Metrologia

1.Podstawowe jednostki układu Si
Metr, kilogram, sekunda, amper, kelwin, mol, kandela
2. jak się tworzy jednostki pochodne
Kombinacje jednostek podstawowych, w postaci iloczynów potęgowych, tworzonych na równaniach definiujących
3. wymiar nominalny to wymiar przedmiotu względem którego określa się odchyłki
4. metr jest to odległość jaka pokonuje światło w próżni w czasie równym 1/299792485
5.kilogram- jest to masa wzorca platynowo irydowego
1 sekunda to czas równy 9 192 631 770 okresom promieniowania emitowanego przez atom 133Cs przy przejsciu miedzy dwoma poziomami nadsubtelnymi
1 amper- prad elektryczny nie zmieniajacy się, który występuje w dwóch równoległych prostoliniowych nieskonczenie długich przewodach o przekroju kołowym znikomo małym, umieszczonych w próżni w odległości 1 metra od siebie, wywołałby miedzy tymi przewodami siłę F=2*10(-7)N na każdy metr długości
Kelwin- to 1/123,16 temp termodynamicznej punktu potrójnego wody
Mol- liczność materii układu zawierającego liczbe czasteczek równa liczbie atomów w masie 0,012 kg wegla 12
Kandela- to światłość żródła emitującego w określonym kierunku promieniowanie monochromatyczne o częstotliwości 540*10(12) herców i o natężeniu promieniowania w tym kierunku równym 1/683 wata na steradian
Tolerancja- jest to dopuszczalny przedzial zmienności dla wymiaru. Tolerancja T wymiaru – różnica miedzy dolnymi i górnymi wymiarami granicznymi T=B-A
Błąd pomiarowy- jest to niezgodność wyniku pomiaru z prawdziwa waroscia wielkości mierzonej
Błedy systemowe- są stałe lub zmieniaj się wg określonego prawa, przy wielokrotnym powtarzaniu pomiaru tej samej wielkości w warunkach powtarzalności
Zakres pomiarowy okręśla graniczne górne i dolne wartości dla których dany miernik lub urzadzenie pomiarowe działa poprawnie
Wzorzec miary – urzadzenie przeznaczone do odtwarzania praktycznie niezmiennie podczas jego użycia jednej lub wiecej znanych wartości danej wielkości
Sprawdziany- irzadzenia przeznaczone do ściśle określonych zadań , określają czy dana wartość sprawdzanej wielkości mierzy się w określonych granicach
Etalon – wzorzec miary, przyrząd pomiarowy, materiał odniesienia lub układ pomiarowy przeznaczony do zdefiniowania, zrealizowania, zachowania lub odtworzenia jednostki miary albo jednej lub kilku ustalonych wartości pewnej wielkości i słuzy jako odniesienie
Na dokładność noniusza wpływa wartość działki elementarnej oraz liczba działek na noniuszu
Noniusz jest to dodatkowa podziałka kreskowa umozliwiająca odczytanie ułamkowej czesci wartości podziałki głownej. Stosuje się noniusze liniowe i Katowe. Zasada działania przyrządu oparta jest na róznicy wielkości działki elementarnej podziałki głownejj i działki noniusza.
Dokładnośc pomiaru - stopien zgodności wartości rzeczywistej ze średnia arytmetyczną wyników uzyskanych dla oznaczonej wielkości, ilość informacji jaką można uzyskać w wyniku pomiaru zalezy od dokładności tego pomiaru
Błędy technologiczne są wynikiem niedokładności wykonania i odstępstwem założonych przez konstruktora
Pasowanie elementów maszyn – kojarzenie wałka z otworem w celu uzyskania określonej współpracy tych elementów; ruchome(luźne), mieszane, wtłaczane(ciasne)
Pomiary bezpośrednie to takie w wyniku których otrzymuje się bezpośrednio wartość wielkości mierzonej bez potrzeby wykonania dodatkowych obliczen opartych na zależnościach funkcjonalnych.

