1. Próby zjednoczenia panstwa polskiego Pierwsze próby zjednoczenia kraju podejmowali władcy Śląska – Henryk Probus, Henryk Brodaty, i Henryk Pobożny.Ne udalo im sie jednak doprowadzic do koronacji krolewskiej, mimo posiadania ziemi królewskiej Śląska i Wielkopolski. Pod koniec XII wieku ksiąze Wielkopolski – przemysław opanował Pomorze Gdanskie oraz Ziemie Kaliska i dzieki pomocy arcybiskupa świnki udalo mu sie uzyskac koronę. Nieukonczył jednak dziła zjednoczenia panstwa, gdyz został ofiara zamachu zorganozowanbego przez Brandenburczyków. Pod koniec XII wieku w Czechahc przezwyciezona rozbicie dzielniicowe i rozpoczeto ekspansję w strone panstwa polskiego. Pod koniec XII w. Król czeski Wacław II podporzadkował sobie czesc ziemi sląskiej oraz Ziemie Krakowską. W 1300r. Wacław II koronował sie na króla Polski. Podporzadkowała mu sie takze Wielkopolska. Rywalizacje o korone Polski rozpoczał ksiaze Kujawski Władysław Łokietek. Łokietek został pokonany przez stronników Wacława II i musiał uciekac z kraju. 2. Kazimierz Wielki był bardzo dobrym dyplomatą.Wszystkie problemy próbował rozwiązywać na polu negocjacji.Był na tyle mądry iż wiedziła że każda walka może osłabić państwo i niesie ze sobą duże koszty. W sferze gospodarczej wprowadzał jednolite obciażenia skarbowe i wojskowe dla calej ludnosci kraju, popieral unifikację swiadczeń na rzecz Kościoła. Król wprowadził także zasadę " jednej monety w jednym Krolestwie", a miastom nadawał przywileje , ktore pozwalały im rozszerzać swą działalnosc poza granice dawnych dzielnic. W rekach starostowa znajdowała się administracja terytorialna. W celu zintegrowania wszystkich ziem utworzono radę królewską, stanowiącą organ doradczy o charakterze ogólnopolskim, zajmujący się całokształtem polityki państwowej. Wprowadzono urzedy centralne. Kazimierz Wielki utworzył pienięzny skarb państwowy i potrafil mu zapewnic znaczne dochody gotowkowe dzięki czemu praktycznie byl niezależny od uprzywilejowanych stanów z jeszcze ich dzielnicową administracją. Bardzo ważną sprawą dla zjednoczonego państwa polskiego była unifikacja prawa we wszystkich dzielnicach. Jednak wobec dość dużych różnic między Wielkopolską a Małopolską, zdecydowano się na spisanie i skodyfikowanie prawa oddzielnie dla każdej z tych dzielnic. Pod koniec lat pięćdziesiątych XIV zostały opracowane przepisy prawne dla Wielkopolski. Natomiast wkrótce potem wydany został w Wiślicy statut dla Małopolski. W 1356 r. król powołał do życia w Sąd Najwyższy Prawa Niemieckiego na Zamku Krakowskim Ważną kwestią dla Polski był sojusz luksembursko-krzyżacki. Udalo się zalagodzić spór w 1335 r. na spotkaniu w Wyszehradzie na Węgrzech. Ostatecznie król czeski zrzekł się korony polskiej, za co Kazimierz Wielki zapłacił mu 20 tys. kóp groszy praskich. Za swego panowania Kaziemierz kilkakrotnie podejmował próby odzyskania zabranego Polsce przemocą przez Krzyżaków Pomorza Gdańskiego, ziemi dobrzyńskiej i Kujaw. Kazimierz Wielki zawarł ostatecznie z Zakonem w 1343 r. w Kaliszu, pokój wieczysty. Na jego mocy Krzyżacy mieli Polsce zwrócić Kujawy i ziemię dobrzyńską. Natomiast Pomorze Gdańskie i ziemię chełmińską zatrzymywali jako tzw. "wieczystą jałmużnę" króla polskiego. Kolejnym waznym osiągnieciem Kazimierza, niewątpliwie potwierdzającym mądrość i zręczność króla było przyłączenie do Polski Rusi Halicko - Włodzimierskiej. W 1364 r założyl Uniwesytet w Krakowie. Podczas jego panowania budowano zamki warowne. Reasumując Polska za czasów Kazimierza Wielkiego przedstawiala sie jako zwarty wewnetrznie orgaznizm państwowy o silnych podstawach gospodarczych i dużym znaczeniu politycznym. Terytorium państwowe powiększyło się w stosunku do czasów łokietka ze 102 tysięcy kilometrow kwadratowych do 244 tys,km. , a wiec przeszło dwukrotnie. Król Kazimierz rozwinął duzą aktywnosc polityczna. Za partnerów miał władców wybitnych, takich jak Karol Robert, Karol IV Luksemburczyk, Waldemar IV duńskim czy Winrych z Kniprode, wielki mistrz krzyżacki. Niewatpliwie Kazimierz Wielki okazal sie władcą mądrym i rozważnym, ktory w pelni zasluzył sobie u potomnych na trwały przydomek Wielkiego. 3. Rozbicie dzielnicowe WPROWADZENIE SENIORATU Bolesław Krzywousty na kilka lat przed smiercia wprowdazil zasde senioratu polegajaca na utworzeniu dzielnic, ktoóre miały być podzielone pomiedzy synów Krzywoustego. Zasada ta mówiła także , ze władzą zwierzchnią będzie sprawował najstarszy syn w rodzie czyli senior lub princeps. W jegło władaniu pozostała tzw. Dzielnica senioralna, która miala zastac nienaruszona i przechodzić we władanie najstarszego członka dynastii. PODZIAŁ POLSKI NA DZIELNICE 1)Władysław Wygnaniec- Śląsk, Ziemia Lubuska, oraz dzielnica senioralna; 2)Bolesław Kędzieżawy – Mazowsze i Kujawy; 3)Mieszko Stary – Wielkopolska 4)Henryk Sandomierski – Ziemia Sandomierska 1138r. Śmierc Krzywoustego – od tego czasu Polska znajduje sie w stanie rozbicia dzielnicowego.
