Referat pisany ręcznie Bolesław Śmiały

BOLESŁAW ŚMIAŁY (Ok. 1042-1081), zwany też Szczodrym od 1058 książę, od 1076 król polski, najstarszy syn Kazimierza Odnowiciela i Dobroniegi, brat Władysława I Hermana. Był urodzonym rycerzem, człowiekiem bardzo odważnym i walecznym, hojnym, ale też bardzo porywczym. Nie wahał się podjąć aktywnej polityki międzynarodowej, dzięki czemu udało mu się zdobyć koronę. W toczącym się konflikcie o inwestyturę zdecydowanie stanął po stronie papieża i popierał antycesarskie stronnictwo w Niemczech. Wytrwale krzyżował Henrykowi IV jego plany wobec Węgier, popierając tam antycesarskich kandydatów do tronu. Bolesław przyczynił się do odbudowy i ponownej konsekracji katedry gnieźnieńskiej oraz odnowienia arcybiskupstwa, był również fundatorem licznych klasztorów benedyktyńskich, m.in. w Tyńcu, Mogilnie, Płocku i Wrocławiu. Z Czechami toczył liczne wojny i przestał im płacić trybut ze Śląska. Na tronie kijowskim osadził Izasława, który opowiedział się za unią Kościoła wschodniego z Rzymem. Zaangażowanie polityczne na południu, wschodzie i zachodzie przesłoniło Bolesławowi kierunek pomorski, co sprawiło, że Pomorze stopniowo zaczęło się uniezależniać od Polski. Polityka wewnętrzna Bolesława zmierzała do wzmocnienia władzy królewskiej, co niezbyt podobało się grupie możnych, wspieranych najprawdopodobniej przez cesarza. Bardzo aktywna polityka króla, ciągłe wyprawy wojenne i niekiedy twarde rządy wewnątrz państwa doprowadziły do powstania opozycji antykrólewskiej i buntu. Prawdopodobnie (ale nie jest to do końca udowodnione) działania przeciwników króla wspierał - lub może nawet stał na ich czele - biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa. Gall Anonim, piszący o czasach Bolesława kilkadziesiąt lat później, nie opisał szczegółowo przyczyn konfliktu króla z biskupem. Wiadomo tylko, że nad biskupem odbył się najpierw sąd kanoniczny (kościelny) przed arcybiskupem gnieźnieńskim, a następnie sąd królewski. Stanisław został skazany na karę śmierci przez obcięcie członków, tj. karę, jaką w średniowieczu wymierzano zdrajcom. Tragicznie zakończony konflikt (1079) wpłynął na wzrost liczebny opozycji. Pod naciskiem możnych, którzy pragnęli wynieść na tron brata Bolesława, Władysława Hermana, król musiał uciekać z Polski. Udał się na dwór węgierski i został tam serdecznie przyjęty przez króla Władysława (któremu wcześniej pomógł zdobyć tron). W 1081 r. Bolesław zmarł w dosyć niejasnych okolicznościach, osierocając jedynego syna Mieszka, którego urodziła mu nieznana z imienia księżniczka ruska, poślubiona w 1069 r. Mieszko ok. 1086 r. został sprowadzony przez Władysława Hermana do Polski, a trzy lata później zmarł otruty.