Ucho - narząd słuchu i równowagi
Ucho jest narządem słuchu i równowagi występującym jedynie u kręgowców, najbardziej rozwinięte występuje u ssaków. Odbiera fale dźwiękowe, przekształca je w drgania mechaniczne, a drgania w impulsy nerwowe. Odpowiada także za zmysł równowagi (błędnik).
Składa się z trzech części:
a)zewnętrznej
- małżowina uszna
- przewód słuchowy zewnętrzny
b)środkowej
- błona bębenkowa
- 3 kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko, strzemiączko)
- jama bębenkowa
- trąbka Eustachiusza
c)wewnętrznej
-błędnik kostny (kanały półkoliste, ślimak)
UCHO ZEWNĘTRZNE
- Małżowina uszna ? Część ucha zewnętrznego widziana przez nas. Zbudowana jest z chrząstki sprężystej pokrytej skórą nieprzesuwalną względem podłoża. Jedynie dolna część nie posiada chrząstki, tworząc luźno zwisającą część małżowiny zwaną płatkiem.
Jej główną funkcją jest wyłapywanie fal dźwiękowych z otoczenia i kierowanie ich do przewodu słuchowego
- Przewód słuchowy zewnętrzny ? składa się z części chrzęstnej (początkowej) zawierającej włosy oraz gruczoły woszczynowe (wytwarzające woskowinę, która oczyszcza go z ciał obcych) i części kostnej (pozbawionej włosów) Rozpoczyna się otworem słuchowym zewnętrznym a kończy błoną bębenkową. Transmituje fale akustyczne w stronę błony bębenkowej. Pełni także funkcję ochronną, czyli zabezpiecza błonę bębenkową przed uszkodzeniami mechanicznymi.
UCHO ŚRODKOWE
- Błona bębenkowa - błona oddzielająca przewód słuchowy zewnętrzny od ucha środkowego. Znajduje się ona w kości skroniowej. Grubość błony bębenkowej wynosi 0,1mm. Fale dźwiękowe wprowadzają błonę w drgania, które następnie przenoszone są na kosteczki słuchowe.
- Kosteczki słuchowe (młoteczek, kowadełko, strzemiączko) ? są najmniejszymi kośćmi znajdującymi się w uchu środkowym i wchodzące w skład kośćca człowieka. To jedyne kości, które nie zmieniają swojego rozmiaru przez całe życie (w momencie narodzin są już ostatecznie ukształtowane). Pośredniczą one w przekazywaniu bodźców dźwiękowych ze świata zewnętrznego do układu nerwowego.
- Jama bębenkowa - przestrzeń powietrzna, część ucha środkowego ograniczona od strony zewnętrznej błoną bębenkową, a od strony wewnętrznej ścianą kostną ucha wewnętrznego. Jest wypełniona powietrzem i połączona z gardłem trąbką słuchową, zwaną trąbką Eustachiusza.
-Trąbka Eustachiusza ? jest kanałem długości 3-4 cm, występuje u niektórych kręgowców. Wnętrze trąbki wysłane jest nabłonkiem jednowarstwowym migawkowym, zawierającym liczne komórki kubkowe, a także gruczoły. Łączy jamę bębenkową ucha środkowego z górną częścią gardła. Służy do wyrównywania ciśnień po obu stronach błony bębenkowej.
UCHO WEWNĘTRZNE
Błędnik kostny ? jest częścią ucha wewnętrznego, wypełniony płynem tzw. przychłonką. Wewnątrz błędnika kostnego znajduje się błędnik błoniasty zawieszony na licznych pasemkach łącznotkankowych. Składa się z przewodu słuchowego wewnętrznego, przedsionka, trzech kanałów półkolistych i ślimaka.
- Ślimak ? jest to autonomiczna część ucha wewnętrznego ssaków, złożony z części kostnej i mieszczącego się w niej przewodu ślimakowego, który zawiera receptor słuchu. Przewód ślimakowy kończy się ślepo na wierzchołku ślimaka, jest wypełniony płynem zwanym śródchłonką, czyli endolimfą. Jest właściwym narządem słuchu.
- Kanały półkoliste ? U człowieka są usytuowane w ten sposób, że każdy z nich jest ustawiony mniej więcej prostopadle do płaszczyzn dwóch pozostałych. Są zakończone bańkami błoniastymi, w których znajdują się komórki zmysłowe uzbrojone we włoski. Są wypełnione śródchłonką, której ruch spowodowany obrotem głowy podrażnia włoski powodując pobudzenie komórek nerwowych. Są odpowiedzialne za utrzymywanie równowagi (której zakłócenie może być np. spowodowane wpływem nadmiaru alkoholu na kanały półkoliste)