Łożyskowanie
Łożyskowanie-proces polegający ustalaniu położenia osi i wałów względem Korbusów i urządzeń.
Zadania łożysk zapewniają ruch obrotowy wału i utrzymanie stałego położenia jego osi obrotu oraz przenoszenia obciążenia.
Cechy charakterystyczne łożysk: małe opory ruchu, stabilna praca, odporność na złóżcie (duża trwałość), duże wymagania technologiczno-konstrukcyjne.
Podział –łożyska ślizgowe – powierzchnia czopa wału ślizga się po powierzchni panewki lub bez pośrednio powierzchni otworu łożyska.
Łożyska toczne-między współpracującymi powierzchniami czopa i łożyska są umieszczone elementy toczne i w czas zamiast tarcia ślizgowego występuje tarcia toczne.
Zastosowanie łożysk ślizgowych:
a)przy przenoszeniu bardzo dużych obciążeń i przy obciążeniach udarowych
b)gdy zachodzi konieczność tłumienia
c)przy dużych prędkościach obrotowych
d)gdy wymaga jest cichobieżność łożyska
e)gdy konieczna jest duża dokładność montażu
f)w drobnych konstrukcjach małych obciążeniach
Zastosowanie łożysk tocznych gdy konieczne jest uzyskanie bardzo małych oporów w czasie pracy i podczas ruchu , przy zmiennych obrotnościach wału i przy częstym zatrzymaniu i uruchamianiu maszyny, gdy wymagana jest duża niezawodność pracy , gdy konieczne jes stosowane łożyska.
Podział łożysk ślizgowych u kierunku obciążeń: łożyska porzeczne prążkowane-przeznaczone do przejmowania obciążeń prostopadłych do osi obrotu wału, łożyska wzdłużne- obciążone , łożyska poprzeczno – wzdłużne- przyjmowanie obciążeń prostopadłych i zgodnych z kierunkiem osi wału.
Podział łożysk od sposobu podawania: hydrostatyczne(aerostatyczne),hydrodynamiczne(aerodynamiczne).
Łożyska toczne, dzielimy na poprzeczne, wzdłużne i poprzeczno – wzdłużne, a w zależności od kształtu elementów tocznych na: łożyska kulkowe i wałeczkowe, przy czym wałeczki mogą posiadać kształt : walcowy, stożkowy, baryłkowy lub igiełkowy.
Łożyska toczne posiadają następujące główne części składowe: dwa pierścienie: wew. i zew., w których wykonane są bieżnie dla części tocznych, oraz elementy toczne w postaci kulek lub wałeczków, ujętych często w prowadzące je koszyczki.
Pierścień wew. łożyska osadzony nieruchomo na czopie wału (osi), a pierścień zew. również nieruchomo w odpowiedniej osłonie. W ten sposób przy obrocie wału lub osi nie wyciera się czop, lecz elementy pośredniczące, toczne, a więc kulki lub wałeczki.
Podział łożysk tocznych ze względu na kierunek obciążenia:
a) łożysko poprzeczne-zdolne do przenoszenia obciążeń prostopadłych do osi obrotu walu b) wzdłużne-zdolne do przenoszenia obciążeń działających wzdłuż osi obrotu wału c) skośne- specjalne przeznaczone obu rodzajów obciążeń(kąt alfa działania tych łożysk jest mniejszy od 45o)