Gr b
Niepewność pomiaru a tolerancja wymiaru- niepewność pomiaru jest zespołem błedów granicznych przypadkowych oraz bledów systematycznych oszacowanych . niepewność pomiaru powinna być mała częścią tolerancji T wymiaru. Ze względów techniczno-ekonomicznych należy przestrzegać podstawowego związku między dopuszczalna niepewnością pomiaru i tolerancja mierzonego wymiaru
Przetwarzanie analogowe- przetwarzanie sygnału nieelektrycznego na elektryczny. Zmiana wartości lub pasma częstotliwości
Czujniki realizują operacje odbioru informacji o stanie wielkości
Postulat Abbego- mówi że mierzona długośc i mierzony ja wzorzec musza leżeć na jednej prostej. Przyrządy o konstrukcji nie spełniającej tego warunku mogą dawać błędne pomiary
Spirala Archimedesa- to krzywa o współrzędnych biegunowych r= a *fi
Wzorce kodowe długości sa utworzone z kombinacji figur geometrycznych lub kombinacji ścieżek kodowych. Podobnie jak w przypadku wzorców inkrementalnych występują tu segmenty strefy aktywne i pasywne. Każdemu położeniu wzorca względem przetwornika odpowiada jedna absolutna wartość tzn każdej wartości długości odpowiada określony kod
Przetwornik służy do przetwarzania z określona wartością i wg określonego prawa wielkości będących odwzorowaniem wartości mierzonej.
System pomiarowy- zbiór urządzeń połączonych wspólna funkcja i celem działania, którym jest wykonanie pomiaru z wystarczająco małym bledem i uzyskaniem wyników w odpowiedniej formie realizując założony algorytm pomiarowy. Tworzy całość organizacyjna
Przetwarzanie statyczne- zbiór wielkości wyjściowej jest statyczny, tzn poszczególne punkty mogą być realizowane pojedynczo, w dowolnej kolejności i dowolna ilość razy.
Wzorzec inkrementalny- jest to pewna odmiana wzorców kreskowych . wzorzec ten charakteryzuje się naniesionymi na szklane lub metalowe liniały stref, na przemian aktywnych i pasywnych. Najprostszy wzorzec zbudowany jest w ten sposób że z jednej strony liniału umieszczone jest źródło światła a z drugiej Czujnik. Przesuwając liniał można zliczać impulsy
Kalibracja- ogol czynności ustalających relacje miedzy wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd pomiarowy a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych realizowanymi przez wzorzec jednostki miary wraz z podaniem niepewności tego pomiaru
Kwantowanie sygnału- polega na przyporządkowaniu ciągłym przedziałom wartości sygnału analogowego pewnych wartości dyskretnych w postaci cyfrowej. Nieuchronnie następuje przy tym zmiana informacji
Rozdzielczość- określa liczbę dyskretnych wartości jakie może on wytworzyć. Najmniejsza różnica wskazań która może być zauważona w wyraźny sposób. Wyrażana w bitach lub woltach
Próbkowanie- kolejne pobieranie próbek wart sygnału w pewnych odstępach czasu, tak aby ciąg próbek umożliwił jak najwierniejsze odtworzenie całego przebiegu funkcji
Błąd przypadkowe- rodzaj błędu pomiaru nie wynikający z czynników systematycznych, powtarzalnych
Postulat Abbego
Mówi, że mierzona długość i mierzący ją wzorzec muszą leżeć na jednej prostej. Przyrządy o konstrukcji nie spełniającej tego postulatu mogą dawać błędne pomiary.
Co to jest Spirala Archimedesa
