Upadek Bizancjum był kluczowym momentem dla Europy oddzielający wieki średnie od epoki odrodzenia, wyjaśniając to upadkiem starego religijnego porządku i zastosowaniem nowych broni na polu walki takich jak proch czy artyleria. Wiele uniwersytetów zachodniej Europy przyjęło greckich uczonych – uciekinierów z Bizancjum, co odegrało później znaczącą rolę w recepcji prawa rzymskiego. Upadek Konstantynopola spowodował także zamknięcie głównego szlaku handlowego z Europy do Azji, co zmusiło Europejczyków do poszukiwania nowej drogi morskiej i prawdopodobnie doprowadziło do odkrycia Ameryki a tym samym rozpoczęcia epoki wielkich odkryć geograficznych. Przyczyniło się to też do zajęcia miejsca jednych państw przez inne (jak zmniejszenie znaczenia Republiki Weneckiej, czerpiącej wcześnie korzyści z handlu z Lewantem, na rzecz państw prowadzących w najbliższej przyszłości politykę ekspansji za Oceanem Atlantyckim). Zdobycie Konstantynopola i upadek Bizancjum doprowadził do zakończenia długotrwałych konfliktów zbrojnych. Jednak niestety w obliczu ekspansji tureckiej ówczesne potęgi europejskie nie potrafiły współdziałać militarnie i politycznie. Upadek Konstantynopola pod turecką siłą przyczynił się do zadania ostatecznego ciosu muzułmanom na Półwyspie Iberyjskim i likwidacji mauretańskiego królestwa w Grenadzie.
