Z porządź krótką notatkę na temat  " Polska krajem bez stosów "

W XVI w., w okresie kontrreformacji, stosunkowo nie dawno powstałe wyznania protestanckie, były zwalczane przez Kościół katolicki. Na terenach Europy zachodniej, innowiercy byli prześladowani przez Świętą Inkwizycję, z heretykami rozprawiano się bardzo brutalnie, dochodziło najczęściej do palenia na stosie i konfiskaty majątku. Protestanci, chcąc swobodnie wyznawać swoją religię, musieli szukać schronienia w bardziej tolerancyjnych państwach europejskich. Takim państwem okazała się Polska. O tolerancji wyznaniowej w tym kraju, można już mówić na długo przed powstaniem protestantyzmu, jest ona jednak bardziej charakterystyczna dla doby kontrreformacji, kiedy to była ostoją dla niekatolickiej ludności Europy zachodniej i południowej (Czechy). Szesnastowieczna Polska była jednym z państw o największym zróżnicowaniu etnicznym. Zamieszkiwali ją, już wówczas, Żydzi, prawosławni, husyci, bracia czescy, Ormianie i Muzułmanie. Wiązało się to bezpośrednio z istnieniem obok siebie wielu religii. Jednak ich wyznawcy mogli się cieszyć swobodą wyznaniową. Myślę, że wynikało to z sarmackiego umiłowania wolności, bowiem wielu nie chrześcijan należało do stanu szlacheckiego. Po wystąpieniu Lutra, Zygmunt I Stary, próbował nie dopuścić do reformacji na ziemiach polskich, wydał w tej sprawie wiele dekretów. Nie były one jednak przestrzegane, gdyż z punktu widzenia szlachty, były one sprzeczne z konstytucją nihil novi, z przyjętym przez nią zrozumieniem wolności. Nawet pierwsze konflikty pomiędzy duchowieństwem a protestantami, znalazły swój finał na forum sejmu. Wtedy zarówno posłowie, jak i senatorowie świeccy uznali, że wybór wyznanie należy do sfery wolności, w którą nikt nie może ingerować. W roku 1552 ustąpili pod naciskiem i zawiesili sądownictwo w sprawach o herezję. Do umocnienia wielowyznaniowości przyczynił się w pewien sposób również Kościół katolicki, gdy w 1564 roku sprzeciwił się wygnaniu arian jako przeciwników dogmatu o Trójcy Świętej. Z taką inicjatywą wystąpili przedstawiciele pozostałych wyznań reformowanych. Jednak kardynał Hozjusz, najwyższy autorytet teologiczny w Polsce, uważał, że potępienie tylko jednego odłamu reformacji umocni pozostałe.