pręt stopa mendel palec sążeń mila łokieć
pręt,palec,stopa,mila,sążeń,kopa,łokieć ,pikent
Poszperałam troszeczkę w necie i jest tego mnóstwo. Poniżej przedstawiam dawne jednostki masy i długości (oraz ilości wywodzące się z systemu dwunastkowego): Dawne jednostki miar sążeń (siąg) - największa szerokość rozkrzyżowanych poziomo rąk łokieć mały (kupiecki) - odległość od końcu średniego palca do pachy piędź - największa rozwartość miedzy końcami palców wielkiego i małego palec (cal) - miara zwana calem równa szerokości ośmiu ziaren jęczmienia stopa - szerokość skiby ziemi, odległość miedzy rzędami kartofli pręt (pertyka, laska do mierzenia) - 15 stóp, 7/ 1 łokcia garniec - miara nasypna ( większa ) i nalewana, nazwa pochodzi od garści zagarniającej do gatrnka sypane zboża lub zlewane płyny Podstawową jednostką długości była 1 linia równa 2 mm, kwarta odpowiadała objętości 1 litra, 1 granik równał się 8 miligramom Nowopolskie jednostki: długości: sążeń = 3 łokcie = 6 stóp = 72 cale = 864 linie = 1728 milimetrów łokieć = 2 stopy = 4 ć wierci = 24 cale = 288 linii = 576 milimetrów stopa = 288 mm: ć wierć = 6 cali = 144 mm; 76 cal = 12 linii = 24 milimetry pręt = 15 stóp = 180 cali = 4320 milimetrów mila = 4 ć wierć mile = 8 półć wierć mili, czyli staje milowe = 14816 łokci = 8534,3 metra masy: cetnar = 4 kamienie = 100 funtów = 1600 uncji = 3200 łutów = 12800 drachm = 38400 skrupułów = 921600 granów = 5068800 graników = 40,550 kg kamień = 25 funtów = 10,138 kg funt = 32 łuty = 0.406 kg łut = 0.013 kg granik = 0.000008 kg Nazwy liczb (ilości) wywodzące się z systemu dwunastkowego sztuka [szt]1 tuzin ----- > 12sztuk mendel ----> 15sztuk mendel chłopski -à 16sztuk kopa ------- > 60sztuk gros ------à 144sztuki -----à 12 tuzinów Dawne, częściowo jeszcze używane miary 1 mila pol. = 8 staj = 8,634 km 1 staja = 246 prętów = 1,066 km 1 pręt = 7,5 łokci = 2,5 sążnia 1 sążeń = 3 łokcie = 6 stop 1 stopa = 12 cali, 1 cal = 30,48 mm 1 włóka pol. = 30 morg. = 16,796 ha 1 mórg = 100 prętów = 16 800 łok.2 1 korzec = 32 garnce 1 garniec = 4 kwarty = 16 kwaterek 1 łaszt zboża = 30 korcy = 3840 l 1 joch austr. = 57,554 a Miary staropolskie 1 antał = kilkanaście garncy 1 bakar = 4 beczki 1 baryła = 24 garnce 1 cal = szerokość wielkiego palca 1 centnar warszawski = 160 funtów 1 centnar lwowski = 128 funtów 1 czasza == 12 garncy 1 czyntakor = pół sztuki tkaniny 1 ćwierć krakowska = 42 garnce 1 ćwiertnia = 16 garncy 1 dłoń = 4 cale, szósta część łokcia 1 drelink = 30 wiader wina 1 funt = 32 łuty 1 garniec warszawski = 4 kwarty (od 1764) 1 garniec litewski = 3 kwarty 1 gonek = w płótnie: szer. 1 cala 1 halba = pół kwarty 1 huba = 34 morgi trzystuprętowe 1 jutrzyna == ok. 1 morga ziemi ornej 1 kamień = 25, 32 lub 60 funtów 1 karwatka = kwaterka 1 koniuszka = 2 garnce obłoku 1 korzec = 4 ćwierci po 8 garncy (od 1764) 1 kul = 10 - 15 snopków lnu 1 łan = 42 morgi trzystuprętowe (od 1793) 1 ławka = dziesiąta cześć pręcika 1 łokieć = 2 stopy, 4 ćwierci, 24 cale 1 łut == 32-ga cześć funta 1 maca = 4 korce zboża 1 małdr = 4 korce zboża 1 miednica = 12 garnca miedzi 1 ośmina = połowa ćwierci 1 płosa = 12 zagonów ziemi 1 połanek = pół łanu 1 powłócz = 15 morgów 1 połsztuczek = 6 łokci płótna 1 pręcik = dziesiąta część pręta 1 pręt = 15 stop 1 pudłak = 4 korce miodu 1 rączka = 10 garncy miodu 1 rostka = 24 korce w górnictwie 1 staje = 220 lub 120 kroków 1 stągiew = 50 garncy 1 stopa = 22 centymetry 1 szanek = 24 lub 48 garncy zboża 1 syfunt = ok. 200 kg 1 walwas = ok. 1 korca