Komputery
Dżenie człowieka do usprawnienia życia towarzyszyło mu od zawsze.
W dziedzinie obliczeń pierwszym takim wynalazkiem było liczydło. Ludzie
posługiwali się i posługuj nim do dzi. Ale wraz z postępem techniki liczydło
przestało ludziom wystarczać.
Mało kto zdaje sobie sprawę, że podstawę działania dzisiejszych
komputerów opracował już w XVIII wieku uczony niemiecki Leibniz. Ustalił
on, że każd liczbę można wyrazić za pomoc łańcucha cyfr 0 i 1. Ten
system dwójkowy stanowi podstawę nowoczesnej algebry komputerowej. Jego
praca była czysto teoretyczna. Droga od teorii do praktyki jest zawsze długa.
Dopiero w latach dwudziestych XIX wieku ( 1833 ) Charles Babbage angielski
matematyk podjł budowę analitycznej maszyny do liczenia używajc do jej
budowy kół zębatych i dzwigni. Programowana była ona za pomoc kart
perforowanych. Pomylana była jako pomoc przy obliczeniach i sprawdzaniu
tablic matematycznych. Maszyny tej nie udało się niestety uruchomić, gdyż
wykonanie do niej odpowiednio dokładnych elementów metalowych było nie-
możliwe w tamtych czasach. ( W roku 1991 inżynierowie z Muzeum Nauki w
Londynie zbudowali maszynę według jednego z projektów Babbegea i
maszyna ta działała. )
Ponad sto lat nie zajmowano się zdobyt przez Babbegea wiedz.
Dopiero pod koniec lat dwudziestych naszego wieku w Niemczech i Stanach
Zjednoczonych zaczęto znowu prowadzić badania nad maszynami
matematycznymi sterowanymi programami.
W 1941 r. niemiecki inżynier Konrad Zuse zaprezentował swoj cyfrow
maszynę liczc Zuse Z 3. Była to pierwsza sterowana programowo
maszyna matematyczna. Posiadała binarny ( dwójkowy ) mechanizm liczcy.
Obok czterech działań arytmetycznych ( dodawanie, odejmowanie, mnożenie,
dzielenie ) realizowała także wyciganie pierwiastków kwadratowych. Trwało
to mniej więcej ok. trzy sekundy.
Wszystkie te maszyny wykorzystywały mechanikę do obliczeń. Dopiero
w 1945 r. na Uniwersytecie Pensylwania uruchomiono pierwsz wielk
elektroniczn maszynę liczc wiata ENIAC. Wyposażona była w lampy
elektronowe i liczyła 2000 razy szybciej niż komputery poprzednie. ENIAC
zajmował powierzchnię 140 m. kwadratowych. ( tyle co dom jednorodzinny ),
posiadał 18 000 lamp elektronowych, ważył 30 t, wymagał klimatyzacji i takich
iloci energii co mała fabryka. Programy były bardzo proste, jednakże
programowanie skomplikowane. Tak to dziesiętne koła zębate zostały
zastpione układem lampowym. Najwczeniejsze komputery niewiele tylko
przewyższały kalkulatory- na wejciu umieszczano cyfry i cyfry pojawiały się
na wyjciu.
To były komputery I generacji.
Wynalezienie w końcu lat 40 tranzystora było nowym przełomem.
Zastpił on lampy elektronowe, był znacznie mniejszy i wydajniejszy.
19 marca 1955 r. W Bell Laboratory w USA rozpoczęła pracę pierwsza
tranzystorowa maszyna liczca Tradic skonstruowana przez J.H.Felkera. Jest
ona znana jako maszyna drugiej generacji. Jego liczne zalety to : niewielkie
rozmiary, wysoka bezawaryjnoć, mały pobór prdu, niewysoka cena -
pomogły temu komputerowi dokonać zasadniczego, przełomu w badaniach, w
przemyle, handlu, administracji.
Nowe dziedziny dla zastosowania komputera docieraj do ludzi ; w
Berlinie zostaje uruchomiony pierwszy w Europie do kierowania ruchem
drogowym, a z okazji wyborów w Bundestagu przed zliczeniem głosów
opracowuje prognozy wyników wyborów.
1962 pojawiaj się automaty liczce z tranzystorami i diodami wielkoci
ziarna. Te urzdzenia trzeciej generacji posiadaj większ wydajnoć i s
mniejsze niż ich poprzednicy. Gdy komputery drugiej generacji wykonywały na
sek. 1 300 dodawań to trzeciej już 160 000.
Pocztek lat siedemdziesitych to nowa epoka w dziejach komputerów.
Rozpoczęto wtedy produkcję mikroprocesorów. Mikroprocesory, a po
angielsku mikrochipy mogłyby się komu kojarzyć z malutkimi chipsami.
poniekd słusznie, tylko że mikrochipy nie nadaj się do jedzenia.
Mikroprocesory to setki elektronicznych podzespołów umieszczonych na
płytkach krzemowych mniejszych od paznokcia. Znajduj one nie tylko
zastosowanie w komputerach. Obecnie na jednym centymetrze kwadratowym
płytki krzemowej można już pomiecić miliony elementów elektronicznych.
W komputerze dane zapisywane s w systemie dwójkowym w postaci
zer i jedynek (tzw. bitów), tak samo jak w XVIIIw. wymylił to Leibniz.
Teraz mamy już do czynienia z komputerami czwartej generacji.
Komputery spełniaj trzy ważne funkcje :
1.Przechowuj informacje, które im dostarczamy.
2.Potrafi przetwarzać je zgodnie z otrzymanymi poleceniami.
3.Dane zapisane w pamięci można odnaleć i odczytać
Polecenia nazywamy programami .Komputery otrzymuj rozkazy z
dwóch rodzajów programów.Podstawowe zasady pracy komputera zawarte s
w tzw. systemie operacyjnym. Niekiedy jest on umieszczany w stałej pamięci
(ROM-Read Only Memory), której nie można wymazać. Polecenia okrelajce,
co komputer ma robić, może też wpisywać i wprowadzać do pamięci maszyny
sam użytkownik. S one wówczas umieszczane w pamięci o tzw. dostępie
bezporednim (RAM-Random Access Memory) w raz z danymi. Każd częć
tej pamięci można w razie potrzeby odczytać i zapisać.
Oprogramowanie musi być napisane w języku zrozumiałym dla
komputera. Istnieje wiele języków komputerowych przeznaczonych do różnych
celów. Aby wykonać jaki program ,komputer musi przetłumaczyć go na cig
prostych operacji, takich jak odczytanie liczby umieszczonej pod danym
adresem ,zsumowanie i porównanie dwóch liczb czy też zapisanie liczby pod
danym adresem. Ten cig poleceń przygotowuje się w tzw. języku
wewnętrznym. W praktyce znaczna częć użytkowników nie przygotowuje
własnych programów, lecz korzysta z łatwo dostępnej, ogromnej bazy
gotowego oprogramowania wielokrotnie sprawdzonego przez wysoko
wykwalifikowanych specjalistów.
Mikroprocesory i komputery spowodowały rewolucję w każdej prawie
dziedzinie życia. S w zakładach pracy, w przemyle, w szkołach,w handlu, w
domach. Dzisiejszy komputer osobisty można porównać z najpotężniejszymi na
wiecie komputerami sprzed 20 lat. Duże komputery s dzi w stanie wykonać
setki milionów operacji rachunkowych w cigu jednej sekundy. Zapewne
nawet ta ogromna szybkoć zostanie znacznie zwiększona w przyszłoci i
możliwoci komputerów jeszcze bardziej wzrosn.