Opiszę wybrany polski zabytek architektury lub sztuki romańskiej i gotyckiej.  

Bazylika Świętej Trójcy w Krakowie – zabytkowy kościół położony w centrum Krakowa, przy ul. Stolarskiej 12, połączony z konwentem dominikanów.   Nowy, gotycki kościół oraz klasztor dominikanie zaczęli wznosić po najeździe Tatarów w 1241 roku. Pierwotnie była to trójnawowa hala, którą następnie, na przełomie XIV i XV wieku, przebudowano na kościół bazylikowy.   Od 1957 roku kościół posiada godność bazyliki mniejszej.