1.Władysław I Łokietek był początkowo tylko jednym z bardzo wielu książąt panujących w poszczególnych regionach coraz bardziej rozdrobnionej na dzielnice Polski. Ustanowione przez Bolesława III Krzywoustego zasady senioralne uległy zatarciu i każdorazowo wybuchały konflikty o panowanie nad Krakowem. Władysław I Łokietek otrzymał we władanie niewielką część Kujaw - Ziemie Łęczycką i Dobrzyńską. W 1288 roku otrzymał od księcia seniora - Leszka Czarnego dodatkowo władzę w Księstwie Sandomierskim. Po śmierci Leszka Czarnego wybuchł konflikt o sukcesję pomiędzy Bolesławem II Mazowieckim i panującym na Śląsku Henrykiem IV Probusem. Władysław I Łokietek został stronnikiem Bolesława II Mazowieckiego. Po zwycięstwie pod Siewierzem i wycofaniu Bolesława, sam Władysław I Łokietek rozpoczął panowanie w Krakowie, jednakże został z miasta wygnany przez Henryka IV Probusa. Walka o sukcesję w Krakowie doprowadziła do czeskiej interwencji, uznania Polski za lenno czeskie i niespodziewanej koronacji na króla Polski księcia Wielkopolski, Przemysła II, popieranego przez biskupa Poznania Jakuba Świnkę. Przemysł II panował jedynie kilka miesięcy, zginął z rąk możnych niemieckich, którzy rościli sobie prawo do kontrolowania korony Polski. Władysław I Łokietek, upomniany przez władcę Czech jako jego lennik, został zmuszony do udania się na wygnanie. Mógł z niego powrócić po kilku latach, w 1304, po skrytobójczej śmierci czeskiego króla Wacława III. Od tej pory Władysław I Łokietek konsekwentnie dążył do ugruntowania swego panowania w Krakowie i scalania ziem polskich Piastów. W Małopolsce przeszkodą dla planów Władysława I Łokietka był bunt wszczęty przez wójta Krakowa Alberta. Po opanowaniu sytuacji Władysław I Łokietek skupił swą uwagę na niezwykle rozbitej, na mała dzielnice, Wielkopolsce. Opanowanie tej dzielnicy, przy wsparciu sędziwego już biskupa poznańskiego Jakuba Świnki, umożliwiły Władysławowi I Łokietkowi szerszą obecność na arenie międzynarodowej. Ostatnią przeszkodą do korony Polski był nowy król Czech Jan Luksemburski, który to, jako dziedzic Bolesława II Śmiałego, nadal miał prawo do korony Polski i tytułu króla Polski. Władysław I Łokietek zaczął ubiegać się o koronę u papieża Jana XXII i zaproponował, jako zapłatę, zmianę sposobu obliczania podatku kościelnego - świętopietrza, na bardziej korzystny dla Rzymu. Poparty przez polskich możnych, Władysław I Łokietek został koronowany w katedrze na Wawelu w 1320 roku. 2.W wyniku "wielkiej wojny 1409-1411" Polska odzyskała ziemię dobrzyńską, a Litwa Żmudź,do której praw Krzyżacy zrzekli się w Melnie (1422). Kolejne wojny prowadzone przez Władysława II Jagiełłę (1414 tzw. głodowa, 1422 tzw. golubska) przyniosły Polsce niewielkie korzyści terytorialne.
