Czy św. Franciszka można nazwać ekologiem?  

Św. Franciszek z Asyżu tak na prawdę nie był ekologiem, jednak możemy powiedzieć, że relacja do środowiska, którą prezentuje św. Franciszek, jest jednym z wielu sposobów realizacji postawy, którą w dzisiejszych czasach nazywamy ekologiczną, a która została uformowana w oparciu o chrześcijańską hierarchię wartości. Jest to, wbrew temu, co głoszą niektórzy współcześni ekologowie, postawa nie tylko chrześcijańska, ale - co należy mocno zaakcentować - głęboko eklezjalna, na wskroś katolicka. Jest ona prezentowana z mocą autentycznego i rzetelnego świadectwa słowem i przykładem życia człowieka głębokiej wiary, nadziei i miłości. Fundamentem tej ekologicznej postawy św. Franciszka jest sam Trójjedyny Bóg, który w szczególny sposób objawia się światu w  osobie swego Jednorodzonego Syna, Jezusa Chrystusa. Właściwa hierarchia wartości - Bóg, Człowiek, Świat - przyjęta prostym sercem przez Biedaczynę z Asyżu ma szczególną wartość dla współczesnego człowieka. Odrzucenie Boga, jako sensu ludzkiego istnienia, przesunięcie Go na pozycję drugoplanową i dalszą oraz odrzucenie Bożych przykazań, narusza, a nawet całkowicie niszczy relacje człowieka z  innymi ludźmi i z resztą otaczającego go środowiska. Bóg jest centrum życia Biedaczyny. Jest dobrym Stwórcą, Ojcem i  Bratem. Bóg Ojciec swoją świętą wolą przez Jezusa Chrystusa wraz z  Duchem Świętym stworzył wszystko i ofiarował to człowiekowi. Dlatego też Franciszkową postawę wobec środowiska charakteryzuje przede wszystkim świadomość jego sakralności, świadomość obecności w nim Boga. Bóg jest obecny w środowisku na sposób duchowy, mistyczny. Jest to również obecność symboliczna. Dla Franciszka, dalekiego od panteizmu, środowisko pełne jest znaków i symboli Boga oraz Jego przymiotów i  majestatu: słońce jest wyobrażeniem Najwyższego, woda przypomina mu sakrament chrztu, drzewa - krzyż na którym umarł Syn Boży, a bliźni, kimkolwiek by nie był, zawsze pozostaje obrazem Boga i bratem Chrystusa. Każde stworzenie - nie wyłączając człowieka - jest ze swojej natury ukierunkowane na Boga i każde na swój sposób oddaje mu chwałę. Prawdę tę w poetycki sposób wyraził Franciszek w Pieśni słonecznej. Jest ona swego rodzaju orędziem skierowanym do całej rodziny ludzkiej, ukazującym Franciszkową propozycję sakramentalnego rozumienia otaczającego nas świata. Ta sakralna wizja świata jest również eschatologiczna - przybliża nam wizję ziemskiego raju. Ukierunkowanie na Boga gwarantuje właściwą relację z drugim człowiekiem i z innymi elementami jego środowiska, przywraca stan pierwotnej niewinności, pojednania i pokoju. Franciszkowa wizja rzeczywistości wydaje się szczególnie wartościowa w odniesieniu do warunków współczesnych, które charakteryzuje pogłębiająca się z dnia na dzień postawa konsumpcjonizmu, permisywizmu i egoizmu oraz sekularyzacja na wszystkich płaszczyznach życia człowieka. Konieczne jest, aby współczesny człowiek na nowo odkrył Boga w swoim środowisku, w  przyrodzie, w drugim człowieku. Bez wątpienia, tym, co najłatwiej odczytać w postawie Franciszka wobec środowiska jest świadectwo powszechnego braterstwa. Wydaje się, że jednym z najpoważniejszych problemów naszych czasów jest zanik miłości i dobroci, do tego stopnia, że człowiek powoli zatraca zdolność kontroli własnego egoizmu i wrażliwości na otaczający go świat. Braterstwo Biedaczyny z Asyżu ogarnia swym zasięgiem wszystko, co swoją genezę posiada w Bogu. Odzwierciedla głębię i bogactwo tajemnicy jedności, wewnętrznej komunii Boga Ojca, Boga Syna i Boga Ducha Świętego. Pozwala uważać świat za jedno wielkie środowisko rodzinne, jest nośnikiem pokoju, zgody i pojednania między ludźmi, a także wśród rzeczy tego świata. Braterstwo to, jakkolwiek ogarniające wszystkie stworzenia, ma swoją, jakby wewnętrzną, gradację, która tworząc mistyczną rodzinę dzieci Bożych, stawia na jej szczycie rodzaj ludzki, a dopiero poniżej pozostałe stworzenia. Drugi człowiek, bliźni, tak mężczyzna jak i kobieta, stanowi dla Franciszka nieskończenie większą wartość niż jakiekolwiek inne stworzenie. Ma to swoje uzasadnienie: z jednej strony w fakcie stworzenia go na obraz i  podobieństwo Boże, a z drugiej strony ze względu na Tajemnicę