Marcin Borowicz- Główny bohater utworu. W chwili rozpoczęcia akcji jest osmioletnim, tegim, czarnookim chłopcem. POchodzi ze średnio zamożnej rodziny szlacheckiej. Na skutek popowstaniowej konfiskaty majątku jego rodzice stracili część ziemi. Marcin Borowicz zostaje najpierw uczniem szkoły powiatowej w Owczarach, potem gimanzjalistą(gimnazjum klerykowskie). Jest to postać dynamiczna, tzn. zmienia się w czasie trwania akcji powieści. Jako osmiolatak Marcin jest wesołum, żywym, ciekawym świata dzieckiem. Kiedy Marcin rozpoczyna naukę w gimnazjum klerykowskim , umie juz niexle dbac o siebie. Po smierci Matki Marcina ogrania smutek i przygnebienie, po raz pierwszy w zyciu czuje sie głeboko smutny. Nastepne lata szkoły to zdobywanie wiedzy i dorastania. Chłopiec poznaje nowych kolegów, staje sie smielszy i coraz bardziej pewny siebie. Nastepny etap kształtowania się osobowości Marcina przebiega pod wpływem rusyfikatorów, których działaniom chłopiec bezkrytycznie sie poddaje. Jest uległy, łatwowierny. W okresie najbardziej trudnym w zyciu Borowicza, kiedy czuje się zagubiony i zdezorientowany w rzeczywistości historyczno-politycznej, w gimnazjum pojawia sie Zygier. Ma on na bohatera i jego kolegów zbawienny wpływ. Dzieki jemu Marcin odzyskuje poczucie własnej narodowosci, kształtuje swój system wartościowy. Staje sie młodym Polakiem, gotowym za wszelka cene poswiecic sie ruzyfikatorom. Konczac gimnazjum jest chłopcem dojrzałym morlanie i politycznie. Umie odrużynic dobro od zła. Jest prawdziwym Polakim-patriotą.Borowicz jest postacią pozywtywną. Nauczyciel: Rudolf Leim - bohater drugoplanowy , wysoki, chudy, wiecznie kaszlący strzarzec; sumienny, obowiazkowy, nigdy nie opusza lekcji i zawsze zjawia się punktualnie. Uczy łaciny i nalezy do grona starszych prof. ginazjum. Pochodzi z rodziny niemieckiej, ożenil sie z POlką i w domu posługuje sie jezykim polskim. Respektuje wszystkie zarądzenia władz rozyjskich. Surowo karze swoich uczniów za uzywanie jezyka ojczystego na terenie szkoły. Jest postrachem pierwszoklasistów. Jak cos to przepraszam za literówki. Mysle ze sie przyda to. NIe duzo pamietam juz z tego. Ale to co wiedizałm to napisałam. Prosze ; )
