ na to jakim będzie człowiekiem w przyszłości. Jedną z najbardziej sztandarowych powieści poruszających to zagadnienie jest "Granica" Zofii Nałkowskiej, w której bohaterowie usilnie starają się, by w swym życiu nie powtarzać błędów rodziców. Niestety okazuje się, że żadnemu z nich się nie udaje. Główny bohater, Ziembiewicz zdradza żonę tak samo jak jego ojciec zdradzał matkę, jego żona Elżbieta opuszcza swoje dziecko, tak jak kiedyś opuściła ją jej matka i wreszcie jego kochanka, podobnie do swojej matki zachodzi w ciąże, której owocem miało być nieślubne dziecko. Kreacja pisarska podobnie jak przysłowie traktuje o trudnościach, jakie przychodzą młodemu człowiekowi, próbującemu zerwać z nawykami środowiska, w którym się wychowuje. Oba jednak mają pesymistyczne zakończenie. To, co otacza nas teraz (atmosfera w domu, szkole, pracy), odbije się na naszym zachowaniu w przyszłości i trzeba na prawdę nie lada chęci i samozaparcia, by te przyzwyczajenia i nawyki zwalczyć.