1. Do przygotowania elekcji zwołany został sejm konwokacyjny. Ostatecznie przyjęte rozwiązania promował Jan Zamojski, popierany przez szlachtę małopolską i Ziemi Sandomierskiej. Elekcja miała odbywać się "viritim", to jest osobiście i udział w głosowaniu mógł wziąć każdy szlachcic. Rozwiązanie Jana Zamojskiego zostało zaakceptowane dzięki postawie duchowieństwa, które obawiało się silnej reprezentacji protestantów w sejmie: gdyby elekcji dokonywał sam sejm, jej wyniki byłyby inne, niż na skutek głosowania ogółu szlachty. Dlatego też na miejsce wolnej elekcji wybrano Warszawę - mazowiecka szlachta była bardzo liczna i w zdecydowanej większości wyznania katolickiego. Liczba elektorów stawiających się na wolną elekcję wynosiła około 5 tysięcy osób, choć na pierwszą w 1573 roku stawiło się 40 tysięcy. Tym sposobem wolna elekcja jako forma osobistego, bezpośredniego głosowania pojawiła się w polskim systemie ustrojowym.W 1573 roku kandydatami do tronu Rzeczpospolitej byli Ernest Habsburg, książę austriacki, Henryk Walezy - książę francuski, Jan III Waza ze Szwecji, Iwan Groźny, władca Rosji i miejscowy kandydat Wawrzyniec Słupski, starosta bydgoski. Dokonano wyboru Henryka Walezego, którego, dla zagwarantowania ustroju państwa, zobligowano do podpisania dwóch ustaw: artykułów henrykowskich i tak zwanych pacta conventa. Miejsce, na którym dokonywano wolnej elekcji, zwane polem elekcyjnym, znajdowało się początkowo w rejonie dzisiejszej warszawskiej dzielnicy Kamionek na prawym brzegu Wisły (Praga Południe), następnie na stałe zostało przeniesione na teren warszawskiej dzielnicy Wola (ślady po tradycji pola elekcyjnego zachowały się w nazwach ulic: Senatorska, Elektoralna, którymi przemieszczali się z miasta uczestnicy elekcji, Elekcyjna, Obozowa od głównego obozu na polu elekcyjnym). 2.Reformacja Reformacją nazywa się ruch religijny w Europie w XVI wieku, który doprowadził do powstania niezależnych od papiestwa kościołów. Przyczyny reformacji: • Niechęć do narzuconej interpretacji biblii • Zeświecczenie duchowych(rozprężenie moralne) • Fiskalizm papiestwa • Obowiązek płacenia dziesięciny przez chłopów • Niechęć władców świeckich do władzy papieża • Sprawa opustów • Chciano uprościć ceremonię i ceremonie i prowadzić mszę w języku narodowym • Niewystarczające wykształcenie duchowieństwa Kontrreformacja Występujące w Kościele Zachodnim poważne nadużycia i problemy wewnętrzne były przyczyną wystąpień wielu duchownych i uczonych, którzy krytykowali istniejący stan rzeczy (rozluźnienie dyscypliny kościelnej, symonię, powszechną ignorancję duchowieństwa, liczne przywileje stanu duchownego i Kościoła, wielorakie i często szkodliwe obciążenia na rzecz duchowieństwa i Kościoła, etc.). Wołania o odnowę mierozlegały się już od XIII wieku, jednak kuria rzymska za wszelką cenę starała się utrzymać istniejący status quo. Narastające problemy prowadziły czasami do kryzysów, które czasami wybuchały z różną gwałtownością (schizmy, antypapieże, koncyliaryzm, husytyzm). Jednolity i planowy nurt odnowy wewnątrz Kościoła widoczny był pod koniec XV wieku jedynie w Hiszpanii, gdzie kardynał Franciszek Jiménez de Cisneros (1436-1517) rozpoczął reformę Kościoła hiszpańskiego (wspieraną zresztą przez monarchię). Wielokrotnie wołania o sobór powszechny zaowocowały zwołaniem V Soboru laterańskiego (1511-1517), z którym wiązano nadzieje wprowadzenia koniecznych reform, jednak sobór ten po raz kolejny pokazał, że Kościół nie jest zdolny do samoodnowy ze względu na dążenie papiestwa do utrzymania zdobytej władzy i przywilejów (na Soborze tym Leon X uroczyście ponowił bullę Unam Sanctam dodając, że "nieposłuszeństwo papieżowi winno być karane śmiercią").
przyczyny reformacji; gleboki upadek moralny duchowienstwa ,sprzedaz odpostow ,handel relikfiami ,gromadzenie majontkow przez duchowienstwo ,slabe wykształcenie duchownych ,wzrastająca władza papierza biskupów i księży ,jezyk łaciński ograniczał liczbę osób czytajacych i interpretujących biblie korupcja szeżąca sie wśród duchowieństwa Kontreformacja :tworzenie nowych zakonów (jezujci)których celem była czynna ealka z poglądami protestantów, tworzenie misji katolickich w Afryce i Azji ,sobór w Trydencie zatwierdzono reforme kościoła ,sporzadzenie indeksu ksiąg zakazanych 1559 ,wprowadzenie tak zwanej świetwj inkwizycji