1. przyczyny wojen polsko- szwedzkich: a) spory dynastyczne, związane z pretensjami króla Zygmunta III Wazy do tronu szwedzkiego. b) Włączenie Estonii do Polski. c) Walka o panowanie nad Bałtykiem. OSTATECZNE ROZSTRZYGNIĘCIE WOJNY: a) pokój w Oliwie 1660r.- postanowienia: - przy Polsce pozostały Kurlandia i tak zwane Inflanty Polski. - władca Polski zrzekł się pretensji do tronu Szwecji. - Szwecja zapewniła wolność handlu na Bałtyku. - Szwecja zobowiązała się do zwrotu Polsce zrabowanych archiwum i bibliotek. - potwierdzono postanowienia traktatu welawsko- bydgoskich. 2. Przyczyny wojen Polsko- rosyjskich: a) walka Rosji o Inflanty (zdobycie dostępu do Morza Bałtyckiego). b) DYMITRIADA-ingerencja Polski w sprawy wewnętrzne Rosji. OSTATECZNE ROZWIĄZANIE WOJNY: a) rozejm w Andruszowie 1667r.- postanowienia: - Rosja uzyskała lewobrzeżną Ukrainę, ziemię Siewierską, Smoleńską, Czernikowską. - Kijów przekazano Rosji na dwa lata. b) Pokój Grzymułtowskiego 1686r. - podtrzymano postanowienia rozejmu w Andruszowie. 3. Przyczyny wojen Polsko- tureckich: a) Rywalizacja o Mołdawe i Wołszczyzne. b) Najazdy Kozaków na posiadłości tureckie. c) najazdy Tatarów( lennicy Turcji) d) Bliskie kontakty Habsburgów i Polski. OSTATECZNY WYNIK WOJNY: a) Pokój w Karłowicach 1699r.- postanowienia: - Polska odzyskuje Podole i Ukrainę prawobrzeżną. 4. Przyczyny Powstania Chmielnickiego: a) Konflikt narodowościowy: Polacy, Ukraińcy. b) Konflikt społeczny: Polacy właściciele wielkich posiadłości, Kozacy poddani panów polskich. c) Osobista krzywda Bogdana Chmielnickiego( był konflikt o żonę). d) Rejestr Kozaków OSTATECZNY ROZWIĄZANIE KONFLIKTU: - tak jak w przypadku z Rosją.
POWSTANIE CHMIELNICKIEGO Przyczyny wojny: 1. Dążenie magnatów do przekształcenia Kozaków w poddanych chłopów. 2. Podział Kozaków na rejestrowych i nierejestrowych. 3. Dążenia kozaków do uzyskania większych swobód politycznych i społecznych. Przebieg wojny: 1. 1648r. - wybuch powstania. 2. Ukraina znalazła się w rękach powstańców. 3. Polacy obronili twierdzę w Zbarażu. 4. Namówienie Tatarów do odstąpienia od udziału w konflikcie za pomocą wysokiego okupu. 5. Zawarcie ugody w Zborowie. 6. Wznowienie wojny - trzydniowa bitwa pod Beresteczkiem (1651r.) - przegrana Kozaków. 7. Chmielnicki zawiera przymierze z Rosją. 8. Podpisanie rozejmu w 1667 roku (podzielene Ukrainy między Rzeczpospolitą i Rosję). 9. Podpisanie traktatu pokojowego (1686r.). WOJNA POLSKO-SZWEDZKA Przyczyny wojny: 1. Rywalizacja o dominację na Morzu Bałtyckim. 2. Detronizajcja Zygmunta III Wazy. 3. Włączenie do Polski Estonii (1600r.). Przebieg wojny: 1. Szwedzi atakują Inflanty. 2. Zwycięstwo Polaków pod Kircholmem w 1605r. (naszymi wojskami dowodził Jak Karol Chodkiewicz). 3. Zawarcie rozejmu, na mocy którego nastąpił podział Inflant. Polska utraciła również Estonię. 