Pisz „ż” wtedy , gdy w wyrazach pokrewnych wymienia się na: g, dz , h , z , ź , s . dróżka- droga pieniądz – pieniężny bliżej – blisko mężczyzna – męski wożę – woźnica drużyna – druhem I Wielką literą pisz moje dziecię imiona wszystkich rzeczy na świecie. II Pamiętaj ! W nazwach budynków , pomników , placów pierwszy wyraz piszemy małą literą , drugi – wielką . ulica Zamkowa pomnik Michała Kajki plac Sapera III Wielką literą piszemy też : a) nazwy instytucji , organizacji i szkół Organizacja Narodów Zjednoczonych Rada Ministrów Uniwersytet Warszawski b) nazwy firm i marek wyrobów przemysłowych samochód marki „Ford” Telewizor „Sony” c) nazwy przedsiębiorstw , lokali , zakładów Delikatesy Hotel Rydzewski Księgarnia Naukowa d ) nazwy dzielnic miast Stare Miasto Konieczki Północ Baranki IV Pamiętaj! Nazwy narodowości piszemy wielką literą , ale nazwy mieszkańców miast – małą. Ełk – mieszkaniec Ełku – ełczanin Poznań – mieszkaniec Poznania – poznaniak V Wielką literą piszemy tytuły gazet , czasopism , książek , wierszy , filmów . VI Wielką literą piszemy nazwy świąt i dni świątecznych .
Ż piszemy, gdy: 1. w innych formach tego samego wyrazu lub w innych wyrazach pokrewnych wymienia się na g, z, ź, s, dz, d, h, np.: dróżka - droga służąca - usługiwać wożę- wozić - wóz zwyciężyć - zwycięzca wyobrażnia - wyobraźnia cudzołożyć - cudzołóstwo księża - ksiądz znużony - nuda pobłażać - błahy 2. występuje po l, ł, n, r, np.: lżej odwilż łże małżowina rewanż rżeć Skarżysko 3. wystepuje przed l, ł, n, r, w, o ile nie pozostaje ta pisownia w sprzeczności z innymi zasadami, np.: żleb drażliwy żłopać księżna jałmużna żwir łyżwy Uwaga: Jeśli pisownia ż przed w ta pozostaje w sprzeczności z inną zasadą 9np. rz po d), to pierwszeństwo dać tamtej zasadzie, np drzwiowy (pisownia rz po d) 4. wystepuje w zakonczeniu - aż wskazującym na rzeczownik rodzaju żeńskiego, spójnik lub francuskie pochodzenie wyrazu: a) w rzeczownikach rodzimych r. żeńskiego, np.: straż odsprzedaż podaż b) spójnikach zakonczonych na - aż, np.: aż chociaż ponieważ c) wyrazach francuskiego pochodzenia, np.: drenaż, kilometraż bandaż, wiraż witraż, tatuaż Ważne: Tak samo piszemy wyrazy pochodne zakończone na: * - ażny, np. niesprzedażny * - żowy, np. bagażowy * - ażować, np. angażować 5. występuje w: rzeczowniku rodzaju żeńskiego,np. młodzież, grabież, kradzież, rubież wyrazach niesamodzielnych, np.: przecież, również, toteż, tudzież, też wyrazach obcego pochodzenia zakończonych na - eż, np.: beż, papież, buldeneż, maneż, solfeż 6. w zakonczeniach - yż, - iż, - ąż, - ęż, np.: wyż, Paryż paraliż, prodiż mąż, uprząż, wciąż oręż, pawęż 7. w zakończeniach - żka, - żca, - żnica, np.: nadwyżka, wróżka drapieżca, łupieżca nałożnica, bezbożnica Uwaga: także w innych zakończeniach rzeczowników piszemy zawsze ż: - żar, np żar, ciężar, pożar - żer, np. pasażer, konwojażer, buldożer - żur, np. żur, ażur, abażur, dyżur. 8. w zakończeniu: samogłoska + -żny, np. odważny, okrężny, próżny, nabożny, pobożny, obłożny, ostrożny Uwaga. Także w wurazach pochodnych i pokrewnych zakonczonych na - żnie, - żniak, - żnik, - żność. 9. występuje w partykule wzmacniające - że, - ż, np.: bodajże, mówże stójcież, cóż 10. żo - . żó - występuje na początku wyrazów przed o i ó,np. : żona, żonaty żołądek żółty, żółcień, żółw Wyjątek: rzodkiiew i pochodne.