To krzywa w o równaniu we współrzędnych biegunowych: (parametr * kąt stały dla spirali)
Do jakiej grupy przetworników zaliczamy przetworniki indukcyjne
Przetworniki indukcyjne zaliczamy do grupy przetworników analogowych
Czym sie charakteryzują wzorce kodowe
Wzorce kodowe długości są utworzone z kombinacji figur geometrycznych lub kombinacji ścieżek kodowych. Podobnie jak w przypadku wzorców inkrementalnych występują tu segmenty (strefy) aktywne i pasywne. Każdemu położeniu wzorca względem przetwornika odpowiada jedna (absolutna) wartość, tzn. każdej wartości długości odpowiada określony kod.
Co to jest wzorzec miary
Wzorzec miary jest to urządzenie przeznaczone do odtwarzania, praktycznie niezmienne podczas jego Użycia, jednej lub więcej znanych wartości danej wielkości
co to jest przedział niezgodności w kwalifikowaniu wyrobu
ULS- granica górna specyfikacji
LSL- granica dolna specyfikacji
u- niepewność pomiaru
wynik pomiaru: y”=y+/-u
Jeśli y mieści się w polu zgodności to wymiar jest zgodny ze specyfikacją , jeśli znajduje się w polu niezgodności to nie jest z nią zgodny. Gdzie pole zgodności: USL< y-u;y<LSL-u
Do czego służy przetwornik
Przetwornik służy do przetwarzania z określoną dokładnością i według określonego prawa wielkości będących odwzorowaniem wielkości mierzonej
Co to jest wzorzec inkrementalny?
jest to pewna odmiana wzorców kreskowych. Wzorzec ten charakteryzuje się naniesionymi na szklane lub metalowe liniały ( wzorce przyrostowe) stref, na przemian: aktywnych i pasywnych. Najprostszy wzorzec zbudowany jest w ten sposób, że z jednej strony liniału umieszczone jest źródło światła, z drugiej czujnik (np. fotodetektor). Przesuwając liniał można zliczać impulsy. Znając liczbę impulsów i długość stref aktywnej i pasywnej, możemy określić odległość.
Elementy przyrządów elektroniczno-optycznych inkrementalnych
Co to jest system pomiarowy
Zbiór urządzeń połączonych wspólna funkcją i celem działania, którym jest wykonanie pomiarów, z wystarczająco małym błędem i uzyskaniem wyników w odpowiedniej formie
przetwarzanie analogowe
Przetwarzanie sygnału nieelektrycznego na elektryczny. Zmiana wartości lub pasma częstotliwości
Przetwarzanie statyczne
zbiór wielkości wejściowej jest statyczny, tzn. poszczególne punkty mogą być realizowane pojedynczo, w dowolnej kolejności i dowolną ilość razy.
Co to jest kwantowanie
Kwantowanie sygnału polega na przyporządkowaniu ciągłym przedziałom wartości sygnału analogowego pewnych wartości dyskretnych w postaci cyfrowej. Nieuchronnie następuje przy tym strata informacji
Kalibracja
ogół czynności ustalających relację między wartościami wielkości mierzonej wskazanymi przez przyrząd pomiarowy a odpowiednimi wartościami wielkości fizycznych, realizowanymi przez wzorzec jednostki miary wraz z podaniem niepewności tego pomiaru.
niepewność pomiaru a tolerancja wymiaru
Niepewność pomiaru jest zespołem błędów granicznych przypadkowych oraz błędów systematycznych oszacowanych. Niepewność pomiaru powinna być małą częścią tolerancji T wymiaru. Ze względów techniczno-ekonomicznych należy przestrzegać podstawowego związku między dopuszczalną niepewnością pomiaru i tolerancją T mierzonego wymiaru

