znaczenie stawonogów w przyrodzie i gospodarce człowieka. Potrzebuje dużo informacji !!

Stawonogi są dziś największą grupą zwierząt zarówno pod względem liczby gatunków jak i biomasy. Występują praktycznie we wszystkich dostępnych zwierzętom środowiskach- od głębokich mórz po bezwodne pustynie. Nieliczne bywają nawet wewnętrznymi pasożytami. Jako jedyne bezkręgowce opanowały też zdolność do aktywnego lotu. Najstarsze stawonogi pojawiły się około 540 milionów lat temu. Mniej więcej w połowie paleozoiku stawonogi pojawiły się na lądzie. W połowie okresu dewońskiego z pierwotnych wijów wyewoluowały owady bezskrzydłe, a z nich owady uskrzydlone- pierwsze zwierzęta zdolne do aktywnego lotu, natomiast z pierwotnych skorpionów powstały wszystkie grupy pajęczaków. W dziejach Ziemi doszło jeszcze raz do wielkiego zwrotu w historii rodowej stawonogów. Pod koniec ery mezozoicznej, w połowie kredy, kiedy pojawiły się pierwsze rośliny okrytonasienne, część owadów (np. niektóre chrząszcze i motyle) zaczęły odżywiać się ich pyłkiem, a potem nektarem, uczestnicząc jednocześnie w roznoszeniu pyłków i zapylaniu. Tak rozpoczęła się wspólna równoległa ewolucja roślin okrytonasiennych i owadów. Do dnia dzisiejszego stawonogi są najliczniejszymi i jednocześnie najbardziej zróżnicowanym typem bezkręgowców. Występują wśród nich formy wolnożyjące, pasożytnicze jak i symbionty. Gatunek ten w obrębie swojego typu jest podzielony na wiele gromad, wśród których można wyróżnić między innymi: 1. Skorupiaki (rak, rozwielitka, krab, langusta) 2. Owady (trzmiel, ważka, stonka, mrówka, motyl, mucha, pchła) 3. Pajęczaki (skorpion, pająk topik, pająk krzyżak, świerzbowiec, kleszcz, kosarz) Najbardziej charakterystycznymi cechami stawonogów jest obecność parzystych, członowatych i połączonych stawowo odnóży. To one w zależności od warunków środowiska oraz trybu życia spełniają odmienne funkcje, takie jak: kroczne, pływne, grzebne, skoczne, chwytne. Drugą ważną cechą charakterystyczną jest pokrycie ciała twardym chitynowym pancerzem, który spełnia zadania szkieletu zewnętrznego, jak również chroni ciało przed działaniem czynników mechanicznych. Stanowi on również przyczep dla mięśni i chroni przed wyschnięciem. Inne cechy charakterystyczne to: aparat gębowy; podział ciała na dwie lub trzy części; układy: krwionośny (serce), nerwowy, oddechowy (skrzela, tchawki), wydalniczy, dokrewny (produkujący hormony wzrostu i linienia) oraz mięśnie.