Konstytucja Księstwa Warszawskiego to opracowana na wzorach francuskich ustawa zasadnicza podpisana 22 lipca 1807 w Dreźnie przez Napoleona I i nadana Księstwu Warszawskiemu 23 lipca 1807. Ustanawiała ona Księstwo Warszawskie monarchią konstytucyjną z dziedzicznym władcą w osobie króla saskiego, który posiadał pełnię władzy wykonawczej oraz inicjatywę ustawodawczą, mianował wszystkich wysokich dostojników państwowych z wyjątkiem nieusuwalnych senatorów i sędziów. Wzorem dawnej Rzeczypospolitej konstytucja zakładała istnienie dwuizbowego Sejmu, mającego jednak mocno ograniczone kompetencje na rzecz króla i władzy wykonawczej, zbierającego się raz na dwa lata w celu przedyskutowania i przyjęcia projektów Rady Stanu. Konstytucja Księstwa Warszawskiego głosiła zasadę równości wszystkich obywateli wobec prawa, likwidowała sądy stanowe, wprowadzała wolność osobistą dla chłopów, jednak prawa polityczne, takie jak piastowanie urzędów, wybór do władz i sądów, przyznawała jedynie grupom uprzywilejowanym, wydzielonym głównie wg cenzusu majątkowego. Konstytucja nie gwarantowała Księstwu pełnej niepodległości. Interesy Księstwa poza jego granicami reprezentowali dyplomaci sascy, a wojsko podlegało w praktyce dowództwu francuskiemu, nad działalnością polskiej administracji sprawował nadzór przebywający stale w Warszawie rezydent francuski. Konstytucja Królestwa Polskiego to ustawa zasadnicza podpisana 27 listopada 1815 r. przez cara Aleksandra I i nadana Królestwu Polskiemu 24 grudnia 1815 r. Opierała się ona w większości na zasadach prawnych przyjętych w Konstytucji Księstwa Warszawskiego z 1807 r., ale określała Królestwo Polskie jako monarchię połączoną unią personalną z Rosją (każdy car rosyjski był równocześnie królem polskim). Król posiadał pełnię władzy wykonawczej oraz kompetencje ustawodawcze, czyli prawo wydawania samodzielnych aktów ustawodawczych, udzielał także sankcji wykonawczych wszystkim uchwałom sejmowym. Podczas nieobecności króla jego kompetencje przechodziły na namiestnika. Władzę wykonawczą w imieniu króla sprawowała Rada Stanu Królestwa Polskiego. Organem władzy wykonawczej, o niewielkich kompetencjach, był dwuizbowy Sejm, pozbawiony wszelkich funkcji kontrolnych wobec króla i organów państwowej władzy wykonawczej. Konstytucja zapewniała swobody i prawa obywatelskie, m.in. nietykalność osobistą i majątkową, używanie języka polskiego w życiu publicznym i urzędach, wolność wyznania, słowa i zgromadzeń, jednak prawa polityczne przyznawała tylko wybranym grupom społecznym, wyodrębnionym głównie wg. cenzusu majątkowego. Będąc jedną z najbardziej liberalnych ustaw zasadniczych w ówczesnej Europie, często nie była respektowana przez króla sprawującego równocześnie absolutną władzę w Rosji.