4. W latach 1617-1629 Szwedzi atakują ujście Wisły, Prusy Królewskie i Prusy Książęce. 5. 1627 rok - zwycięstwo Polski w bitwie morskiej pod Oliwą. 6. Rozejm (pierwszy w 1629, przedłużony w 1635 na okres 26 lat). 7. Złamanie rozejmu - początek potopu szwedzkiego (1655r.). 8. Szwedzi zajmują całą zachodznią część Rzeczypospolitej. 9. Król Jan Kazimierz zostaje zmuszony do opuszczenia kraju. 10. Obrona klasztoru na Jasnej Górze w Częstochowie. 11. Na czele wojsk polskich staje Stefan Czarniecki. 12. Jan Kazimierz powraca do Polski. 13. Podpisanie pokoju w Oliwie w 1660 roku. WOJNA POLSKO-ROSYJSKA Przyczyny wojny: 1. Polska i Rosja rywalizują o Inflanty. 2. Zaangażowanie szlachty polskiej w dymitriady. 3. Dążenie Zygmunta III Wazy do objęcia tronu w Polsce. 4. Dążenia magnatów polskich do powiększenia swoich majątków na zachodzie. 5. Dążenie Kościała katolickiego do podporządkowania sobie prawosławia. Przebieg wojny: 1. Zygmunt III Waza wypowida wojnę Rosji. 2. Polacy zwyciążają w bitwie pod Kłuszynem w 1610r. Polskimi wojskami dowodził Stanisław Żółkiewski. 3. Zdobycie Moskwy przez Polaków. 4. W Moskwie wybucha powstanie przeciwko Polakom - wojska polskie poddają się. 5. Na tronie rosyjskiem rozpoczyna swe panowanie dynsatia Romanowów. 6. Zawarcie rozejmu w 1667 r. 7. Podpisanie traktatu pokojowego w 1686 r. (Rzeczpospolita traci Smoleńsk i zadnieprzeńską Ukrainę. WOJNA POLSKO-TURECKA Przyczyny wojny: 1. Rywalizacja polityczna Polski i Turcji o Mołdawię. 2. Rzeczpospolita popiera Austrię w jej konflikcie z Turcją. 3. Najazdy Turków, podległych sułtanowi, na ziemie polskie. 4. Wyprawy zbrojne Kozaków na tereny tureckie. Przebieg wojny: 1. Klęska Polaków w bitwie pod Cecorą w 1620 r. (ginie nasz dowódca Stanisław Żółkiewski). 2. Skuteczna obrona Polaków twierdzy pod Chocimem (1621 r.). 3. Podpisanie rozejmu. 4. Kolejny konflikt polsko-turecki. Turcy uderzają na Polskę (1672 r.). 5. Turcy zdobywają twierdzę w Kamieńcu Podolskim (1672 r.). 6. Zawarcie układu w Buczaczu (1672 r.), na mocy którego Polska oddaje Turcji Ukrainę prawobrzeżną oraz Podole. Zobowiązała się do płacenia haraczu (Polka stała się lennikiem tureckim). 7. 1673 rok - zwycięstwo Polaków pod Chociemiem pod wodzą Jana Sobieskiego. 8. Śmierć Jana Korybuta Wiśniowieckiego. Na tronie polskim zasiada Jan Sobieski. 9. Król Jan Sobieski pokonuje Turków i zawiera nowy sejm. Polska nie musi już płacić haraczu. 10. Polska zawiera sojusz z państwem Habsburgów. 11. 1683 rok - Turcy rozpoczynają oblężenie Wiednia. 12. Polska, Austria i Niemcy sprzymierzają się ze sobą i 12 września 1683 roku razem zmuszają Turków do odwrotu. 13. Zawiązanie Świętej Ligii, czyli sojuszu Polski, Austrii, papiestwa, Wenecji i rosji przeciwko Turcji. 14. Polska podpisuje pokój z Turcją (1699 r.) i odzyskuje Ukrainę prawobrzeżną oraz Podole. Mam nadzieję, że pomogłam. Powodzenia! ((;
