Gady kopalne - informacje ogólne  . pół strony ;) .

Gady - informacje ogólne Gady są pierwszymi kręgowcamizmiennocieplnymi, które opanowały środowisko lądowe, choć niektóre z nich weszły powtórnie do wody. Zamieszkują głównie strefy klimatu tropikalnego i subtropikalnego. Wywodzą się prawdopodobnie z prymitywnych płazów zaliczanych do meandrowców. Cechy progresywne gadów - Skóra pokryta jest zrogowaciałym naskórkiem, dobrze izolującym ciało od otoczenia. Wytworami naskórka są łuski lub tarcze rogowe. - W kręgosłupie wyodrębnia się odcinekędźwiowy i szyjny. - Klatka piersiowa i mięśnie międzyżebrowe usprawniają wymianę gazową, ochraniają płuca i serce. - Płuca są gąbczaste. - Występuje stopniowy podział komory serca. - Wytworzyła się kora nowa pokrywająca kresomózgowie. - Występuje dwanaście par nerwów czaszkowych. - Błony płodowe umożliwiają rozwój zarodka na lądzie. - W układzie wydalniczym występują nerki ostateczne (zanercze). Budowa i wybrane czynności życiowe gadów - Ciało jest najczęściej wydłużone. Wyróżnia się głowę, szyję, tułów i ogon oraz u większości gadów cztery kończyny. - Wielowarstwowy naskórek wytwarza zrogowaciałe łuski i tarcze u jaszczurek, węży i krokodyli. Naskórek ulega okresowemu zrzucaniu (wylince). W skórze właściwej u żółwi i krokodyli pojawiają się płyty kostne, występują komórki barwnikowe. - Skóra jest sucha, nie zawiera gruczołów, nie bierze udziału w wymianie gazowej. - Szkielet jest silnie skostniały, czaszka masywna, wysklepiona, zbudowana z licznych kości. Jest połączona z kręgosłupem jednym kłykciem potylcznym. Szczęki zaopatrzone są w homodontyczne zęby (u niektórych węży występują zęby jadowe). Krokodyle mają zęby osadzone w zębodołach; występuje u nich twarde podniebienie (kostne) oddzielające jamę nosową od gębowej. Żółwie mają szczęki pokryte rogowymi płytkami. - Kręgosłup jest zróżnicowany na pięć odcinków: - szyjny (najczęściej 7 kręgów) – umożliwia sprawne ruchy głowy dzięki obrotnikowi, -piersiowy – połączony z żebrami i mostkiem, tworzy klatkę piersiową, -lędźwiowy (zawiera również żebra), -krzyżowy (2 kręgi) – połączony z miednicą, -ogonowy (liczne kręgi). Kręgi najczęściej przodowklęsłe. U dorosłych gadów brak śladów struny grzbietowej. - Metameria mięśni zaznaczona w odcinku ogonowym; silne mięśnie kończyn i szczęk; mięśnie międzyżebrowe umożliwiają ruchy klatki piersiowej i sprawną wymianę gazową płuc. - Większość gadów odżywia się pokarmem mięsnym. W jamie gębowej znajduje się język i ujścia gruczołów ślinowych. Żołądek jest dobrze rozwinięty. U roślinożerców pojawia się jelito ślepe. Występuje kloaka.