zakres pomiarowy
Zakres pomiarowy określa graniczne górne i dolne wartości, dla których dany miernik lub urządzenie pomiarowe działa poprawnie
definicja czujników
czujniki realizują operację odbioru informacji o stanie wielkości
błąd nieliniowości
Maksymalne odchylenie rzeczywistej charakterystyki od idealnej mającej postać linii prostej, występuje w zakresie pomiarowym
próbkowanie
kolejne pobieranie próbek wartości sygnału w pewnych odstępach czasy, tak aby ciąg próbek umożliwił jak najwierniejsze odtworzenie przebiegu funkcji.
dobór przyrządów pomiarowych
metody pomiarowe: bezpośrednia i pośrednia, zasada pomiaru: jest to zjawisko fizyczne stanowiące podstawę pomiaru, przebieg pomiaru.
gdzie zaliczamy przetwornik pojemnościowy
Przetworniki analogowe
rozdzielczość systemu pomiarowego
charakterystyki przetwornika
sygnały stosowane najczęściej
sygnały prądowe

A
1.Jednostki pochodne- Jednostki pochodne są kombinacjami jednostek podstawowych, w postaci iloczynów potęgowych, tworzonych na równaniach definiujących. Stanowią funkcje wielkości podstawowych. U= K * va *wb *xc *yd …
u- wielkość pochodna, k- współczynnik proporcjonalności, v,w,x,y- wielkości podstawowe
Np.: gęstość- ro= kg * m-3, prędkość- v= m * s-1 , siła- F= kg * m2 *s-2= N
2.Jednostki podwielokrotne- są to wielkości mniejsze od jednostek głównych. Tworzymy je przez dołączenie do nazwy jednostki głównej jednego z przedrostków wyrażającego odpowiedni mnożnik dziesiętny. Np.: decy (d) 10-1 , centy (c) 10-2 , mili (m) 10-3 , mikro ( ) 10-6 , nano (n) 10-9, piko (p) 10-12
3.Błąd pomiaru- niezgodność wyniku pomiaru z wartością prawdziwą mierzonej wartości, delta= X-Xn gdzie: X- wartość pomiaru uzyskana drogą pomiaru, Xn- wartość prawdziwa
4.Błąd kształtu- rozbieżności pomiędzy rzeczywistymi kształtami gotowych elementów, a założonymi figurami i powierzchniami. Błąd kształtu definiuje się jako największą odległość rzeczywistej powierzchni lub jej zarysu od powierzchni odniesienia lub jej zarysu. Ma istotne znaczenie dla poprawnego współdziałania pracujących części maszyn
5.Dokładność pomiaru- stopień zgodności pomiędzy wynikiem pojedynczego pomiaru, a wartością rzeczywistą, przedział, wewnątrz którego powinna znajdować się wartość rzeczywista mierzonej wielkości ( nie może być=0)
6.Wymiar nominalny- wymiar umowny względem, którego określa się odchyłki, podawany na rysunku technicznym
7.Etalon- przyrząd pomiarowy, wzorzec miary, materiał odniesienia do zdefiniowania, zrealizowania, odtworzenia jednostki miary dla jednej lub kilku ustalonych wartości i służy jako odniesienie. Rodzaje: podstawowy, świadek, odniesienia, kontrolny
8.Metoda bezpośrednia- wartość wielkości mierzonej otrzymuje się bezpośrednio jako odczyt przyrządu pomiarowego, bez dodatkowych obliczeń Y= cX, gdzie: Y- surowy wynik pomiaru, c- stała przyrządu, X- wartość odczytana. Np.: pomiar napięcia woltomierzem, rezystancji omomierzem, długości długościomierzem.
9.Metoda wychyłowa- polega na przyporządkowaniu określonej wartości mierzonej wielkości x sygnałowi wyjściowemu miernika, który wraz z przetwornikiem i układem pomiarowym był wcześniej wzorcowany w stosunku do wzorców mierzonej wielkości. Y=f(x), gdzie x- wielkość mierzona (wejściowa), y- sygnał pomiarowy
10.Tolerancja- Jest to dopuszczalny przedział zmienności dla wymiaru
Tolerancja T wymiaru – różnica pomiędzy górnymi i dolnymi wymiarami granicznymi: T = B-A
11.Pasowanie- kojarzenie wałka z otworem w celu uzyskania określonej współpracy tych elementów. Warunkiem jest jednakowy wymiar nominalny wałka i otworu
12.Różnica A i B.. jest to działanie na wymiarach. Y=A-B, y2= a2 -b1, y1=a1-b2, Ty=TA+TB. A-wymiar dolny graniczny, a2- odchyłka górna, a1- odchyłka dolna, TA- tolerancja B-wymiar górny graniczny, b2- odchyłka górna, b1- odchyłka dolna, TB- tolerancja

