napisz referat o stylu romańskim!!! za najlepszą odpowiedż daje naj!!! pliska pomocy!!!! czekam dzisiaj do 22:30!!!

Styl romański X-XIIw. Romańska sztuka, styl rozwijający się w XI-XII w. w Europie jako pierwszy powszechny kierunek sztuki średniowiecznej. Miał charakter głównie sakralny, a jego dokonania wiązały się przede wszystkim z działalnością zakonów, zwłaszcza benedyktynów i cystersów. Nazwa pochodzi od nazwy Rzymu – Roma – i oznacza podporządkowanie zasadom kierującym sztuką rzymskiej władzy kościelnej. Sztuka romańska nawiązywała do sztuki późnoantycznej, zapożyczając od niej poszczególne elementy, lecz jej nie naśladowała. Do jej upowszechnienia przyczynił się Kościół, jednoczący kulturowo narody ówczesnej Europy, i wzrost znaczenia władzy papieskiej. Architektura – budowle w stylu romańskim były proste, racjonalne, rozplanowane, zwykle zaokrąglone (rotundy), opierały się na prostocie brył geometrycznych. Charakteryzowały się obronną grubością murów wznoszonych z kamieni o kwadratowym ciosie, małymi otworami okiennymi, które zabezpieczały przed najazdem wroga, ponieważ świątynie pełniły wtedy rolę warowni. Surowy wygląd rekompensowały bogate zdobnictwo kolumn oraz portali (bram wejściowych). Pod koniec XI w. rozwinięto różne systemy sklepienne tworzące grupy regionalne - sklepienia kolebkowe dominowały we Francji i w Hiszpanii, krzyżowo-żebrowe w Niemczech, kopułowe w południowo-zachodniej Francji, żebrowe we Włoszech. Rzeźba - tematyką tych kamiennych rzeźb było Pismo Święte oraz Stary Testament, a także żywoty świętych. W ornamencie dominowała plecionka, częste były również motywy zwierzęce i roślinne symbolizujące m.in. walkę dobra ze złem. Była to tak zwana „Biblia dla ubogich”, ponieważ przybliżała osobom nie umiejącym czytać (czyli większości społeczeństwa) prawdy wiary i następstwa ich nieprzestrzegania. Rzeźbiono nie tylko w kamieniu, ale także w drewnie i brązie. była ściśle związana z architekturą. Wypełniała przeznaczone dla niej miejsca na portalach, w tympanonach, w niszach i zagłębieniach muru, na kapitelach i trzonach kolumn. Jednym z najwspanialszych dzieł sztuki ludwisarskiej w Europie są Drzwi Gnieźnieńskie znajdujące się w Polsce (ok.1170r.), przedstawiające życie i męczeńską śmierć św. Wojciecha, a także pokryte płaskorzeźbami kolumny kościoła Św. Trójcy w Strzelnie (po 1175r.). Malarstwo - wiązało się z architekturą. Tam gdzie nie było rzeźb, malowano malowidła (sklepienia, fragmenty ścian). Przedstawiały one również sceny z Pisma Świętego i Starego Testamentu, jednak w dużo bardziej naturalnych i ożywionych pozach. Miały ograniczoną skalę barw (ochra żółta i czerwona, zieleń i błękit). W Polsce sztukę romańską reprezentują np.: pierwsze katedry w Gnieźnie (1000), Płocku (1126-1141), Poznaniu (1050-1079), Krakowie (poświęcenie 1142), Wrocławiu (1149-1169), kolegiaty w Opatowie (ok. połowy XII w.), Tumie (ok. 1140-1161), Kruszwicy (1120-1140), klasztor w Tyńcu (2. połowy XI w.), kościół grodowy w Inowłodzu (1086), portal i (częściowo) polichromia w kościele NMP w Czerwińsku nad Wisłą (XII w.).