Ks. Czerlon - jest przekonany o tajemnicy bytu - kosmos to tajemnica - zarzuca Karolowi, że nie rozumie tajemnic duchowych egzystencji - tajemnica jest zrozumienie cierpienia, śmierci, niesprawiedliwego losu - bezradność ludzkiego rozumu wobec niewiadomych świata - człowiek nie jest w stanie przewidzieć losów świata - człowiekowi pozostaje wiara i zaufanie Bogu - twierdzi, że trzeba poddać się woli Boga i czekać na jego działania - postawa chrześcijańska - granica między poznaniem a tajemnicą jest nieprzekraczalna - konieczne jest uznanie niemożności zrozumienia Boga i jego planów - człowiek może być wdzięczny Bogu za doświadczenia, dzięki którym staje się bogatszy duchowo - człowieka wobec Boga powinna cechować pokora i oddanie K. Wąbrowski - „słabością człowieka są wymiary” - słabość człowieka na tle świata - małość fizyczna człowieka - kosmos – masa świata, ogrom - odczucie antynomii między masa świata a małością fizyczną człowieka - człowiek ma poczucie małości wobec świata - człowiek odczuwa osaczenie przez niepojętą materię - materia neguje sens bytu człowieka - dla człowieka tajemnicą jest on sam - człowiek do końca nie może sam siebie poznać - człowiek jest zbudowany z tej samej materii co świat, dlatego ma nadzieję na poznanie tajemnicy bytu - granica między poznającym a tajemnica powstała na skutek odczucia ludzkiej niedoskonałości - wraz z rozwojem cywilizacji rozwija się ludzka myśl, a z nią możliwości poznawcze człowieka i potrzeba poznawania - świat jest możliwy do ogarnięcia przez rozum- postawa materialistyczna i ateistyczna(powołuje się na poglądy Locke’a) - granice są ruchome - wierzy w możliwości ludzkiego rozumu - człowiek dzięki rozumowi góruje nad światem, bo świadomość jest najwyższą instancją Przeciwstawne poglądy Poruszają problem granicy filozoficznej Odwołanie do tytułu. Granica może być odczytywana w sposób dosłowny – kres, zakres obszaru, zasięg. W sensie metaforycznym odnosi się do różnych sfer życia człowieka, do jego funkcjonowania w społeczeństwie, moralności, psychiki i filozofii. Wnioski: różnice, przyczyny różnic, niemożność porozumienia między mężczyznami.
