w jakim stopniu sztuka polska XIX I XX wieku korzystała z doświadczeń sztuki europejskiej?

Realizm jest używany w odniesieniu dla dzieł sztuki różnych epok, takich które pełnią funkcję od twórczą w stosunku do rzeczywistości; dlatego mówi się o realizmie cechującym sztukę renesansu włoskiego, czy XVII-wieczne malarstwo holenderskie i flamandzkie. Realizm jako kierunek artystyczny pojawił się ok. połowy XIX w. we Francji obejmując swym zasięgiem inne kraje europejskie. Był prądem głównie malarskim w mniejszym stopniu przejawiał się w rzeźbie, co wynikało z faktu, że począwszy od romantyzmu malarstwo stało się sztuką prowadzącą i w jego obrębie dokonywały się najistotniejsze przemiany i poszukiwania artystyczne. Czynnikiem doniosłej wagi była sytuacja, w jakiej znajdowała się sztuka w połowie XIX w. Pierwsza połowa wieku jest okresem, w którym rodzi się głęboki konflikt między artystą i odbiorcą sztuki, będącym nowego układu w stosunków społecznych. Burżuazja, największy odbiorca sztuki popiera artystów tworzących w duchu akademizmu, naśladowców sztuki dawnej, elektryków, epigonów klasycyzmu i romantyzmu. Ta oficjalna, pompatyczna sztuka rezygnuje z odkrywczości i zatraca związek z rzeczywistością; elementem decydującym o wartości dzieła staje się anegdota- temat religijny, antyczny, historyczny, zaś wartości czysto plastyczne schodzą na plan dalszy. Zainteresowanie współczesnością i pogłębienie obserwacji zaznacza się sporadycznie już u artystów formacji klasycystycznej, co ze szczególną siłą uzewnętrzni się w portrecie mieszczańskim, zapoczątkowując żywotny nurt tzw. realizmu akademickiego, rozwijającego się równolegle z realizmem programowym o zabarwieniu znacznie bardziej radykalnym. Ten typ realizmu in statu nascendi reprezentuje np. Ingres’a portret Nicolas Bertin z 1832r. Dużą rolę w kształtowaniu się w połowie XIX w. tendencji realistycznych odegrała wcześniejsza twórczość malarzy generacji romantycznej, a szczególnie malarzy rodzajowych i pejzażystów. Przełomowym momentem w rozwoju nowego widzenia i ujęcia krajobrazu było malarstwo Anglika Johna Constable’a (1776-1837), chronologicznie przynależnie do epoki romantyzmu, wprowadzające swobodę, ujęcia i jednocześnie zachowujące daleko posuniętą wierność motywowi (Katedra Salisury widziana od rzeki 1820). Pejzaż był tematem nisko ceniony przez akademickie Salony, lecz w nim najwcześniej na większą skalę doszły do głosu elementy realistycznego ujęcia, partego na obserwacji natury, studiowaniu jej zmian, światła, atmosfery, koloru. Problemy te podjęli w latach 30-tych malarze tzw. Szkoły Barbizon(wieś w pobliżu Fontainebleau, w której osiedliło się wielu malarzy, tworząc dużą kolonię artystyczną). Większość z nich uprawiała pejzaż w duchu romantycznym, lecz wprowadzenie studium przyrody w plenerze wzbogaciło ich kompozycje pod względem treści i formy. Należeli do nich : -Thodole Rousseau(1812-1867) -Jules Dupr(1812-1889) -Charles Daubingny(1817-1878) -Camille Corot(1796-1785)-malował on pejzaże często ze sztafażem historyczno-mitologicznym; ok. 1833r. pracował w lasach Fontainebleau, tworząc krajobrazy o subtelnych gradacjach odcieni, których emocjonalne, typowe dla romantyzmu, nasycone klimatem odczucie przyrody współistnieje z doskonałością obserwacji, bliską już realizmowi(Wiatr 1865-1870). Swym zainteresowaniem problemami świata i koloru toruje Corot późniejszym poszukiwaniom impresjonistów.