B
1.Jednostki podstawowe- długość (m), masa (kg), czas (s), temperatura termodynamiczna (K), liczebność materii (mol), prąd elektryczny (A), światłość (cd- kandela)
2.Błędy systematyczne- jest stały lub zmienia się wg określonego prawa przy wielokrotnym powtarzaniu pomiaru, jest wynikiem oddziaływania wielkości wpływających, przyczyny błędu przypadkowego są znane i mogą być niedokładne
3.Pomiar pośredni- wartość wielkości mierzonej otrzymuje się pośrednio z pomiarów bezpośrednich innych wielkości związanych znaną zależnością z wielkością mierzoną Y= f(x1,x2,x3…xn) x1,x2,x3…xn- surowe wyniki pomiarów wielkości mierzonych bezpośrednio. Np.: pomiar objętości prostopadłościanu, pomiar energii elektrycznej na podstawie pomiarów napięcia, prądu i czasu
4.Pasowanie- - kojarzenie wałka z otworem w celu uzyskania określonej współpracy tych elementów. Warunkiem jest jednakowy wymiar nominalny wałka i otworu
5.Tolerancja- Jest to dopuszczalny przedział zmienności dla wymiaru
Tolerancja T wymiaru – różnica pomiędzy górnymi i dolnymi wymiarami granicznymi: T = B-A
6.Dokładność pomiaru- - stopień zgodności pomiędzy wynikiem pojedynczego pomiaru, a wartością rzeczywistą
7.Niepewność pomiaru- wątpliwość dotycząca wyniku pomiaru lub miara ilościowa. Na pełną niepewność pomiaru powinny składać się wszystkie przyczynki, które pochodzą od rozrzutu wyników. U- parametr charakteryzujący rozrzut wartości wyników, które można w uzasadniony sposób przypisać wartości mierzonej.
8.Od czego zależy odczyt z podziałki noniusza- odczyt z podziałki noniusza zależy od wartości działki elementarnej podziałki głównej, liczby działek noniusza
9.Błąd pomiaru- niezgodność wyniku pomiaru z wartością prawdziwą mierzonej wartości, delta= X-Xn gdzie: X- wartość pomiaru uzyskana drogą pomiaru, Xn- wartość prawdziwa
10.Błąd kształtu- rozbieżności pomiędzy rzeczywistymi kształtami gotowych elementów, a założonymi figurami i powierzchniami. Błąd kształtu definiuje się jako największą odległość rzeczywistej powierzchni lub jej zarysu od powierzchni odniesienia lub jej zarysu. Ma istotne znaczenie dla poprawnego współdziałania pracujących części maszyn
11.Wzorzec miary- urządzenia odtwarzające niezmiennie jedną lub więcej znanych wartości długości (kreskowe, inkrementalne, końcowe, kodowe, falowe)
12.Zakres pomiarowy- określa graniczne, górne i dolne wartości, dla których miernik lub urządzenie pomiarowe działa poprawnie
13.Zasada tworzenia jednostek pochodnych- Jednostki pochodne są kombinacjami jednostek podstawowych, w postaci iloczynów potęgowych, tworzonych na równaniach definiujących. Stanowią funkcje wielkości podstawowych. U= K * va *wb *xc *yd …
u- wielkość pochodna, k- współczynnik proporcjonalności, v,w,x,y- wielkości podstawowe
Np.: gęstość- ro= kg * m-3 , prędkość- v= m * s-1 , siła- F= kg * m2 *s-2= N
14.Wymiar nominalny- wymiar umowny względem którego określa się odchyłki, podawany na rysunku technicznym
+ definicje wielkości podstawowych:
1m- odległość, jaką pokonuje światło w próżni w czasie równym 1/c [s] c=299 792 458 m/s
1 kg- masa wzorca platynowo- irydowego przechowywanego w międzynarodowym biurze miar i wag Serves w Paryżu
1 s- czas równy 9 192 631 770 okresu promieniowania emitowanego przez atom Cs133 przy przejściu między dwoma poziomami nadsubtelnymi.
1 A- prąd elektryczny ( natężenie ) niezmieniający się, który występuje w dwóch równoległych prostoliniowych nieskończenie długich przewodach i przekroju kołowym znikomo małym umieszczonym w próżni w odległości 1 m od siebie, wywołałby między tymi przewodami siłę F=2*10-7 N na każdy metr długości
1 K- 1/273,16 temperatury termodynamicznej punktu potrójnego wody
1 mol- liczebność materii układu zawierającego liczbę cząstek równą liczbie atomów w masie 0,012 kg węgla 12C
1 cd- światłość źródła emitującego w określonym kierunku promieniowanie monochromatyczne o częstotliwości 540*1012 Hz i natężeniu promieniowania w tym kierunku równym 1/683 wata na steradian
Noniusz- urządzenie pozwalające na zwiększenie dokładności pomiaru długości i kątów, jest to suwak z dodatkową podziałką, poruszający się wzdłuż podziałki głównej przyrządu
1. Jakie są podstawowe jednostki układu SI
Metr, kilogram, sekunda, amper, kelwin, kandela, mol

