Południowa Skandynawia i Półwysep Jutlandzki były od tysiąca lat przed naszą erą ojczyzną ludów germańskich, z której raz po raz część ludności wyruszała na południe w poszukiwanie nowych, lepszych siedzib. Ludzie zamieszkujący te tereny nazywani byli Normanami- Ludźmi Północy. Wśród nich można było wyróżnić: Duńczyków mieszkających w Skanii i na Półwyspie Jutlandzkim, Szwedów osiedlonych między jeziorami Väner i Mälar, oraz Norwegów mieszkających najbardziej na północ, na wybrzeżach Morza Północnego. Normanowie zamieszkiwali tereny górzyste, silnie zalesione, o surowym klimacie. Warunki osadnicze były tam trudne i bardzo niesprzyjające rozwojowi rolnictwa. Wzrost gęstości zaludnienia zmuszał co jakiś czas ludność do opuszczania ojczyzny w poszukiwaniu nowych ziem. Obok względnego przeludnienia, przyczyną wypraw Normanów były zmiany w strukturze społecznej kraju i ferment, towarzyszący tworzeniu się większych organizmów państwowych. Pojawiło się zróżnicowanie majątkowe. Poszczególni możni, otoczeni silną drużyną, dążyli do narzucenia władzy sąsiadom, tworząc małe państewka i przybierając tytuły królów. Powstające państewka plemienne zaczęły wszczynać krwawe boje, a wodzowie pokonanych wspólnot plemiennych, dla których w skąpej w terytoria przydatne do osadnictwa Skandynawii zabrakło miejsca, musieli szukać nowych siedzib. Wyprawy normańskich rozbójników morskich zwanych wikingami ułatwiła niezwykle sprawność żeglarska, gdyż byli obyci z morzem z nawigacją według gwiazd, z technika budowy statków. Ich statki poruszały się z dużą szybkością, dlatego często zaskakiwały przeciwnika. Niewielkie zanurzenie statków pozwalało im docierać również w górę rzek, gdzie rabowali spokojne osady, odległe od morza o setki kilometrów. Potrafili również przeciągnąć swe łodzie po lądzie i przerzucać się tym sposobem z dorzecza jednej rzeki w drugie w ten sposób od Bałtyku docierali na Morze Czarne i Kaspijskie. Wikingowie nie byli tylko rozbójnikami i piratami potrafili także sprawnie prowadzić handel, sprzedawali w jednych miastach łupy, które udało im się zdobyć w innych. Z biegiem czasu podejmowali się pośrednictwa w handlu, między odległymi krajami. Dzięki handlowi Wikingów i Fryzów, a potem prowadzących (podobną do normańskiej) kombinację handlu z rozbojem żeglarzy słowiańskich i bałtyjskich powstał na wybrzeżach Morza Bałtyckiego szereg ośrodków handlu dalekosiężnego. Budził on swymi rozmiarami i bogactwem ogromny podziw przybyszów z państw zachodnich. Około roku 900 dokonało się zjednoczenie plemion duńskich. Powstało tym samym państwo – Dania. Dokonał tego król Grom Stary. Harald Sinozęby walczył z ekspansyjnymi planami Cesarstwa Ottonów. W rezultacie jednak został pokonany i zmuszony do przyjęcia chrztu w 965 roku oraz uznania zwierzchnictwa cesarskiego. Swen Widłobrody wypędził swojego ojca Haralda i na pewien czas zapanowało znowu pogaństwo. Powrócił on jednak do chrześcijaństwa z asprawą swojej żony polskiej księżniczki Świętosławy. Jego syn Kanut II Wielki doprowadził Danię do największej potęgi. W latach 1014-1016 opanował on Anglię, a w 1028 roku Norwegię. Najazd duński położył kres rywalizacji królestw anglosaskich. Ważnym efektem podboju było wykształcenie się w społeczeństwie anglosasko-duńskim klasy zawodowych wojowników. Podobnie jak w państwie Franków wykształciły się tam typowo feudalne związki zależności. W tłumie