KRÓTKO OMÓW GŁÓWNE ETAPY EWOLUCJI UWZGLĘDNIAJĄC DOWODY NA ISTNIENIE ZMIAN EWOLUCYJNYCH

ETAPY EWOLUCJI CZŁOWIEKANiezwykle skomplikowana kwestia pochodzenia człowieka do dziś budzi liczne kontrowersje. Większośc badaczy zgadza się jednak, że rozwój homo- sapiens jako gatunku zaczął się w Afryce. Przodkowie człowieka wyodrębnili się z małp około 5 do 8 miliardów lat temu w Afryce. Ci pierwsi praludzie, zwani australoplitekami, chodzili już na dwóch nogach, a więc mieli wolne ręcę, dzięki którym mogli używac prymitywnych narzędzi. W miarę jak ich mózgi się rozwijały, zaczeli produkowac coraz lepsze narzędzia i wyruszyli do Europy i Azji, gdzie musieli stawic czoła następującym kolejno po sobie zlodowaceniom, z których pierwsze zaczeło się około 1,5 miliona lat temu. Najstarsze kopalne szczątki, które naukowcy zaliczają do roawoju homo, pochodzą sprzed około 2.5-1.5 miliona lat. Pierwszego odkrycia takich kości dokonali w 1959 roku Louis i Mary Leakey, na stanowisku archeologicznym Oldoway George w Tanzani. Obecnie człowieka z Oldoway George nazywa się homo habilis, czyli człowiek "zręczny" albo "człowiek 1470" - od numeru, który nadano w muzeum czaszce znalezionej w Kenii w 1972 roku. Homo habilis jest najstarszym i najbardziej prymitywnym znanym nauce gatunkiem człowiekowatych. Wśród znalezisk znajdowały się kości ręki, z których układu wynikało, że człowiek ten miał już chwytne dłonie, stąd też nazwa "człowiek zręczny". W pobliżu szczątków homo habilisa znaleziono także proste kamienne narzędzia. Ten pierwszy człowiek był wyższy od ausstralopiteka, a jego mózg był półtora razy większy - miał od 500 do 800 cm szesciennych objętości. Czaszka homo habilisa była też bardziej zaokrąglona, a twarz o wiele bardziej mniejsza. Łuk zębowy homo habilisa był już niemal identyczny z zębami homo sapiens. Około 1.5 miliona lat temu pojawił się nowy przedstawiciel człowiekowatych (hominiidae) - homo erectus ( człowiek wyprostowany). Mniej więcej z tego samego okresu pochodzą nieco bardziej skomplikowane narzędzia kamienne. Szczątki człowieka wyprostowanego odkryto po raz pierwszy w 1891 roku na Jawie, wiadoma jednak, że występował w wielu częściach świata - w Europie, Azji i Afryce. Polował na duże zwierzęta, potrafił się też posługiwac ogniem, zarówno do obróbki termicznej żywności, jak i do ogrzewania ciała. Homo erectus, znany także pitekantropem, miał większy mózg niż homo habilis, jego objętośc sięgała 1000 cm sześcienne. Potrafił też wytwarzac bardziej skomplikowane narzędzia, na przykład dwustronnie gładzone pięściaki i toporki. Zastąpiły one wytwarzane wcześniej łupane prymitywne pięściaki, umożliwiając tym samym polowanie, które od tego czasu stało się głównym sposobem zdobywania przez homo erectusa pożywienia. Pierwsze pitekantropy pojawiły się w okolicach jeziora Turkana w Kenii, wkrótce jednak rozprzestrzeniły się na Bliskim Wschodzie, w Europie i Azji. Archeolodzy zauważyli, że przedstawiciele tego gatunku w Afryce byli znacznie wyżsi od swoich krewniaków z terenów dzisiejszych Chin. Prawdopodobnie przyczyną takiego stanu rzeczy były różnice w dostępie do pożywienia. Tak zwany człowiek pekiński żył przed około 500 tysiącami lat. Szczątki homo erectusa odnaleziono też w Yuanmou w Zachodnich Chinach i na Jawie. Gatunek homo sapiens, do którego wszyscy należymy, pojawił się na ziemi około 400 tysięcy lat temu. Dorosły przedstawiciel gatunku homo sapiens ma mózg o pojemności około 1400 cm sześciennych. Mimo braków niepodważalnych dowodów naukowcy zgadzają się, że niemal na pewno nasz gatunek wyewoluował z homo erectus. Szczególnie trudno jest określic, czy konkretne szczątki należały do przedstawiciela gatunku homo erectus, czy już do homo sapiens. Nawet bowiem w obrębie jednego gatunku, w różnych rejonach geograficznych występowały znaczne różnice osobnicze. Gdzieś pomiędzy 250 a 40 tysiącami lat temu, czyli nieco przed ostatnią epoką lodowcową, Europa i zachodnia częśc Azji zdominowane zostały przez człowieka neadertalskiego. Był on doskonale przystosowany do panujących wówczas na tych obszarach warunków klimatycznych.