biogeneza [życie, pochodzenie, stawanie się], biol. pochodzenie życia na Ziemi, jedno z najtrudnieszych i do dzisiaj nie w pełni rozwikłanych zagadnień biologii. Zapis kopalny nie dostarcza bezpośrednich świadectw tego procesu, pokazuje jednak, że najdawniejsze żywe organizmy pojawiły się przed co najmniej 3,5 mld lat (pierwsze stromatolity i kopalne struktury bakteryjne), a być może nawet przed 3,8 mld lat (węgiel o składzie izotopowym sugerującym biologiczne pochodzenie). Jednocześnie uniwersalność biochemii współczesnych organizmów (w szczególności kodu genetycznego) sugeruje, że życie na Ziemi powstało tylko raz, tzn. że można mówić o wspólnym przodku wszystkich żyjących obecnie form. Niezwykle wczesne pojawienie się form organicznych (płynna hydrosfera, warunek konieczny znanego nam życia, powstała przed 4 mld lat) stanowi wskazówkę względnej łatwości tego procesu i może też sugerować, że podobne procesy mogły zachodzić na innych ciałach kosmicznych, na których zaistniały odpowiednie warunki. Obecność materii organicznej w meteorytach i pyle kosmicznym wzmacnia wrażenie, że pierwsze etapy biogenezy nie musiały być ograniczone do Ziemi.
Biogeneza to proces powstawania życia na ziemi.Około trzy i pół miliarda lat temu młoda Ziemia nie wydawała się zbyt przyjazna życiu. Bezkresne oceany prebiotycznego roztworu, brak tlenu, powierzchnia bezlitośnie chłostana promieniami ultrafioletowymi jałowiącymi wszystko, czego dosięgły. Amoniak, metan, wodór i woda to prawdopodobnie główne składniki redukcyjnej atmo- i hydrosfery — nijak obiecujące powstanie tak niesamowitego tworu jakim jest życie. Jednak dzięki wyładowaniom elektrycznym w prabulionie zaczęły powstawać specyficzne cząsteczki organiczne — najważniejsze z nich to aminokwasy będące podstawowym składnikiem białek budujących nasze tkanki oraz pirymidyny i puryny — zasady azotowe wchodzące w skład łańcuchów RNA i DNA — najważniejszych nośników informacji w świecie ożywionym. Wyładowania elektryczne wciąż powodowały syntezę związków na całej powierzchni Ziemi, najwyraźniej z dobrym skutkiem — trzy i pół miliarda lat później młody student przyglądał się podobnym — sztucznie indukowanym wyładowaniom w kolbie wypełnionej metanem, amoniakiem i wodorem.