2. Jak się tworzy jednostki pochodne
Jednostki pochodne są kombinacjami jednostek podstawowych, w postaci iloczynów potęgowych, tworzonych na równaniach definiujących
3. Co to jest wymiar nominalny
Jest to wymiar przedmiotu, względem którego określane są odchyłki
4. Definicja metra, kg
Metr – jest to odległość jaką pokonuje światło w próżni w czasie równym 1/299792458
Kilogram – jest to masa wzorca platynowo-irydowego. Dawniej: masa jednego decymetra sześciennego wody.
5. Co to jest tolerancja
Jest to dopuszczalny przedział zmienności dla wymiaru
Tolerancja T wymiaru – różnica pomiędzy górnymi i dolnymi wymiarami granicznymi: T = B-A
6. Co to jest błąd pomiarowy
Jest to niezgodność wyniku pomiaru z wartością prawdziwą mierzonej wielkości
7. Błędy geometryczne
8. Błędy systemowe
Błędy systemowe są stałe lub zmieniają się według określonego prawa, przy wielokrotnym powtarzaniu pomiaru tej samej wielkości w warunkach powtarzalności

9. Co to jest dokładność pomiaru
stopień zgodności wartości rzeczywistej ze średnią arytmetyczną wyników uzyskanych dla oznaczanej wielkości, ilość informacji jaką można uzyskać w wyniku pomiaru zależy od dokładności tego pomiaru
10. Co to jest zakres pomiarowy
Zakres pomiarowy określa graniczne górne i dolne wartości, dla których dany miernik lub urządzenie pomiarowe działa poprawnie
11. Wzorce
Wzorzec miary – urządzenie przeznaczone do odtwarzania praktycznie niezmiennie podczas jego użycia jednej lub więcej znanych wartości danej wielkości. Rodzaje: Sprawdziany i Etalon.
Sprawdziany – urządzenia przeznaczone do ściśle określonych zadań, określają czy dana wartość sprawdzanej wielkości mieści się w dopuszczalnych granicach.
Etalon – To wzorzec miary, przyrząd pomiarowy, materiał odniesienia lub układ pomiarowy przeznaczony do zdefiniowania, zrealizowania, zachowania lub odtworzenia jednostki miary albo o jednej lub kilku ustalonych wartości pewnej wielkości i służy jako odniesienie
12. Co wpływa na dokładność odczytu z noniusza
Na dokładność wpływa: wartość działki elementarnej i liczba działek na noniuszu
13. Noniusz
Noniusz to urządzenie pozwalające na zwiększenie dokładności pomiaru długości i kątów. Jest to suwak z dodatkową podziałką, przesuwający się wzdłuż podziałki głównej przyrządu.
14. Metoda wychyłowa
przyrząd pomiarowy reprezentuje zbiór wzorcowy W , mimo iż nie jest wzorcem. Zbiór wzorcowy W jest uporządkowany na osi liczbowej w postaci liczb albo jako zbiór skwantowany, dyskretny w postaci pola odczytowego o skończonej liczbie elementów