ludzi zależnych wcześnie wykształcili się zbrojni wasale, stanowiący otoczenie królów i możnych. Administrację państw pozostawiono bez większych zmian. Po śmierci Kanuta w 1035 roku rozpadło się rozległe państwo duńskie. Zjednoczenie Norwegii dokonało się wcześniej niż Danii, a mianowicie w połowie IX wieku, dokonał tego Harald Pięknowłosy. Po jego śmierci, możni toczyli walki o tron. Jeden z nich Olaf Tryggvasson, po przybyciu z wygnania, odzyskał Norwegię w 995 roku i wprowadził tam chrześcijaństwo. Jego dzieło kontynuował Olaf II Święty, który panował w latach 1015-1028. To właśnie za jego czasów doszło do umocnienia chrześcijaństwa w Norwegii. Umocnienie się królestw skandynawskich w XI w. Spowodowało zamknięcie epoki wypraw wikińskich, które wywarły duży, negatywny wpływ na losy Europy. Okrutni rabusie z północy przyspieszyli rozpad monarchii karolińskiej i zahamowali rozwój ekonomiczny wielu krajów zachodniej Europy. Budzili przerażenie i panikę wśród ludności. Pierwsze wielkie najazdy wikingów na Europę Zachodnią miały miejsce w II połowie VIII w. i skierowane były na Anglię, Szkocję i Irlandię. Ułatwiło je opanowanie w tym czasie Szetlandów przez wikingów norweskich. Pierwszym napadem, który odbił się dużym echem w Europie i zapoczątkował coraz śmielsze uderzenia było zrabowanie i zniszczenia klasztoru Lindisfarne w Nortumbrii przez Normanów w 793 roku. Kiedy zaatakowane zostały wybrzeża Fryzji i północno zachodniej Francji, Karol Wielki nakazał zbudować flotę. Jednak nie zdołała ona odeprzeć w pełni najazdów normańskich. Niesnaski w państwie Franków wykorzystywali Normanowie, zwłaszcza duńscy, gdyż coraz częściej atakowali. Ofiarą padały wszystkie ważniejsze ośrodki polityczne, kościelne i gospodarcze Francji i Wielkiej Brytanii. Królowie frankijscy byli bezsilni wobec najeźdźców. Dlatego też Karol Łysy w 845 roku zaczął okupywać się bandom normańskim. Za jego przykładem poszli jego dwaj bracia: Lotar władca Lotaryngii w 864 roku i w 882 roku Karol Gruby. Opłacali także daniny na rzecz wikingów królowie anglosascy. Od połowy IX w. wyprawy normańskie zaczęły zmieniać charakter. Nie ograniczali się już do jednorazowych wypadów, ale zakładali osady w których spędzali zimę. Na takie dłuższe wyprawy zdarzało się, że zabierali swoje rodziny. Około roku 862 zaczęli opanowywać wybrzeże Irlandii. Wodzowie normańscy założyli tam swe królestwa z ośrodkami w Dublinie, Corku i Limericku. Podobnie jak u ujścia Renu i Loary Normanów interesowało ujście Sekwany w którym się osadzili w 896 roku. W 851 roku Normanowie pierwszy raz pozostali na zimę w Brytanii. Podczas kiedy Norwegowie ze zdobytych na przełomie VIII i IX w. Orkadów i Hebrydów a potem z wysp Man i swych posiadłości Irlandzkich zaczęli atakować zachodnie wybrzeża Brytanii, Duńczycy rozpoczęli podbój Nortumbrii, wschodniej Anglii i wschodnich terenów Mercji. Opór stawiali jedynie królowie na południu wyspy, a zwłaszcza król Wessexu (od 871 roku) Alfred Wielki. Mimo stawianego oporu został on zmuszony do zrzeczenia się na rzecz Normanów całej swej części kraju (nazwanej później Danelag). Państwo anglosaskie dzięki reformom przeprowadzonym przez Alfreda Wielkiego i jego następcę Edwarda Starszego wzmocniło się do tego stopnia, że było w stanie stawić silny i zwycięski opór najeźdźcom. Następcy Edwarda : Etelstan – przybrał między innymi tytuł cesarza oraz Edgar – któremu udało się w 954 roku wyprzeć całkowicie Duńczyków z Anglii. Oprócz Wysp Brytyjskich ekspansja Norwegów skierowała się także na Sztlandy, Orkady, Hebrydy, Wyspy Owcze i Islandię. Na początku X w. Normanowie przyjęli chrzest i z czasem ulegli szybkiej romanizacji, co ułatwiło im utworzenie królestwa. Z Islandii normańscy żeglarze rozpoczęli podróże w kierunku zachodnim. Pierwszą osadę na zachodnim wybrzeżu Grenlandii założył w 981 roku wiking islandzki Eryk Rudy. Natomiast jego syn w 1003 roku dotarł do kraju zwanego Vinland jednak nie udało mu się tam osiedlić. Wikingowie szwedzcy (Waregowie) napadali na południowe wybrzeża Morza Bałtyckiego. Walczył ze Słowianami oraz ludami bałtyjskimi. Jednemu z wodzów wikińskich Rurykowi w 862 roku udało się opanować Nowogród Wielki i zasiąść na tronie. Jego następcą był Oleg. Wyparł on z Kijowa w 882 roku inną drużynę wareską i połączył Nowogród Wielki z Kijowem stworzył podstawy do zjednoczenia ziem ruskich. Potomkowie wikińskiego wodza Ruryka panowali na Rusi, aż do XVI wieku, utrzymując ożywione kontakty ze Skandynawią. Ostatnim władcą z dynastii Rurykowiczów był Iwan IV Groźny. Książęta normandzcy dążyli do opanowania terenów Anglii. Hartheknut był bezdzietny, dla ułagodzenia opozycji sprowadził do Anglii syna Etelreda- Edwarda, który przebywał na wygnaniu w Normandii. Po rychłej śmierci bezdzietnego Hartheknuta (syn Kanuta Wielkiego),Edward Wyznawca został obrany królem, przywracając w ten sposób rządy starej dynastii Alfreda Wielkiego. Edward związany długiem wdzięczności wobec Wilhelma Bastarda obiecał, aby w razie swojej bezpotomnej śmierci, przekazać tron angielski władcom Normandii. Dlatego chętnie wsparli oni jego powrót na wyspę w 1035 r. i zaopatrzyli księcia w oddział drużynników. Edward otaczał się nimi podczas swych królewskich rządów. Wkrótce okazało się, że nie wszyscy przychylnym okiem patrzą na obecność Normanów na angielskim dworze, szerzącymi się obyczajami i językiem francuskim. Pod naciskiem miejscowego możnowładztwa musiał zgodzić się na odsunięcie od władzy dostojników pochodzenia normandzkiego. Po bezpotomnej śmierci Edwarda( 5 stycznia 1066 roku) możni angielscy wynieśli na tron najpotężniejszego spośród nich, Herolda II, co zapoczątkowało występowanie władców normańskich z pretensjami. Wilhelm Bastard oraz król norweski Harald Hardrade, odwoływali się do obietnicy złożonej im przez nieżyjącego już Edwarda. Mniej więcej w tym samym czasie oboje znaleźli się w Anglii. Król angielski stawił czoło królowi norweskiemu i i zadał mu klęskę w bitwie pod Stamford, w trakcie której norweski król poległ. W bitwie pod Hastings dnia 14 października 1066 roku, królowi Harald został pokonany przez Wilhelma. Wilhelm zaś opanował Londyn i doprowadził do wyboru siebie na króla Anglii. Nadano mu przydomek Zwycięzca. Możni anglosascy w roku 1076 raz jeszcze próbowali znieść z tronu obcego władcę jednak bezskutecznie. Inwazja normandzka i ich własne upodobania, zwyczaje, kultura, a przede wszystkim język francuski wpłynęły w nie mały sposób na rozwój ówczesnej kultury angielskiej. Tradycyjna mowa angielska stała się gwarą klas niższych. W ten sposób na dworze królewskim i wśród warstwy panującej w Anglii na przeciąg przeszło około trzystu lat przewagę uzyskał obcy żywioł francuski. Miało to ogromny wpływ na rozwój polityczny i kulturalny, a nawet etniczny tego kraju.
