ułuż 20 pytań związanych z "Młodą Polską"

1.Wyjasnij jakimi motywami kierowali się Europejczycy, wyruszając w dalekie i niebezpieczne podróże? Chęć ominięcia pośrednictwa arabów; zagrazenie drogi lądowej przez Turków; zapotrzebowanie na towary dalekowschodnie w Europie np. przyprawy korzenne, pachnidła, barwniki, owoce, cukier oraz tkaninyjedwabne i bawełniane; potrzebowało kruszców (złota,srebra), których brakowało w Europie. 2.Uzupełnij tekst. a) W 1487r. portugalski żeglarz Bartłomiej Diaz dotarł do najdalej wysuniętego na południe końca Afryki, nazwano go Przylądkiem Dobrej Nadziei. b) W latach 1497-1499 wyprawa Vasco da Gamy dotarłaa drogą morską do Indi. c) Wyprawa zorganizowana przez Ferdynanta Magellana w latach 1519-1522 opłynęła kulę ziemską. 3.Podane niżej wydarzenia ułóż w ciąg przyczynowo-skutkowy. A. Wzrost liczby pieniędzy w obiegu. B. Wzrost cen. C. Powstawanie banków.  D. Odkrycia geograficzne. E. Przywóz złota i srebra do Europy. F. Powstawanie manufaktór.  4.Wymień współczesnie znane przedmioty, zwierzęta i rośliny, które pochodzą z krajów zamorskich. -rośliny: fasola, ziemniaki, papryka, pomidory, kukurydza, herbata, kawa, cukier. -zwierzęta: indyk, kaczki, gęsi. -przedmioty: tkaniny, futra, porcelana, tapiserie (zastąpiły arrasy), złoto, srebro. 5.Wymień skutki podboju Ameryki. NEGATYWNE POZYTYWNE Dla Europy: -choroby -rozwój handlu i nauki, -inflacja -nowe rośliny -kruszce Dla Ameryki: -kolonializm -rozwój chrześcijaństwa -niemolnictwo -plantacje (nowe metody uprawy) -konkwistorzy (Pizzarro,Cortez) -rozwój chrześcijaństwa 6.W jaki sposób dla kultury polskiej zasłużyli się: -Mikołaj Rej to właśnie on rozpoczął pisanie w języku polskim, mówiąc "polacy nie gęsi iż swój język mają" -Jan Kochanowski jego twórczość obejmuje poematy, pieśni, dramaty, treny i fraszki. Pisał również utwory o tematyce społeczno-politycznej. Krytykował w nich wady szlacheckiej społeczności. -Mikołaj Kopernik odkrył teorię heliocentryczną, która polegała na tym że centrum układu planetarnego stanowi Słońce, a nie Ziemia (jak twierdził Ptolemeusz) -Zygmunt I Stary czasy jego panowania to jeden z najświetlniejszych okresów kultury Polski. Władca popierał rozwój sztuki. Był mecenasem architektów, malarzy i rzeźbiarzy.Opiekował się artystami. -Zygmunt II August był miłośnikiem i kolekcjonerem sztuki. Zgromadził bogatą kolekcję tkanin artystycznych (arrasy wawelskie), zbroi i armat. W testamencie zapisał je Rzeczpospolitej. -Królowa Bona była córką księcia z Mediolanu, dlatego przeniosła kulturę z Włoch do Polski. Położyła duże zasługi w rozwój kultury i gospodarki Polski.  -Jan Zamoyski zaprosił do Polski włoskich architektów, aby zaprojektowali rynek Zamościa na wzór tych we Włoszech. Powstał w ten sposób piękny ratusz oraz kamienice z podcieniami. -Biskup Jan Lubrański ufundował wiele kościołów, był tez inicjatorem przebudowy katedry poznańskiej. 7.Ułóż podane wydarzenia w ciąg przyczynowo-skutkowy. A. Sprawa sprzedaży odpustów. B. Wojny na tle religijnym i społecznym w Niemczech. C. Pokój w Augsburgu i podział Niemiec na tle wyznaniowym. D. Niezadowolenie z sytuacji panującej w Kościele.  8.Uzupełnij zdania. a) W 1536r. w Bazylei Jan Kalwin opublikował dzieło O wychowaniu chrześcijańskim. Reformator ten ogłosił naukę o predestynacji i zerwał z większością dogmatów katolickich. b) Król Henryk VIII w 1534r. mianował samego siebie głową Kościoła narodowego. Wykształciło się nowe wyznanie protestanckie - anglikalizm. 