Podaj trzy główne przyczyny zmian zachodzących w transporcie kolejowym w Polsce po 1980roku?

Ludność i procesy urbanizacyjne Zmiany liczby ludności Polski po II wojnie światowej Liczba ludności Polski w 1998 roku osiągnęła prawie 39 mln mieszkańców. Pod tym względem zajmujemy 8 miejsce w Europie. Obecnie głównym czynnikiem kształtującym liczbę ludności w Polsce jest przyrost naturalny. Przyrost naturalny ludności Polski Przyrost naturalny to zmiana liczby ludności wskutek różnicy między liczbą urodzeń a zgonów w danym okresie czasu. Obecnie wynosi około 1 promila i od początku lat 90-tych wykazuje stałą tendencję spadkową. Najwyższe wartości w dotychczasowym okresie powojennym osiągnął bezpośrednio po wojnie. Rekordową wartość przyrost naturalny osiągnął w 1956 roku, tj. 20 promili. Ten wzrost młodszej grupy wiekowej w ogólnej liczbie ludności, jaki nastąpił w Polsce między 1950 a 1960 rokiem nazywamy wyżem demograficznym. Przyczyną wyżu powojennego było ustanie oddziaływania czynników hamujących urodzenia podczas wojny, takich jak stałe zagrożenie życia, niepewność losów, destabilizacja gospodarcza i polityczna. Skutkiem wyżu jest “echo” ujawniające się w postaci wzrostu liczby urodzeń w okresach wchodzenia w wiek rozrodczy roczników wyżu powojennego. Powoduje to w efekcie rytm wzrostów i spadków przyrostu naturalnego. Jest to niekorzystne zjawisko z powodu konieczności częstych zmian polityki gospodarczej i społecznej państwa stosownie do potrzeb oświatowych, socjalnych, rynku pracy. Przyrost naturalny wykazuje w Polsce znaczne różnice regionalne. Jest on niższy w miastach niż na wsi, co związane jest z powszechnie akceptowanym modelem rodziny wielodzietnej na wsiach oraz mniejszej rodziny w miastach i większej aktywności zawodowej kobiet w miastach. Najwyższy przyrost naturalny wykazują słabo zurbanizowane regiony Polski Północno-Wschodniej i południowo-wschodniej. Wysoki przyrost w Polsce Północnej i Zachodniej wynika z powojennego zasiedlania tych ziem przez ludność przeważnie bardzo młodą. Wartości najniższe przyrostu naturalnego, ujemne, charakteryzują wysoko zurbanizowane obszary - łódzki i warszawski. W ogólnym przyroście liczby ludności pewną rolę odgrywają migracje zewnętrzne. W całym okresie powojennym dominuje saldo migracji ujemne (wyjazdy ludności przewyższają przyjazdy). Okresowo zjawisko emigracji nasilało się z powodów politycznych i ekonomicznych, np. po roku 1968, 1970, 1981. Przyrost naturalny i migracje składają się na rzeczywisty przyrost ludności kraju. Struktura ludności Polski Wahania w wielkości przyrostu naturalnego wpłynęły na ukształtowanie się struktury wieku Polaków. Pod tym względem wyróżnia się grupy wiekowe: 0-17 lat - ludność w wieku przedprodukcyjnym, 18-64 lata - ludność w wieku produkcyjnym, 65 i więcej lat - ludność w wieku poprodukcyjnym. Grupę przedprodukcyjną i poprodukcyjną łącznie określa się terminem ludności nieprodukcyjnej.Strukturę wiekową Polaków charakteryzuje: wysoki udział ludności w wieku produkcyjnym - ok. 59 % malejący udział roczników najmłodszych, stanowiących jednak nadal zdecydowaną większość ludności w wieku nieprodukcyjnym rosnący udział roczników najstarszych, w wieku poprodukcyjnym. Polska zalicza się do krajów o wysokim poziomie aktywności zawodowej. Ludność w wieku produkcyjnym stanowi 59% ogółu ludności. Wśród ludności w wieku produkcyjnym niski jest jednak udział młodych roczników wieku produkcyjnego, przeważają roczniki starsze, co oznacza w niedługim czasie szybki wzrost ludności w wieku poprodukcyjnym. Cechą niekorzystną struktury zawodowej ludności jest zbyt wysokie zatrudnienie w rolnictwie, które wynosi niemal 27% ludności pracującej i dorównuje zatrudnieniu w przemyśle i budownictwie. W większości krajów wysoko rozwiniętych rolnictwo skupia 2-3% zatrudnionych. Wysokie zatrudnienie w rolnictwie jest szczególnie charakterystyczne w Polsce Wschodniej i Południowo-Wschodniej, gdzie przeważają rozdrobnione, słabo zmechanizowane gospodarstwa rolne. Zmiany struktury gospodarki w latach 90-tych, związane z transformacją gospodarczą kraju spowodowały upadek wielu zakładów pracy, w tym Państwowych Gospodarstw Rolnych. Ujawniło się to spadkiem zatrudnienia w przemyśle i w rolnictwie. Zmiana struktury gospodarki Polski wywiera wpływ na zmianę w zatrudnieniu w sektorze III. Wzrost zatrudnienia w usługach najwyraźniej wystąpił w Polsce głównie w handlu, gospodarce komunalnej, bankowości. Łączne zatrudnienie w usługach sięga niemal 40% ogółu pracujących. W związku z dokonującymi się przemianami gospodarczymi należy się spodziewać dalszego wzrostu zatrudnienia w usługach oraz zmniejszania zatrudnienia w rolnictwie i przemyśle. Efektem przemian zachodzących w Polsce jest ujawnienie się bezrobocia. W 1994 r. wyniosło ono 3 mln. Wielkość bezrobocia określa wskaźnik, tzw. stopa bezrobocia. Jest to stosunek ilości bezrobotnych do ogólnej liczby zawodowo czynnych. Stopa bezrobocia w Polsce powoli spada i w 1997 r wyniosła niecałe 13%. Jest ona różna w poszczególnych regionach kraju. Najwyższe wartości od dłuższego czasu utrzymują się: w Polsce Północnej i Zachodniej, gdzie za główną przyczynę bezrobocia uważa się upadek PGR-ów w regionach, gdzie mało wydajny, przestarzały przemysł nie sprostał gospodarce rynkowej, np. przemysł lekki w Okręgu Łódzkim czy górnictwo węglowe w rejonie wałbrzyskim.