Referat Przedstaw przyczyny i skutki wojen Grecko-Perskich.  

SKUTKI: 1. Wojny perskie wzmocniły istniejącą, ale ograniczoną, świadomość jedności wszystkich Greków.  2. Utrwaliły odrębność ich sposobu życia oraz jego wyższość nad pozostałymi ludami.  3. Wielka próba wojen grecko - perskich była próbą polis, które wyszły z niej obronną ręką. Doprowadziły to do zaniku archaicznej ciekawości świata i innych kultur, a w konsekwencji do upadku państw i kultury. wojny spowodowały, że hegemonię na Morzu Egejskim przejęły Ateny. Straciły tę pozycję dopiero po wojnie Peloponeskiej.  4. Aby osłabić pozycję Sparty Ateny wraz z świeżo wyswobodzonymi Grekami, gł. Jonami najpierw oskarżyły Pauzaniasza, wodza spartańskiego, o knowania z Persami, a potem założyły w 478 r. Związek Morski, którego celem była dalsza obrona przed Persami oraz wyzwalanie Greków znajdujących się nadal pod ich panowaniem. Aby prowadzenie wojny mogło być kontynuowane, miasta zobowiązane były do płacenia daniny, albo dostarczania okrętów. Zasadą związku była wolność i autonomia miast.  5. Powstanie Związku Morskiego nieoficjalnie rozbiło Związek Panhelleński.     Przyczyny wojen  W koloniach Greckich w Azji Mniejszej zaczęło się źle dziać. Perscy satrapowie (władcy poszczególnych regionów w Persji o dużej samodzielności) prawie całkowicie podporządkowali Greckie miasta w Jonii. Czary goryczy przepełniło spalenie świątyni w Milecie w 500 roku.