hominizacji Boga w   Słowie Wcielonym. Okoliczności te bezpośrednio wpływają na pozytywny stosunek Biedaczyny również do nieprzyjaciół. Cnota braterstwa przejęta szczerym i prostym sercem od Świętego z Asyżu może nam pomóc rozgraniczać pomiędzy złym uczynkiem i  grzechem, których jak on powinniśmy się wystrzegać, a samym człowiekiem, którego mamy miłować bez względu na to kim jest. Kolejnym elementem składowym Franciszkowej postawy ekologicznej jest jego cnota ubóstwa. Ktoś, kto jest prawdziwie ubogi uznaje, że jest stworzeniem a nie stworzycielem, dzierżawcą ziemi a nie jej właścicielem. Prawdziwe, doskonałe ubóstwo jest wolnym i wypływającym z automotywacji wyrzeczeniem się dóbr tego świata oraz dobrowolną postawą wobec tych dóbr. Tworzy ono klimat zdolności do przyjmowania innych dóbr i wartości, nie relatywnych lecz absolutnych. Ułatwia otwarcie się i dyspozycyjność wobec woli Bożej i bliźnich. Okrzyk Franciszka: Bóg mój i wszystko moje! jest wymownym świadectwem wielkiego zaufania jakie Święty okazywał Bogu. Franciszkowe ubóstwo oraz łącząca się z nim postawa minoritas - mniejszości - mogą pomóc nam w zrozumieniu, że człowiek nie jest absolutnym władcą, panem i  eksploatatorem swojego środowiska, lecz wprost przeciwnie, że jest on przez Boga powołany, do zgodnego z planem Opatrzności Bożej współdziałania we współistniejącym z nim świecie. Nie sposób dostrzec Boga nie widząc potrzeb bliźniego. Ubóstwo Franciszka to także umiejętność wyrzeczenia się na rzecz potrzebujących - biednych, chorych, czy zagubionych - nie tylko rzeczy materialnych, ale również własnej woli, zdolności itp. Kultura konsumpcyjno - pragmatyczna, ceniąca swoich członków według korzyści od nich osiąganych, jest niejednokrotnie przyczyną, że do ubóstwa materialnego dołącza się samotność. Wszystko, co dobre w  człowieku, wszystko, co posiada jakąkolwiek wartość, stanowi własność Boga i jest człowiekowi dane po to, by mógł on jak najlepiej służyć innym. Solidarność z biednymi i  potrzebującymi jest jednym z  kryteriów prawdziwości naśladowania Chrystusa. Postawa Franciszka uczy, jak człowiek ma być prawdziwie bratem mniejszym każdego stworzenia w swoim środowisku oraz dostrzegania nie tylko swoje potrzeby, ale również i  bliźnich. Z ubóstwem, braterstwem i minoritas łączą się kolejne dwie postawy: szacunek i wdzięczność. Szacunek w stosunku do stworzeń i  wdzięczność w  stosunku do Boga. Franciszkowy szacunek wobec środowiska wypływa z uznania wielkiej wartości daru stworzenia. Jest ono dobrym dziełem dobrego Ojca, stworzone przez i dla Chrystusa. Franciszek jest przeświadczony, że jedynym właścicielem otaczającego go środowiska jest tylko i wyłącznie sam Bóg. Szacunek, który łączy się z odpowiedzialnością, każe nam dojrzeć pochodzącą od Boga zarówno autonomię środowiska, jak i prawa nim kierujące. Powołaniem człowieka jest być lektorem, a nie kreatorem tych praw. Szacunek i odpowiedzialność nie pozwalają na manipulację elementami środowiska w dowolny sposób dla osiągnięcia indywidualnych korzyści, lecz nakazuje współpracę w celu osiągnięcia wspólnych korzyści. Jest to, niestety, bardzo trudne we współczesnej dobie gwałtownego postępu technologicznego i idącego za tym technokratycznego spojrzenia na rzeczywistość. Wdzięczność, możliwa u człowieka religijnego, którą odnajdujemy w  modlitwach Świętego, a szczególnie w jego Pieśni słonecznej może być dla współczesnego człowieka przykładem skłaniającym jego wolę do uznania otrzymanych od Boga dobrodziejstw i odwzajemnienia tego daru poprzez miłość, tak względem stworzeń rozumnych, jak i nierozumnych i  nieożywionych. Postawa ekologiczna św. Franciszka, jego postawa wobec środowiska ma bardzo wiele do zaoferowania współczesnemu człowiekowi. Poprawne, całościowe jej odczytanie i zrozumienie może stanowić dla nas klucz do zrozumienia ekologii, ujmowanej w perspektywie chrześcijańskiej hierarchii wartości. Może również stanowić zachętę do głębszej refleksji i podjęcia zdecydowanych działań w zakresie formowania postawy ekologicznej według modelu chrześcijańskiego.                                                                                                  - Takie małe streszczenie, - z tego możesz ładną wypowiedź ułożyć  ! :))