1. System pomiarowy to: zbiór urządzeń połączonych wspólną funkcją i celem działania, którym jest wykonanie pomiaru z wystarczająco małym błędem i przedstawienie go w odpowiedniej formie. Jest to struktura realizująca złożony algorytm pomiarowy.
zbiory funkcjonalne przyrządów pomiarowych objęte wspólnym sterowaniem wewnętrznym lub zewnętrznym, przeznaczone do pobrania informacji pomiarowej, jej przetworzenia, komparacji (porównania) obliczeń, oraz rejestracji wyników pomiarów
2. Kalibracja polega na: określeniu różnicy między wynikiem pomiaru dokonanego za pomocą przyrządu wzorcowego i przyrządu wzorcowanego z uwzględnieniem niepewności pomiaru dokonanego przy pomocy przyrządu wzorcowego. Celem kalibracji jest określenie kondycji metrologicznej wzorcowanego przyrządu określającej jego przydatność do wykonywania pomiarów w tym również do przekazywania jednostki miary.
3. Przetwornik pomiarowy służy do: przetwarzania z określoną dokładnością i według określonego prawa wielkości będących odwzorowaniem wielkości mierzonej. Przetwarzanie pomiarowe = odwzorowanie wlk + przetwarzanie energii.
4. Kwantowanie: przyporządkowanie każdej próbce, skończonej liczby poziomów amplitudy, odpowiadających dyskretnym wartościom od 0 do pełnego zakresu.

5. Zakres pomiarowy przyrządu pomiarowego: to część zakresu przetwarzania dla której spełnione są wymagania dokładności. Zakres wartości wielkości mierzonej,dla których narzędzie pomiarowe może być stosowane z błędem nie przekraczającym dopuszczalnych granic, bez szkody dla wytrzymałości trwałości narzędzia i bez naruszenia warunków bezpieczeństwa.
6. Przetwarzanie statyczne polega na: realizowaniu (przetwarzaniu) poszczególnych punktów pojedynczo
w dowolnej kolejności i dowolną ilość razy.
Wzorzec miary: urządzenie przeznaczone do odtwarzania lub dostarczania jednej lub wielu znanych wartości danej wielkości fizycznej w sposób niezmienny podczas jego stosowania. Wzorzec jednostki miary (inaczej etalon) – przyrząd pomiarowy, materiał odniesienia lub układ pomiarowy przeznaczony do zdefiniowania, zrealizowania, zachowania lub odtworzenia jednostki miary albo jednej lub wielu wartości pewnej wielkości i służący jako odniesienie. OD WZORCÓW WYMAGA SIĘ:
1. niezmienności w czasie
2. łatwej porównywalności
3. łatwości odtwarzania
4. łatwości stosowania
5. dużej dokładności
7.
8. Przetworniki indukcyjne należą do grupy przetworników: analogowych (generacyjnych) gdzie przy zmianie wartości mierzonej powoduje powstanie stałej lub zmiennej siły elektrodynamicznej.
9. Wzorce kodowe cechuje: występowanie stref aktywnych i pasywnych ( w postaci figur geometrycznych). Konkretnemu położeniu wzorca względem przetwornika odpowiada jedna, absolutna wartość. T worzy się je z kombinacji ścieżek kodowych i każdej wartości długości odpowiada określony kod.

10. Podstawowymi elementami optoelektronicznych i inkrementalnych urządzeń pomiarowych są: strefy (pasma) na przemian aktywne i pasywne naniesione na szklane lub metalowe liniały (wzorce przyrostowe).
11. Spirala Archimedesa to: spirala stosowana w długościomierzu Abbego w celu zwiększenia dokładności odczytu wskazań. Spirala posiada 10 zwojów, a linia spirali składa się z dwóch linii równoległych, odległych od siebie o 0,012 mm. Dzięki temu osiąga się wyższą dokładność ustalenia styczności kresy milimetrowej do linii spirali.
12. Postulat Abbego stwierdza, że: najkorzystniejsze warunki pomiaru zachodzą jeżeli wzorzec służący do dokonywania odczytu wyników pomiarów znajduje się na przedłużeniach linii mierzonego przedmiotu. Dzięki spełnieniu tego postulatu możliwe jest wyeliminowanie niektórych błędów.

