Powstanie styczniowe - chcąc zapobiec przygotowaniom do powstania i robić organizację "czerwonych", Wielkopolski zgodził się na propozycję władz carskich, by zorganizować nadzwyczajny pobór do wojska (tzw. brankę.). Tym razem nie losowano rekrutów, ale ogłoszono, że do wojska zostaną powołani "politycznie podejrzani" młodzi ludzie (przygotowano nawet imienne listy). Zagrożona młodzież na wieść o brance zaczęła ukrywać się w lasach. W tej sytuacji Komitet Centralny Narodowy podjął decyzję o rozpoczęciu powstania nocą z 22 na 23 I 1863 r. Wtedy też komitet przekształcił się w Tymczasowy Rząd Narodowy i wydał manifest wzywający do walki oraz ogłosił dekret uwłaszczeniowy. Byłym właścicielom miano wypłacić odszkodowanie z funduszów państwowych, a bezrolnym walczącym w powstaniu obiecano przydzielić po 3 morgi ziemi z dóbr narodowych. Przeciw 100-tysięcznej armii powstańcy wystawili początkowo ok. 6 tys. fatalnie uzbrojonych ludzi (mieli tylko 600 strzelb). W szczytowym okresie powstania ich liczba wzrosła do ok. 30 tys., a wojsk carskich do 405 tys. W sumie przez cały okres walk przez oddziały powstańcze przewinęło się około 200 tys. ludzi. Przywódcy powstania uznali, że w bezpośrednim starciu ich wojska będą skazane na klęskę i dlatego od samego początku walki miały charakter partyzancki. Oddziały powstańcze szybko przenosiły się z miejsca na miejsce i z zaskoczenia atakowały rosyjskie garnizony. Dowódcy rosyjscy chcąc zapobiec rozbiciu swoich oddziałów, koncentrowali je w większych ośrodkach. Dużo tego ale na pewno by się przydało, jeżeli mam dokończyć napisz :)
