Na świecie istnieje kilka tysięcy języków. Jedna trzecia ludzkości porozumiewa się językami należącymi do rodziny indoeuropejskiej. Z niej wywodzi się język polski. Mówi nim kilkadziesiąt milionów ludzi. Naszym językiem – praprzodkiem był właśnie język praindoeuropejski. Na przełomie IV i III w. p.n.e. wyłoniły się z niego dialekty indoeuropejskie. Stopniowo następował dalszy rozpad polegający na powolnym oddzielaniu się dialektów peryferyjnych. Tak powstały między innymi języki słowiańskie. Dość długo język prasłowiański pozostawał raczej jednolity. Dopiero kiedy w V w. rozpoczęła się trwająca cztery stulecia wielka wędrówka Słowian, dokonał się rozpad tego monolitu językowego na poszczególne dialekty. Obecnie istnieje w Europie 12 języków słowiańskich: bułgarski, macedoński, serbsko-chorwacki, słoweński, rosyjski (najliczniejszy), białoruski, ukraiński, dolno- i górnołużycki, czeski, słowacki i polski. Wprawdzie wszystkie te języki wykazują znaczne podobieństwo leksyki, co nie oznacza jednak, że nawet identycznie brzmiące wyrazy mają takie samo znaczenie. Takie słowa – pułapki to choćby nasza laska-dla Czechów miłość, a zachód to dla nich – ubikacja. Polska bułka w bułgarskim oznacza narzeczoną. Język polski wyłonił się jako oddzielny etnicznie około IX w. Łączy się to ściśle z powstaniem i rozwojem wspólnoty państwowej, jednoczącej różne plemiona, O tym, jakie odmiany terytorialne utworzyły język polski, zadecydowały granice państwowe. Cechy łączące gwary dawnych Polan, Ślężan i Wiślan tworzyły całość, którą uznaje się za „właściwą pierwotną Polskę językową”. Wypowiadana bywa też opinia, że jednolitość i spoistość polskiego obszaru etnicznego była uzasadniona warunkami historycznymi i że zaważyło to na kształtowaniu się języka polskiego. Mniej więcej dwa wieki trwała przedpiśmienna epoka języka polskiego. Pierwsze zapisy wyrazów polskich pochodzą dopiero z XII w. W tzw. „Bulli gnieźnieńskiej” pojawia się najliczniejszy zbiór wyrazów polskich, z niemałym trudem zapisanych za pomocą alfabetu łacińskiego. Dziś potrafią je odczytać jedynie specjaliści. Nie wierzycie? To proszę bardzo, co to znaczy: Grochouiska, Pampic, Boranta, Bialouanz, Qatec,- wystarczy? Przyjęcie przez Polskę chrztu w 966 r. było dla rozwoju naszego języka faktem o decydującym znaczeniu. Wraz z chrztem przyszło do nas pismo. Upłynęły jednak długie lata zanim 24 litery alfabetu łacińskiego dostosowano do potrzeb języka polskiego i stosunkowo jednoznacznie zapisano dźwięki polszczyzny. Język polski zmieniał się. Modyfikacjom ulegał akcent, fonetyka, odmiana i składnia. Do najważniejszych zmian, które nastąpiły jeszcze w okresie przedpiśmiennym należy tzw. przegłos polski. Polegał on, z grubsza biorąc, na zmianie niektórych samogłosek prasłowiańskich przed spółgłoskami. Dzisiejsze „pozostałości” tych zmian to oboczności: las- lesie, gwiazda – gwieździe, itp. Drugą ważną zmianą była "wokalizacja sonantów". Polegała ona na tym, że dawne spółgłoski zgłoskotwórcze przeszły w języku polskim w grupy składające się z samogłoski i spółgłoski. Czeski „krk” po polsku brzmi „kark”. Kolejnym ważnym procesem był zanik jerów, czyli półsamogłosek. Stało się to ok. XI w. Owe jery – krótkie samogłoski – albo zanikały, albo przekształcały się w pełną samogłoskę. Porównaj: pies- psa, sen – snu. Zmiany fonetyczne dotyczyły również spółgłosek: twarde – miękkie, przejście twardego „l” w „ł”(wymawiać je potrafią dziś już tylko nieliczni), pojawienie się głoski „f”. Tworzące się z wolna poczucie wspólnoty ludności zamieszkującej tereny Polski zdecydowanie sprzyjało umacnianiu się pozycji języka polskiego, stającego się jednym z elementów więzi między członkami plemion. Polszczyzna jako samodzielny język coraz bardziej różniła się od prajęzyka. Nastąpiło wyraźne uproszczenie i ujednolicenie systemu gramatycznego, właściwego odtąd tylko naszej mowie.
skąd się wzieły litery polskiego alfabetu?
Odpowiedź
Dodaj swoją odpowiedź