Wstęp W tym rozdziale zajmiemy się zjawiskami związanymi z magnetyzmem. Będziesz obserwować oddziaływanie magnesów, poznasz budowę kompasu i dowiesz się nieco o ziemskim polu magnetycznym. Zastanowimy się także, dlaczego zorze polarne występują zazwyczaj w okolicach biegunów Ziemi. Poznasz budowę prostego silnika, a także dowiesz się, jak w elektrowniach produkowany jest prąd elektryczny. Właściwości magnesu znane były już w starożytności. Pierwsze wzmianki o tym, że minerał zwany magnetytem (dziś znamy jego skład chemiczny, który wyrażamy wzorem Fe3O4) przyciąga żelazo, pochodzą z VI wieku przed naszą erą. Fakt, że igiełki magnetyczne ustawiają się wzdłuż kierunku północ-południe, wykorzystywali w nawigacji Chińczycy już w XI wieku, a żeglarze europejscy od XII wieku. Naukowym badaniem magnetyzmu zajmował się w XVI wieku William Gilbert (1544-1603), który wykonał wiele ważnych doświadczeń. To on pierwszy sformułował przypuszczenie, że sama Ziemia jest wielkim magnesem. Kolejnym wielkim przełomem były badania Ørsteda, Faradaya i Maxwella z XIX wieku, które doprowadziły do zrozumienia związku między elektrycznością i magnetyzmem i pozwoliły na powstanie teorii elektromagnetyzmu. Osiągnięcia te umożliwiły i zapoczątkowały gwałtowny rozwój nowoczesnej nauki i techniki. agnesy przyciągają się lub odpychają, zależnie od tego, którymi końcami je do siebie zbliżamy. Gdy mały podłużny magnes (igłę magnetyczną) zamontujemy tak, aby mógł się swobodnie obracać, zauważymy, że ustawia się on zawsze wzdłuż kierunku północ-południe. Własność tę wykorzystuje się od wielu wieków w nawigacji, budując kompasy i busole magnetyczne. Powyższy fakt sprawił, że jedną stronę kompasu, tę, która wskazuje północ, nazwano biegunem północnym (N od angielskiego North), a drugą - południowym (S od angielskiego South). Jeśli teraz powtórzymy doświadczenie 1, ale tym razem z magnesami o oznaczonych biegunach, zauważymy, że bieguny jednoimienne odpychają się, a różnoimienne - przyciągają. NIE WIEM CZY TO JEST DOBRZE :(