13. Jaka jest zależność między niepewnością pomiaru a tolerancją wymiaru?: niepewność pomiaru jest zespołem błędów granicznych przypadkowych oraz błędów systematycznych oszacowanych. Niepewność pomiaru powinna być małą częścią tolerancji T wymiaru, dotychczas Δx<=(0,1 0,5)T,
14. Co to jest pole niezgodności przy kwalifikowaniu wyrobu? Pole niezgodności jest na zewnątrz pola specyfikacji (PS) powiększonego o niepewność rozszerzoną pomiaru U.
1) Pojęcia: niepewność pomiarowa, , specyfikacja, pomiar, , błąd pomiaru. 2) co to jest tor przetwarzania. 3) cel zadań pomiarowych. 4) metody pomiarowe. (pytania sprzed 2 lat)
Kolokwium z wykładu ( część 2) Grupa A
1. Postulat Abbego – stwierdza że mierzona długość i mierzący ją wzorzec muszą leżeć na jednej prostej. Przyrządy o konstrukcji nie spełniającej tego postulatu mogą dawać błędne pomiary.
2. Do czego służy obiektyw ze spiralą Archimedesa w długościomierzu Abbego ?
Obiektyw wraz ze spiralą Archimedesa służy do dokładniejszego odczytania wartości wielkości mierzonej.
3. Do jakiej grupy zaliczymy przetworniki pojemnościowe?
Przetworniki pojemnościowe zaliczymy do grupy przetworników analogowych.
4. Wzorce inkrementalne charakteryzują się- naniesionymi na szklane lub metalowe liniały (wzorce przezroczyste) stref, na przemian aktywnych i pasywnych
5. Urządzenia optoelektroniczne inkrementalne na jakiej zasadzie działają ?
Optoelektroniczne inkrementalne układy pomiarowe mogą pracować na zasadzie przechodzenia światła (takie układy zwane są transmisyjnymi) lub na zasadzie odbicia światła ( zwane refleksyjnymi, które zawierają pola odbijające i pochłaniające strumienie świetlne)
6. Wyjaśnić co to jest pole zgodności ? pole scpecylikacji pomniejszone o niepiewnosc rozszerzona
7. Przetwornik pomiarowy to – względnie odosobniony zespół elementów, które służą do przetwarzania z określoną dokładnością i według określonego prawa wielkości będących odwzorowaniem wielkości mierzonych.
8. Próbkowanie- kolejne pobieranie próbek wartości sygnału w pewnych odstępach czasu tak, aby ciąg próbek umożliwił jak najwierniejsze odtworzenie całego przebiegu funkcji. Częstość próbkowania sygnału jest określona warunkiem Nyguista, który mówi że powinna być ona co najmniej 2- krotnie większa od maksymalnej. Częstości widma sygnału jest to warunek wiernego odtworzenia sygnału analowego z jego próbek.
9. Zakres pomiarowy przyrządu pomiarowego- zakres wartości wielkości mierzonej określający górne i dolne wartości, dla których dany miernik lub urządzenie pomiarowe działą poprawnie

10. Czujniki realizują operację odbioru informacji o stanie wielkości ( na początku toru pomiarowego ). Przetwarzają wielkości pomiarowe pochodzące z obiektu na sygnały elektryczne.

11. Kryteria doboru przyrządów pomiarowych –
a) rodzaj mierzonego wymiaru(zew., wew., mieszany, pośredni);
b) sposób ustalenia i zamocowania mierzonego przedmiotu;
c) -sposób odbierania informacji o mierzonym wymiarze;
d) -opracowanie wyników pomiaru, w tym graficzne i statyczne;
e) -możliwość bezpośredniego przekazania wyników do systemu SPC;
f) -wartość mierzonego wymiaru; -optymalna(wystarczająca) niepewność pomiaru

12 Rodzaj przetworników sygnału to – Przetworniki można podzielić ze wzgl na rodzaj natury sygnału wyjściowego oraz na rodzaj energii przetwarzania;
mechaniczne, optyczne, elektryczne, chemiczne

13. Zdolność rozdzielcza systemów pomiarowych – okresla lizczbe dyskretnych wartsoci jakie moze on wytworzyc.Zwykle wytwarza sie je w bitach. Przykładowo przetwornik VC, który potrafi przetwozryc próbke sygnalu na jedn az 258 wartosci liczbowych posiada rozdzielczosc 8 bitow.Rozdz. Napiecia przetwornika AC jest rowna jego calkowitej skali pomiaru podzielonej przez liczbe kwantyzacji