Gleba-zewnętrzna warstwa skorupy ziemskiej, w której rozwija się życie organiczne i na którą działa atmosfera. Składniki gleby a) mineralne: Si, Al, Fe, Ca, Na, K, Mg, P b) organiczne: próchnica Budowa gleby: a) lużna b) gliniasta c) właściwa-gruzełkowata - między gruzełkami znajduja się kanaliki, które przepuszczają wodę i powietrze - czarnoziem stepowy na lessach Strukturę gleby poprawia próchnica. Powoduje ona łączenie ziaren piasku w gruzełki, a rozpad gleby zwięzłej na gruzełki. Rodzaje nawozów: - naturalny: obornik, nawóz zielony. Nawóz zielony to poplony: seradela, peluszka, łubin, lucerna, są to rośliny motylkowe, które żyją w symbiozie z bakteriami azotowymi. - sztuczne: saletra, saletrzak, polifoska. Podstawowy profil glebowy: - próchnica - poziom wymywania - poziom wmywania - skała macierzysta Najważniejsze gleby: a) bielicowe - powstały na podłożu lasów iglastych - rzytnio-ziemniaczane - klasa:IVa,b i V b) brunatne - powstają na podłożu lub w pobliżu lasów liściastych - proces bielicowy słabszy - rozkładający liść przyjmuje barwę brązową-brunatną - gleby dość rzyzne, na których można już uprawiać pszenicę i buraki cukrowe - klasa: IIIa,b c) mady - powstaja w dolinach i deltach rzek - powstały z mułu, czyli żułu - dość rzyzne - wymagają melioracji, bo są przewodnione d) czarne - powstają w wyniku zarastania jezior i bagien - urodzajne, pszenno-buraczane - klasa: II, IIIa e) czarnoziemy stepowe na lessach - powstają na lessach przy udziale dużej zawartości próchnicy - w wyniku wymieszania się związków mineralnych i organicznych powstaje gleba, czarnoziem stepowy to najurodzajniejsza gleba - klasa: I, II f) rędziny - bardzo urodzajne, o dwóch profilach: poziom róchniczy i skała macierzysta - sa to gleby trudne w uprawie - klasa: II, IIIa, b
-gleby strefowe - gleby astrefowe - arktyczne - tundrowe - bielicoziemne - czarnoziemne - brązowe - czerwone - słone - wulkaniczne - górskie - antropogeniczne