Opis przeżyć wewnętrznych Skawińskiego z ,,Latarnik"   Z góry dziękuje

Skawiński, gdy zszedł z latarni na dół, zobaczył na brzegu dodatkową paczkę. Zdziwiony, ale jednocześnie zaciekawiony, otworzył ją drżącymi rękami. Przed nim leżały polskie książki. Sięgnął po jedną z nich, gdyż wydawało mu się, że śni. Wziął jedną do ręki i spojrzał na kartę tytułową. Serce zaczęło mu mocniej bić, ogarnęło go wielkie wzruszenie. jego wewnętrzny spokój został zakłócony. Powoli przeczytał nazwisko autora i tytuł dzieła. zamyślił się i oddał wspomnieniom. po chwili wzruszony odwrócił kartkę tytułową. zaczął czytać początkowe słowa "Inwokacji". Nagle zabrakło mu tchu, łzy cisnęły się do oczu, niezmioerne szczęście zawłądnęło jego duszą. Był rozrzewiony, gdyż tak dawno nie czytał polskich książek, tak długo nikt nie odzywał się w języku ojczystym, a tu mowa polska sama do niego przyszła. Opanowała go więc wielka radość. Pohamował jednakże wzruszenie i wolno czytałdalej. Po słowach: "Tak nas powrócisz znów na ojczyzny łono" zaczął głośno płakać i z  żałosnym krzykiem rzucił się na ziemię. Śwadomość, że już 40 lat nie widział ojczyzny, doprowadziła go do rozpaczy.Zanurzył twarz w piasku i płacząc zaczął przepraszać ukochaną polską ziemię, wyrażając słowami bezgraniczną miłość do niej. Nieutulony żal, bezgraniczna tęsknota sprawiły, że Skawiński na chwilę zastygł w bezruchu. Kiedy nieco ochłonął, podniósł się z żalem w sercu i zaczął czytać dalej. Zmierzch zacierał litery na kartkach. Starzec oparł głowę o skałę, zamknął oczy i z rozrzewieniem zaczął wspominać lata spędzone na ojczyźnie. Ogarnęła go nostalgia. Jak na jawie widział piękno ojczyzny. Świadomość chwilami go opuszczała. Przeczywistość przeplatała się z marzeniami sennymi. Dziwny stan Skawińskiego przerwał rankiem strażnik, który zapytał z niepokojem o jego zdrowie.