9.Na podstawie informacji z podręcznika wymień te przywileje szlachecki, które: a) wzmacniały pozycję ekonomiczną szlachty  Przywilej koszycki b) wzmacniały jej władzę polityczną  Przywilej jedlmieńsko-krakowski, nieszawsko-cerekwicki, piotrkowski, radomski-konstytucja-nihil novi 10.Wskaż różnicę pomiędzy demokracją antyczną, współczesną i demokracją szlachecką. -różnia się przede wszystkim tym, kto rządzi, np. w d. antycznej rządzi cały lud, w d. szlacheckiej szlachta, a w d. współczesnej wybrane osoby przez lud. -różnią się także tym, w którym okresie ponowały i jak długo przetrwały. 11.Uzupełnij zdania. W wyniku zawarcia unii lubelskiej w 1569r. Korona i Litwa miały wspólnego władcę oraz sejm, jednolitą monetę i terytorium. Odrębme natomiast pozostały skarb, urzędy, sądownictwo i wojsko. 12.Dlaczego szlachta dążyła do zwiększenia obciążeń chłopów? Ponieważ szlachta posiadała coraz więcej folwarków i w ten sposób potrzebowała więcej pracowników, więc brano do tych prac chłopów. 13.Ułóż w kolejności chronologicznej. Odkrycie Ameryki (1492), odkrycie drogi morskiej do Indii (1498), wystąpienie Marcina Lutra (1517), pierwsza podróż do okoła Ziemi (1519), hołd pruski (1525), zakończenie soboru w Trydencie (1563), unia lubelska (1569). 14.Które z wydarzen jest przeczyną, a które skutkiem. a) Wzrost cen w Europie S. Odkrycie Ameryki P. b) Rozłam w Kościele katolickim S. Decyzja papieża o sprzedaży odpustów P. c) Wzrost liczby ludności w krajach zachodniej Europy P. Rozwój folwarków w Polsce S. d) Przywileje szlacheckie P. Ograniczenie praw chłopów i mieszczan S. e) Polonizacja szlachty ruskiej i litewskiej S. Unia lubelska P. 15.Do których postaci odnoszą się zdania. a) W swoich utworach wykazał, że język polski-na równi z łaciną- nadaje się do wyrażania nawet najsubtelniejszych stanów duszy. (Jan Kochanowski) b) W momencie, gdy dokonywał swojego wielkiego odkrycia, był niaświadomy faktu, że dotarł do nowego kontynentu. (Krzysztof Kolumb) c) Jego marzenie o idealnym państwie, w którym nie będzie wyzysku i zapanuje idealna sprawiedliwośc, prawdopodobnie nigdy nie zostanie zrealizowane. (Tomasz Morus) d) O tym geniusz można powiedzieć, że dzięki swoim nowatorskim pomysłom i wszechstronnym zainteresowaniom wyprzedził epokę, w której przyszło mu żyć i działać. (Leonardo da Vinci) e) Świat zna go jako astronoma, ale był również wybitnym matematykiem, ekonomistą, lekarzem i duchownym. (Mikołaj Kopernik) f) Co prawda, nie ujrzał finału swojego przedsięwzięcia, ale historia o nim nie zapomniała. Na mapach, a nawet w kosmosie można znaleść obiekty na jego cześć. (Ferdynant Magellan) g) Nie chciał początkowo zrywać z Kościołem, dążył raczej do jego naprawy (reformy). Jednak bieg wypadków spowodował, że jego imię jest związane z jednym z największych rozłamów w dziejach chrześcijeństwa. (Marcin Luter) 16.Uzupełnij na podstawie tabelki zawartej w podręczniku. a) Najludniejsza dzielnica Korony to Wielkopolska. b) Ludność Korony dzieliła się na 4 stany, spośród których najliczniejszy był stan chłopski. c) Stosunkowo najwięcej szlachty mieszkało w (na) Mazowszu i Wielkopolsce, a najmniej w (na) Małopolsce. d) Najsłabiej rozwinięte miasta były w Mazowszu.  17.Ułóż władców z dunastii Jagielonów po kolei. Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagielończyk, Zygmunt Stary, Zygmunt August. 18.Protestancki duchowny. Pastor. 19.Co to jest pańszczyzna? Nieodpłatna praca. 20.Wymień jeden z okrętów Krzysztofa Kolumba. Santa Maria. 21.Kto utworzył jezuitów? Ignacy Loyola. 22.Kto to jest hugenota? Francuzki kalwin.